Rosja urządzi na Białorusi pokaz mocy

W czasie rosyjsko-białoruskich ćwiczeń Zapad-25, które rozpoczną się w piątek, na Białorusi może zostać wykorzystany nowy rosyjski kompleks rakietowy Oriesznik – poinformowały ukraińskie media.

Wojska rakietowe są bardzo istotnym elementem sił zbrojnych Rosji i Białorusi, a na ich modernizację i opracowanie nowych rozwiązań przeznacza się znaczne środki finansowe. Podstawowym wyposażeniem jednostek rakietowych w armii rosyjskiej – a od 2024 r. także białoruskiej – są zestawy rakietowe krótkiego zasięgu Iskander-M/K (9K720, w kodzie NATO: SS-26 Stone). Mają możliwość przenoszenia dwóch typów pocisków: balistycznego 9M723 o zasięgu 500 km (wersja M) oraz pocisku manewrującego 9M728 (wersja K) o zasięgu co najmniej 500 km. Każdy pocisk przenosi głowicę bojową o masie około 500 kg (lub, według niektórych źródeł, większą, o masie 720 kg).

Odmiany Iskanderów

Dywizjon zestawu Iskander posiada na wyposażeniu cztery mobilne wyrzutnie, z których każda może odpalić dwa pociski rakietowe. Z wyrzutni systemu Iskander może być odpalany także pocisk 3M14 Kalibr (przeznaczony dla wyrzutni okrętowych; w wersji lądowej oznaczany jako 9M729). Według USA jest to złamaniem zapisów traktatu INF o zakazie pocisków średniego zasięgu z 1987 r., jako że Kalibry mają zasięg około 2500 km.

Siły zbrojne Rosji używają zestawów Iskander od początku pełnoskalowej wojny z Ukrainą, przede wszystkim do atakowania celów o dużym znaczeniu (infrastruktura energetyczna, centra dowodzenia, składy amunicji, itp.). Pociski balistyczne są najtrudniejszym celem dla systemów obrony przeciwlotniczej, głównie ze względu na dużą prędkość w ostatniej fazie lotu przed uderzeniem w cel. Dodatkowo, systemy Iskander-M posiadają także wabiki, które są wystrzeliwane po to, aby zmylić systemy przeciwlotnicze przeciwnika.

Armia ukraińska do obrony przed atakami z zastosowaniem pocisków balistycznych używa jednej z wersji systemów S-300W (przed 2022 r. Siły Zbrojne Ukrainy posiadały trzy baterie S-300 tej wersji, zmodernizowane po 2014 r.), jak również amerykańskich zestawów Patriot, dostarczanych od wiosny 2023 r. System Patriot okazał się bardzo skutecznym środkiem defensywnym, nawet przeciwko pociskom balistycznym. Ukraina posiada obecnie kilka (prawdopodobnie siedem lub osiem) baterii Patriot, a prezydent Wołodymyr Zełenski zadeklarował gotowość zakupu kolejnych dziesięciu.

W 2024 r. dwa dywizjony Iskanderów otrzymała także armia białoruska. Są to zestawy typu Iskander-M/K, a nie, jak przypuszczano wcześniej, wersja eksportowa systemu, znana jako Iskander-E (o zmniejszonym zasięgu 280km; systemy w tej wersji kupiły od Rosji m.in. Algieria i Armenia). Białoruś posiada także własny system rakietowy, znany jako Polonez. Jest to to wieloprowadnicowa wyrzutnia rakietowa o kalibrze 300 mm, zdolna do odpalania ośmiu pocisków na odległość 50-200 km, a w wersji o wydłużonym zasięgu – do 280-300 km. Jest to odpowiednik rosyjskich zestawów Smiercz i amerykańskich HIMARS.

Rosyjska broń atomowa w białoruskiej bazie?

