W 18 z 28 krajów UE dopłaty bezpośrednie dla rolników są wyższe niż w Polsce - kto i ile dostaje z Brukseli?
Choć Polska należy do największych beneficjentów Wspólnej Polityki Rolnej, średnia stawka dopłat bezpośrednich do hektara to nad Wisłą 86 proc. unijnej średniej, czyli 207 euro. Więcej dostają np. rolnicy z Czech czy Węgier, a mniej np. z Hiszpanii i Portugalii. Nie oznacza to, że Warszawa na rolnictwo otrzymuje mało - na lata 2015-2020 na dopłaty bezpośrednie oraz Program Rozwoju Obszarów Wiejskich w unijnej kasie dla Polski przewidziano 27,45 mld euro. Więcej z "28" na rolnictwo dostają tylko Francja, Niemcy, Hiszpania i Włochy.
Premier Beata Szydło w swym expose zapowiedziała podjęcie sprawy wyrównywania dopłat dla rolników do poziomu innych krajów UE. "Nie może być tak, że polscy rolnicy mają inne, gorsze warunki funkcjonowania, niż rolnicy w innych krajach Unii Europejskiej" - mówiła w środę w Sejmie.
Dziś w Unii dopłaty bezpośrednie kształtują się na bardzo różnym poziomie: najwyższe są na Malcie (448 euro do ha), Cyprze (429 euro do ha), w Holandii (417 euro do ha). Najniższe - w Chorwacji (99 euro do ha), na Łotwie (109 euro do ha), czy Rumunii (122 euro do ha).
Jednak rolnictwo Starego Kontynentu jest mocno zróżnicowane: na Malcie i Cyprze dużą część upraw stanowią niewielkie, często mierzące poniżej 1 ha gaje oliwne, winnice lub plantacje cytrusów, natomiast we Francji, Niemczech, czy Wielkiej Brytanii dominują wielkoobszarowe uprawy zbóż i pastwiska. Europę Środkową charakteryzuje znów duża liczba ludzi utrzymujących się z produkcji rolnej, a także znaczne rozdrobnienie gospodarstw, często rodzinnych.
Reforma Wspólnej Polityki Rolnej, która weszła w życie w styczniu 2014 roku, przewiduje m.in. bardziej sprawiedliwy rozdział wsparcia i niwelowanie największych różnic w pomocy dla unijnych rolników. Oznacza to m.in., że płatności dla polskich rolników będą stopniowo rosły, a w krajach, gdzie są najwyższe - spadały.
Średnia unijna dopłata w 2015 roku wynosi 240 euro na hektar. Natomiast polski rolnik może liczyć na 207 euro na hektar (86 proc. średniej). W 2007 roku otrzymywał 87 euro na ha (40 proc. średniej). Natomiast w 2020 subsydia dla farmerów z Polski mają wzrosnąć do 212 euro na ha (do 88 proc. średniej UE).
Dla porównania rolnik z Holandii w 2007 roku otrzymywał 445 euro na ha (203 proc. średniej w UE), w 2015 ma 417 euro na ha (174 proc.), a w 2020 dostanie 391 euro na ha (163 proc.).
W podobnej do Polski pod względem liczby ludności i obszaru (ale nie struktury rolnictwa) Hiszpanii rolnik w 2007 roku otrzymał 196 euro na ha (89 proc. średniej), w 2015 r. - 204 euro (85 proc.), a w 2020 dostanie 206 euro (86 proc.).
Poniżej zestawienie, jak wyglądają dopłaty dla rolników w całej Unii.
