Stanisław Wojtera: Program modernizacji armii może być ważnym instrumentem

Arkady Saulski: Wiemy już, że Polska nabędzie nowoczesne, amerykańskie systemy rakietowe Patriot. Media wypełnia raczej żargon techniczny natomiast sądzę, że obywateli bardziej interesuje rzeczywista możliwość włączenia tej technologii do polskiego systemu obrony. Proszę więc powiedzieć - jaką rolę mogą odgrywać rakiety Patriot w ściśle polskich warunkach, jak wzmocnią polskie wojsko?

Stanisław Wojtera: Wymogi współczesnego pola walki wymagają zbudowania zupełnie nowego systemu obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej krótkiego i średniego zasięgu. Obecne uzbrojenie jest przestarzale i nie zapewnia minimum standardów nowoczesnych armii. Wybór dokonany przez MON to pierwszy krok by stworzyć zdolność obrony przed środkami napadu powietrznego, a jest to w dzisiejszych czasach kluczowa kwestia, będąca warunkiem sine qua non skutecznej obrony. Nie będzie przesada stwierdzenie, ze bez takiego wielowarstwowego systemu obrony antybalistycznej i przeciwlotniczej polskie siły zbrojne mogą nie być w stanie odeprzeć agresji przeciwnika.

Niektórzy eksperci od wielu lat postulują by wkładać mniej zaangażowania w wojska pancerne albo tzw. obronę terytorialną a zamiast tego wzmacniać lotnictwo i właśnie polski potencjał rakietowy. Czy zgadza się Pan z tymi opiniami? Czy rzeczywiście ewentualny konflikt zbrojny rozstrzygnąłby się w powietrzu, decydujący byłby potencjał rakietowy naszego kraju?

To typowy dylemat wynikający z efektu za krótkiej kołdry. Oczywiście wszystkie rodzaje wojsk i broni są ważne, jednak rzeczywiście jest tak, ze rola napadu powietrznego stanowi coraz ważniejszy element i brak skutecznej obrony przeciwko takim środkom może sprawić, że inne rodzaje wojsk zostaną sparaliżowane a ich użycie ograniczone lub wręcz niemożliwe. Czy ewentualny konflikt zostanie rozstrzygnięty w powietrzu trudno jednoznacznie stwierdzić, ale z cala pewnością uzyskanie panowania w powietrzu może stanowić olbrzymia przewagę, być może decydująca.

A może decyzja o zakupie rakiet Patriot ma bardziej polityczne niż militarne znaczenie? Wielu specjalistów wskazywało, iż tak było z samolotami F16 - niekoniecznie pasujących do naszego teatru działań i potencjału Polski ale zbliżające nas do USA jako partnera.

Mam nadzieje, ze jednak pewna lekcja została odrobiona i nie będzie to kolejny przykład "zakupów na kolanach". Kupujemy system, którego nie tylko nie mamy, ale także nie jesteśmy wstanie samodzielnie zbudować. Co więcej kilkukrotnie zapewniano, ze aż 50% zaangażowania przemysłowego przy realizacji tego kontraktu będzie realizowane w Polsce, co oznacza zysk ekonomiczny i intelektualny. Oczywiście USA to nasz kluczowy sojusznik i może to mieć pewien wpływ przy podejmowaniu decyzji zakupowych, ale z informacji jakie są w przestrzeni publicznej wynika, ze tym razem polskie władze zadbały by Polska na tym zyskała również przemysłowo, a sprzęt był nowoczesny.

Gdyby miał Pan możliwość udzielenia jakiejś sugestii polskiemu rządowi w sferze obronności to co zasugerowałby Pan, po zakupie rakiet Patriot, oczywiście?

W długofalowej perspektywie niezwykle ważne jest zbudowanie własnego potencjału przemysłowego by jak największą część uzbrojenia móc produkować w Polsce. Program modernizacji armii może być ważnym instrumentem pomocnym w realizacji tego celu. Możemy pozyskiwać technologie, rozwijać ośrodki badawczo-rozwojowe. To długi trudny proces i wymagający współpracy międzynarodowej. Wątpię tez czy przemysł państwowy jest w stanie samodzielnie podjąć to wyzwanie. Ale Rzad ma szereg instrumentów by wciągnąć do tego procesu firmy prywatne, tak się dzieje miedzy innymi w USA. Problem polega na tym, ze to wymaga sprecyzowanej wizji i nie przynosi szybkiego, mieszczącego się w jednej kadencji efektu, ale dla długofalowego bezpieczeństwa Polski jest kluczowe.

Rozmawiał Arkady Saulski.