Jan Paweł II: co mówił o kapitalizmie?

100 lat temu, 18 maja 1920 r., urodził się Karol Wojtyła, arcybiskup metropolita krakowski, biskup Rzymu, papież Jan Paweł II; filozof personalista, poeta; święty Kościoła katolickiego. Często zapominamy, iż ten wielki papież i wybitny Polak niejednokrotnie wypowiadał się na tematy gospodarcze.

Głoszone przez Jana Pawła II-go społeczne nauczanie Kościoła katolickiego, podkreśla, że relacje międzyludzkie i biznesowe muszą opierać się na moralności. Wolny rynek wykorzeniony z moralności, przeradza się w patologie – podstawą relacji wolnorynkowych jest wzajemne zaufanie, uczciwość i kooperacja – dla których niezbędna jest moralność będąca kapitałem społecznym.

CZYTAJ: 100 lat temu urodził się Karol Wojtyła

Dla Kościoła i świętego Jana Pawła II-go wolny rynek był zakorzeniony w moralności katolickiej, co papież wielokrotnie podkreślał w swych encyklikach. Poniżej prezentujemy najważniejsze cytaty dotyczące tej bezcennej nauki papieża-Polaka.

O skuteczności wolnego rynku:

Zarówno wewnątrz poszczególnych narodów, jak i w relacjach międzynarodowych wolny rynek jest najbardziej skutecznym narzędziem wykorzystania zasobów i zaspokajania potrzeb. Dotyczy to jednak tylko tych potrzeb, za których zaspokojenie można zapłacić, to jest które dysponują siłą nabywczą, i tych zasobów, które „nadają się do sprzedania”, czyli mogą uzyskać odpowiednią cenę

(„Centesimus annus””)

O odbudowie zniszczonych państw:

„W niektórych krajach i w pewnych dziedzinach podjęto konstruktywny wysiłek odbudowy po zniszczeniach wojennych społeczeństwa demokratycznego, rządzącego się sprawiedliwością społeczną, która pozbawia komunizm rewolucyjnego potencjału w postaci wyzyskiwanych i uciskanych rzesz ludzkich. Próby te polegają zwykle na staraniach o utrzymanie mechanizmów wolnego rynku, zapewnienie — poprzez stabilność pieniądza i pewność stosunków społecznych — warunków stałego i zdrowego rozwoju gospodarczego, który ludziom pozwala własną pracą budować lepszą przyszłość dla siebie i dla swych dzieci”

(„Centesimus annus”)

O tym czy istnieje „trzecia droga” między socjalizmem a kapitalizmem:

Nauka społeczna Kościoła nie jest jakąś „trzecią drogą” między liberalnym kapitalizmem i marksistowskim kolektywizmem ani jakąś możliwą alternatywą innych, nie tak radykalnie przeciwstawnych wobec siebie rozwiązań: stanowi ona kategorii niezależną. Nie jest także ideologią, lecz dokładnym sformułowaniem wyników pogłębionej refleksji nad złożoną rzeczywistością ludzkiej egzystencji w społeczeństwie i w kontekście międzynarodowym, przeprowadzonej w świetle wiary i tradycji kościelnej. Jej podstawowym celem jest wyjaśnianie tej rzeczywistości poprzez badanie jej zgodności czy niezgodności z nauką Ewangelii o człowieku i jego powołaniu doczesnym, a zarazem transcendentnym; zmierza zatem do ukierunkowania chrześcijańskiego postępowania. Nauka ta należy przeto nie do dziedziny ideologii, lecz teologii, zwłaszcza teologii moralnej

(„Solicitudo rei socialis”)

O obalaniu barier rynkowych:

Należy obalać bariery i monopole, które wielu narodom nie pozwalają na włączenie się w ogólny proces rozwoju i wszystkim — jednostkom i narodom — zapewnić podstawowe warunki uczestnictwa w nim.

(„Centesimus annus”)

Jak widać po powyższych wypowiedziach dla świętego Jana Pawła II-go to właśnie oparty na wartościach kapitalizm jest jedynym systemem gospodarczym, gwarantującym możliwości rozwoju i bogacenia się narodów.