1. Austria
średnia stawka dopłat obszarowych w 2015 r. - 241 euro/ha (101 proc. unijnej średniej) całkowita koperta krajowa na lata 2015-2020 - 4,154 mld euro na płatności bezpośrednie, 3,37 mld euro na rozwój obszarów wiejskich liczba gospodarstw - 150 tys. obszary wykorzystywane w rolnictwie - 2,87 mln ha odsetek ludności zatrudnionej w rolnictwie - 4,5 proc. całkowita wartość towarowej produkcji rolniczej - 7,02 mld euro
2. Belgia
średnia stawka dopłat obszarowych w 2015 r. - 395 euro/ha (165 proc.) koperta krajowa na lata 2015-2020 - 3,14 mld euro na płatności bezpośrednie, 473 mln euro na rozwój obszarów wiejskich liczba gospodarstw - 43 tys. obszary wykorzystywane w rolnictwie - 1,35 mln ha odsetek ludności zatrudnionej w rolnictwie - 1,3 proc. całkowita wartość towarowej produkcji rolniczej - 8,53 mld euro
3. Bułgaria
średnia stawka dopłat obszarowych w 2015 r. - 161 euro/ha (67 proc.) koperta krajowa na lata 2015-2020 - 4,54 mld euro na płatności bezpośrednie, 2 mld euro na rozwój obszarów wiejskich liczba gospodarstw - 370 tys. obszary wykorzystywane w rolnictwie - 4,47 mln ha odsetek ludności zatrudnionej w rolnictwie - 19 proc. całkowita wartość towarowej produkcji rolniczej - 3,86 mld euro
4. Chorwacja
średnia stawka dopłat obszarowych w 2015 r. - 99 euro/ha (42 proc.) koperta krajowa na lata 2015-2020 - 1,06 mld euro na płatności bezpośrednie, 1,99 mld euro na rozwój obszarów wiejskich liczba gospodarstw - 233,3 tys. obszary wykorzystywane w rolnictwie - 1,31 mln ha odsetek ludności zatrudnionej w rolnictwie - 14,9 proc. całkowita wartość towarowej produkcji rolniczej - 2,44 mld euro
5. Cypr
średnia stawka dopłat obszarowych w 2015 r. - 429 euro/ha (172 proc.) koperta krajowa na lata 2015-2020 - 299 mln euro na płatności bezpośrednie, 113 mln euro na rozwój obszarów wiejskich liczba gospodarstw - 38,9 tys. obszary wykorzystywane w rolnictwie - 118 tys. ha odsetek ludności zatrudnionej w rolnictwie - 3,9 proc. całkowita wartość towarowej produkcji rolniczej - 736 mln euro
6. Czechy
średnia stawka dopłat obszarowych w 2015 r. - 251 euro/ha (105 proc.) koperta krajowa na lata 2015-2020 - 5,21 mld euro na płatności bezpośrednie, 1,85 mld euro na rozwój obszarów wiejskich liczba gospodarstw - 22,9 tys. obszary wykorzystywane w rolnictwie - 3,48 mln ha odsetek ludności zatrudnionej w rolnictwie - 3,2 proc. całkowita wartość towarowej produkcji rolniczej - 4,88 mld euro
7. Dania
średnia stawka dopłat obszarowych w 2015 r. - 346 euro/ha (145 proc.) koperta krajowa na lata 2015-2020 - 5,41 mld euro na płatności bezpośrednie, 539 mln euro na rozwój obszarów wiejskich liczba gospodarstw - 42,1 tys. obszary wykorzystywane w rolnictwie - 2,64 mln ha odsetek ludności zatrudnionej w rolnictwie - 2,5 proc. całkowita wartość towarowej produkcji rolniczej - 11,88 mld euro
8. Estonia
średnia stawka dopłat obszarowych w 2015 r. - 130 euro/ha (54 proc.) koperta krajowa na lata 2015-2020 - 837 mln euro na płatności bezpośrednie, 622 mln euro na rozwój obszarów wiejskich liczba gospodarstw - 19,6 tys. obszary wykorzystywane w rolnictwie - 940 tys. ha odsetek ludności zatrudnionej w rolnictwie - 4,3 proc. całkowita wartość towarowej produkcji rolniczej - 876 mln euro
9. Finlandia
średnia stawka dopłat obszarowych w 2015 r. - 228 euro/ha (95 proc.) koperta krajowa na lata 2015-2020 - 3,14 mld euro na płatności bezpośrednie, 2,04 mld euro na rozwój obszarów wiejskich liczba gospodarstw - 63,9 tys. obszary wykorzystywane w rolnictwie - 2,29 mln ha odsetek ludności zatrudnionej w rolnictwie - 4,6 proc. całkowita wartość towarowej produkcji rolniczej - 4,83 mld euro
10.Francja
średnia stawka dopłat obszarowych w 2015 r. - 271 euro/ha (113 proc.) koperta krajowa na lata 2015-2020 - 45,04 mld euro na płatności bezpośrednie, 8,5 mld euro na rozwój obszarów wiejskich liczba gospodarstw - 516,1 tys. obszary wykorzystywane w rolnictwie - 27,83 mln ha odsetek ludności zatrudnionej w rolnictwie - 2,8 proc. całkowita wartość towarowej produkcji rolniczej - 73,59 mld euro
