Artemis I: człowiek znów na Księżycu. Z udziałem Polski
Kompleksowy przegląd potwierdził gotowość do startu Artemis I, misji kosmicznej na orbitę Księżyca - poinformowała w czwartek Polska Agencja Kosmiczna (POLSA). Jak przypomniała, Artemis I to pierwszy krok w programie powrotu człowieka na Księżyc i lotów w kierunku Marsa.
29 sierpnia br. planowany jest start misji Artemis I, co potwierdził zakończony na tydzień wcześniej kompleksowy przegląd gotowości do lotu. To jedno z najważniejszych wydarzeń w historii światowego kosmosu od czasu ostatnich misji księżycowych.
Celem programu Artemis jest długotrwała i zrównoważona eksploracja na orbicie i powierzchni Księżyca, jak również przygotowanie do przyszłej eksploracji Marsa. Jak zaznaczyła Agencja, Polska jest krajem biorącym udział w programie, dwoje reprezentantów Polskiej Agencji Kosmicznej będzie obserwatorami wydarzenia bezpośrednio w Centrum Kosmicznym im. J. F. Kennedy’ego na Florydzie. Eksperci POLSA będą komentować na żywo kolejne etapy procedury startowej.
Celem misji Artemis I jest przetestowanie kluczowych systemów programu, w tym rakiety SLS (Space Launch System) - najpotężniejszej od czasów wahadłowców - oraz statku Orion, który w niedalekiej przyszłości ma zabrać astronautów na Księżyc - podkreśliła POLSA.
Działanie wybranych urządzeń służących ochronie i podtrzymywaniu życia uczestników kolejnych misji zostanie zweryfikowane z użyciem Moonikina - księżycowego manekina o imieniu Campos, umieszczonego w fotelu dowódcy. Campos został nazwany na cześć inżyniera Arturo Camposa, który w znaczący sposób przyczynił się do sukcesu programu Apollo, czyli pierwszego lądowania człowieka na Księżycu. Campos wspierany będzie przez dwa inne manekiny – Helgę i Zohara.
Artemis I zakłada lot Oriona wokół Księżyca. Misja będzie trwać kilka tygodni, a kapsuła zbliży się na odległość około 100 km do powierzchni naturalnego satelity Ziemi. Jeśli misja się powiedzie, kolejny start w programie Artemis planowany jest na 2024 r. Będzie to lot załogowy, ale jeszcze bez lądowania na Księżycu. Lot z lądowaniem astronautów jest zaplanowany na 2025 r.
Jak przypomniała Agencja, przygotowania do startu misji, podobnie jak cały program Artemis, realizowane są w międzynarodowej kooperacji - w tym z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA) odpowiedzialną m.in. za moduł serwisowy Oriona. Wśród 20 państw, które są sygnatariuszami Artemis Accords, umożliwiającego aktywny udział w programie, jest także Polska. 26 października 2021 r. prezes POLSA Grzegorz Wrochna podpisał deklarację AA podczas International Astronautical Congress w Dubaju.
W ocenie POLSA udział Polski w programie Artemis otwiera nowe pole dla rozwoju rodzimego sektora kosmicznego. Niezbędne bowiem będzie stworzenie bazy księżycowej, aparatury do jej funkcjonowania oraz zapewniającej warunki do przebywania w niej ludzi. Polski sektor kosmiczny może dostarczyć m.in. instrumenty badawcze, aparaturę pomiarową, elementy robotyki i sterowania, także przy pomocy sztucznej inteligencji. Szczególnie potrzebne będą możliwości poszukiwania, pozyskiwania i przetwarzania miejscowych surowców do budowy baz. Będą to początki tzw. górnictwa kosmicznego, które może stać się nową polską specjalnością. Polskie uczelnie już rozpoczynają kształcenie ekspertów w tym zakresie.
PAP/RO