Białoruś prowadzi modernizację infrastruktury wojskowej, w tym tej dla wojsk rakietowych. Dotyczy to, w pierwszej kolejności, baz takich jak Łuniniec, położonej około 50 km od granicy z Ukrainą. Znajdujące się tam lotnisko było używane w 2022 r. jako jedna z baz dla rosyjskich samolotów szturmowych i bombowców, który prowadziły ataki na cele na Ukrainie na początku pełnoskalowej agresji. W ramach modernizacji pojawiły się na nim nowe hangary, magazyny uzbrojenia i paliwa. Modernizacja obejmuje także inne podobne obiekty: w Lidzie, Maczuliszczach i Baranowiczach (to ostatnie lotnisko jest często używane jako baza dla rosyjskich samolotów w czasie ich ćwiczeń na Białorusi).

Jak wynika ze śledztwa dziennikarskiego ukraińskiego Radia Swoboda, od 2023 r. trwa także rozbudowa bazy 465. Brygady Rakietowej w miejscowości Osipowicze koło Mińska, gdzie są rozmieszczone zestawy Iskander. Zdjęcia satelitarne dowodzą, że zbudowano tam trzy nowe hangary dla pojazdów oraz magazyny, prawdopodobnie w celu zgromadzenia zapasu pocisków. Powstała także nowa linia kolejowa pomiędzy wspomnianą bazą a położoną również w pobliżu Osipowicz 1405. bazą amunicyjną, gdzie może znajdować się magazyn rosyjskiej broni atomowej. O możliwości rozmieszczenia taktycznej broni jądrowej na Białorusi mówił w marcu 2023 r. rosyjski przywódca Władimir Putin; w podobnym czasie zaobserwowano początek prac budowlanych we wspomnianej bazie w Osipowiczach.

W czerwcu 2024 r. rozpoczęły się także prace w pobliżu wioski Pawliwka, około 60 km na południe od Mińska, gdzie w czasie zimnej wojny i tuż po rozpadzie ZSRR (w latach 1959-93) znajdowała się baza radzieckich, a następnie rosyjskich strategicznych wojsk rakietowych, wyposażonych m.in. w międzykontynentalne pociski balistyczne Topol.

Na manewrach Zapad ćwiczebne użycie systemów rakietowych

Manewry Zapad-25, będące największym przedsięwzięciem szkoleniowym armii białoruskiej w tym roku, zapewne obejmą także epizody związane z ćwiczebnym użyciem systemów rakietowych - również we współpracy z armią rosyjską, która może skierować do ćwiczeń także własne jednostki wojsk rakietowych.

Od kilku miesięcy pojawiają się informacje o możliwym pojawieniu się na Białorusi nowego rosyjskiego systemu rakietowego Oriesznik. Został on użyty po raz pierwszy w działaniach bojowych w listopadzie 2024 r. przeciwko Ukrainie. Jest to najprawdopodobniej pocisk rakietowy średniego zasięgu, oparty na projekcie rakiety RS-26 Rubież. Jeden egzemplarz wykorzystano w ubiegłym roku do ataku na zakłady Jużmasz w mieście Dniepr, drugi miał eksplodować w czasie testów w lutym 2025 r.

Kompleks rakietowy Oriesznik znajduje się najprawdopodobniej cały czas w fazie opracowywania, jednak za możliwe należy uznać pojawienie się jego elementów (także samych pocisków) na Białorusi, choćby ze względów propagandowych. Pocisk ten jest potencjalnie celem trudnym do przechwycenia przez nowoczesne systemy antyrakietowe, takie jak Patriot.

Dariusz Materniak (PAP), sek

»» Odwiedź wgospodarce.pl na GOOGLE NEWS, aby codziennie śledzić aktualne informacje

»» O bieżących wydarzeniach w gospodarce i finansach czytaj tutaj:

Umowa UE-Mercosur: zaskakujący sojusznik do weta?

Gdy spada dron na polski dom – kto odpowiada za szkody?

Na polską wieś ruszyła armia kontrolerów

»» Mateusz Morawiecki: gdzie Tusk inwestuje pieniądze?! – oglądaj na antenie telewizji wPolsce24!