Polacy na świątecznych zakupach – jak sobie radzimy z wyborem prezentów?

Tłumy w sklepach oraz ogrom przygotowań przed Bożym Narodzeniem wbrew pozorom nie spędzają Polakom snu z powiek. Okazuje się, że wielu z nas ma przed świętami inny dylemat – jak trafić w prezent, który faktycznie sprawi obdarowanej osobie przyjemność

Badanie nastawienia Polaków do bożonarodzeniowych zakupów pokazuje, że aż co trzeci z nas podchodzi do zadania ambitnie – wybierając prezent, stara się dopasować go indywidualnie do poszczególnych osób, np. na podstawie ich zainteresowań. Niestety, najtrudniej trafić nam z prezentem dla tych, którzy są nam najbliżsi i na których najprawdopodobniej najbardziej nam zależy.

Czas na zakupy! Fajnie, ale jak się za nie wziąć?

Zdecydowana większość, bo aż 80% Polaków, sprawi w tym roku prezenty bliskim, jak wynika z badania e-sklepu Merlin.pl i TNS Polska. Chcemy i lubimy wręczać podarunki, szczególnie te trafione, chociaż dla wielu z nas to wciąż wyzwanie. Ponad połowa Polaków deklaruje, że w tym roku obdaruje najwyżej cztery osoby, ale już pięć i więcej prezentów ma zamiar kupić 20 % osób. I jak się okazuje, nie wszyscy pałają entuzjazmem, myśląc o świątecznych zakupach. Dlaczego?

- Duże wydatki, brak czasu na szukanie odpowiedniego prezentu, tłumy w galeriach handlowych i brak pomysłu na prezent, to najczęstsze skojarzenia Polaków związane ze świątecznymi zakupami – wylicza Marcin Zduńczyk, dyrektor marketingu i sprzedaży w Merlin.pl. -Dylematy te mają swoje przełożenie również na wzrost popularności zakupów online w sezonie świątecznym, gdyż Polacy coraz częściej szukają prezentów w sieci. Wzmożone zakupy rozpoczynają się już ok. 20 listopada, a w ciągu kolejnych 4 tygodni liczba wysyłanych paczek jest trzykrotnie wyższa niż w standardowym miesiącu – dodaje M. Zduńczyk.

Z nadchodzącej Gwiazdki cieszy się co trzeci Polak, jednak aż 3/4 osób ma wątpliwości, jaki prezent dla najbliższych wybrać, by spełnić ich oczekiwania. Na świąteczne zakupy najbardziej cieszą się osoby młode (15-29), studenci, Polacy z wyższym wykształceniem, w dobrej sytuacji materialnej oraz kobiety, które częściej wyrażają zdecydowane zadowolenie zarówno ze świąt, jak i związanych z nimi zakupów. Mężczyźni są bardziej powściągliwi w entuzjastycznych skojarzeniach ze świątecznym shoppingiem. Co ciekawe, najczęściej wyrażaną przez panów obawą, nie są wcale wydatki czy tłumy w sklepach, ale brak czasu na szukanie prezentów.

Pozostałe badane grupy wskazują natomiast na inne aspekty, np. kobiety, małżeństwa i osoby powyżej 40 roku życia martwią się najczęściej tym, że świąteczne zakupy nadszarpną domowy budżet. Tymczasem młodzi, single i osoby z wyższym wykształceniem w pierwszej kolejności wskazują raczej na brak pomysłu na prezent.

Prezent dla partnera? Ciężka sprawa…

Największym wyzwaniem jest dla nas spełnienie marzeń najbliższych - co trzeci Polak wskazał swojego partnera, jako osobę, której obdarowanie sprawia najwięcej trudności. Mężczyźni mają z tym jednak znacznie większy kłopot niż kobiety. O rozterkach związanych z prezentem dla partnerki mówi 37% panów i 28% pań. O ile panowie bardziej obawiają się zakupu nietrafionego prezentu dla swojej drugiej połówki, tak kobiety najczęściej mają podobny problem z podarunkiem dla dziecka.

Gdy już uporamy się z zakupami dla partnera i najmłodszych członków rodziny, przed nami wybór prezentu dla mamy, z którą również – jak pokazują wyniki badania – mamy dylemat. – Na problem z zakupem prezentu dla mamy wskazują po równo mężczyźni, jak i kobiety. Okazuje się, że mniej pracy, jak deklarujemy, mamy już z wyborem prezentu dla taty, rodzeństwa oraz dziadków – dodaje Joanna Skrzyńska z TNS Polska. Zdecydowanie najdłużej nad dopasowaniem gwiazdkowych upominków myślą osoby młode (15-29) oraz te z wyższym wykształceniem.

Jeśli z całych sił staramy się jak najtrafniej dopasować prezent, gdzie szukamy inspiracji? Najczęściej zastanawiamy się nad tym, co dana osoba lubi, jakie ma zainteresowania (31%). Więcej pracy w dobór prezentu dla bliskich zdają się wkładać kobiety, które częściej niż mężczyźni, starają się podejść do każdego obdarowywanego indywidualnie. Co czwarty Polak po prostu pyta, co dana osoba chciałaby otrzymać – to ułatwienie stosują najczęściej osoby powyżej 40-tego roku życia. Co dziewiąty Polak korzysta z gotowych pomysłów na prezent, np. zestawów kosmetyków, a zbliżona grupa osób szuka inspiracji w sieci, podsłuchuje kolegów z pracy czy znajomych, ale przegląda również katalogi z inspiracjami, gazetki świąteczne.

Prezentowe „wojny” międzypokoleniowe

Polacy mają różne oczekiwania wobec świątecznych prezentów. Różnice te występują w szczególności, gdy weźmiemy pod uwagę wiek obdarowywanych. Dlatego też, gdy mamy wybrać trafiony prezent dla bliskich z innego pokolenia nie od razu potrafimy przewidzieć, co mogłoby to być. Im młodsi ankietowani, tym częściej wskazywali, że mają dylemat, gdy muszą wybrać prezent dla mamy, taty czy dziadków. Z kolei, osoby w wieku 50+ najczęściej deklarują problem z obdarowaniem dziecka. Jak im pomóc?

Merlin.pl wraz z TSN Polska sprawdził najbardziej pożądane w tym roku prezenty, w zależności od grup społecznych. Według badań, co trzecia osoba powyżej 30. roku życia chciałaby otrzymać modny dodatek, jak biżuteria czy zegarek, a dalej książkę, kosmetyki, odzież, perfumy czy coś praktycznego do domu. Najlepszym prezentem dla osób powyżej 50. roku życia będzie kosmetyk, wskazany przez ponad 40% Polaków z tej grupy. Dalej uplasowały się prezenty praktyczne, jak drobne AGD, artykuły dla domu (np. filiżanki, ekspres do kawy), książki, perfumy czy słodycze.

Uwzględniając płeć, większość pań poproszona o wskazanie jednego wymarzonego prezentu stwierdziła, że są nim kosmetyki (w dalszej kolejności: książki, coś praktycznego do domu, perfumy czy biżuteria), panowie zaś najchętniej znaleźliby pod choinką gotówkę, a dalej kolejno: kosmetyki, elektronikę i prezent związany z hobby. Młodzi najczęściej otrzymaliby sprzęt czy gadżety elektroniczne - smartfony, tablety, czytniki e-booków, ale także odzież i obuwie. Osoby z wyższym wykształceniem będą najbardziej zadowolone z książki, modnego dodatku, perfum oraz prezentu związanego z hobby.

- Wybierając się na świąteczne zakupy, mamy świadomość, że najtrudniej będzie nam trafić w gust w przypadku odzieży lub obuwia, a dalej perfum i kosmetyków – dodaje M. Zduńczyk z Merlin.pl. – Dlatego jednym z najbardziej istotnych aspektów działań prowadzonych przez największe e-sklepy w sezonie świątecznym, jest udostępnianie kupującym narzędzi ułatwiających dobór prezentu, np. podstron z inspiracjami, prezentowników, które dopasowują dany produkt wg klucza demograficznego czy zainteresowań – dodaje. Przykładowo, prezentownik Merlin.pl to w tym roku aż 30 kategorii inspiracji prezentowych, szczegółowo podzielonych nie tylko na płeć czy wiek, ale również na pasje osoby, którą chcemy obdarować („Gwiezdne Wojny”, „Sex w Wielkim Mieście”, „James Bond”, „House of Cards”, „Dla smakosza” czy „Dla gracza”).

Badanie zostało przeprowadzone techniką wywiadu bezpośredniego przy wykorzystaniu tabletów (CAPI) na reprezentatywnej próbie 1000 Polaków w wieku 15 i więcej lat od 7 do 13 listopada 2014 roku przez TNS Polska