11.Grecja
średnia stawka dopłat obszarowych w 2015 r. - 394 euro/ha (164 proc.) koperta krajowa na lata 2015-2020 - 12 mld euro na płatności bezpośrednie, 3,59 mld euro na rozwój obszarów wiejskich liczba gospodarstw - 723,1 tys. obszary wykorzystywane w rolnictwie - 5,17 mln ha odsetek ludności zatrudnionej w rolnictwie - 12,9 proc. całkowita wartość towarowej produkcji rolniczej - 10,29 mld euro
12.Hiszpania
średnia stawka dopłat obszarowych w 2015 r. - 204 euro/ha (85 proc. średniej) koperta krajowa na lata 2015-2020 - 29,1 mld euro na płatności bezpośrednie, 7,1 mld euro na rozwój obszarów wiejskich liczba gospodarstw - 989,8 tys. obszary wykorzystywane w rolnictwie - 23,75 mln ha odsetek ludności zatrudnionej w rolnictwie - 4,3 proc. całkowita wartość towarowej produkcji rolniczej - 43,75 mld euro
13.Holandia
średnia stawka dopłat obszarowych w 2015 r. - 417 euro/ha (174 proc.) koperta krajowa na lata 2015-2020 - 4,57 mld euro na płatności bezpośrednie, 520 mln euro na rozwój obszarów wiejskich liczba gospodarstw - 72,3 tys. obszary wykorzystywane w rolnictwie - 1,87 mln ha odsetek ludności zatrudnionej w rolnictwie - 2,6 proc. całkowita wartość towarowej produkcji rolniczej - 27,29 mld euro
14.Irlandia
średnia stawka dopłat obszarowych w 2015 r. - 243 euro/ha (102 proc.) koperta krajowa na lata 2015-2020 - 7,27 mld euro na płatności bezpośrednie, 1,87 mld euro na rozwój obszarów wiejskich liczba gospodarstw - 139,9 tys. obszary wykorzystywane w rolnictwie - 4,99 mln ha odsetek ludności zatrudnionej w rolnictwie - 5,7 proc. całkowita wartość towarowej produkcji rolniczej - 7,45 mld euro
15.Litwa
średnia stawka dopłat obszarowych w 2015 r. - 152 euro/ha (64 proc.) koperta krajowa na lata 2015-2020 - 2,73 mld euro na płatności bezpośrednie, 1,38 mld euro na rozwój obszarów wiejskich liczba gospodarstw - 199,9 tys. obszary wykorzystywane w rolnictwie - 2,74 mln ha odsetek ludności zatrudnionej w rolnictwie - 8,4 proc. całkowita wartość towarowej produkcji rolniczej - 2,78 mld euro
16.Luksemburg
średnia stawka dopłat obszarowych w 2015 r. - 256 euro/ha (107 proc.) koperta krajowa na lata 2015-2020 - 201 mln euro na płatności bezpośrednie, 863 mln euro na rozwój obszarów wiejskich liczba gospodarstw - 2,2 tys. obszary wykorzystywane w rolnictwie - 131 tys. ha odsetek ludności zatrudnionej w rolnictwie - 1,1 proc. całkowita wartość towarowej produkcji rolniczej - 461 mln euro
17.Łotwa
średnia stawka dopłat obszarowych w 2015 r. - 109 euro/ha (45 proc.) koperta krajowa na lata 2015-2020 - 1,41 mld euro na płatności bezpośrednie, 830 mln euro na rozwój obszarów wiejskich liczba gospodarstw - 83,4 tys. obszary wykorzystywane w rolnictwie - 1,79 mln ha odsetek ludności zatrudnionej w rolnictwie - 7,6 proc. całkowita wartość towarowej produkcji rolniczej - 850 mln euro
18.Malta
średnia stawka dopłat obszarowych w 2015 r. - 448 euro/ha (187 proc.) koperta krajowa na lata 2015-2020 - 29 mln euro na płatności bezpośrednie, 85 mln euro na rozwój obszarów wiejskich liczba gospodarstw - 12,5 tys. obszary wykorzystywane w rolnictwie - 11,5 tys. ha odsetek ludności zatrudnionej w rolnictwie - 3,0 proc. całkowita wartość towarowej produkcji rolniczej - 130 mln euro
19.Niemcy
średnia stawka dopłat obszarowych w 2015 r. - 308 euro/ha (129 proc.) koperta krajowa na lata 2015-2020 - 30,57 mld euro na płatności bezpośrednie, 7,03 mld euro na rozwój obszarów wiejskich liczba gospodarstw - 299,1 tys. obszary wykorzystywane w rolnictwie - 16,7 mln ha odsetek ludności zatrudnionej w rolnictwie - 1,5 proc. całkowita wartość towarowej produkcji rolniczej - 53,13 mld euro
20.Polska
średnia stawka dopłat obszarowych w 2015 r. - 207 euro/ha (86 proc.) koperta krajowa na lata 2015-2020 - 18,08 mld euro na płatności bezpośrednie, 9,37 mld euro na rozwój obszarów wiejskich liczba gospodarstw - 1,5 mln obszary wykorzystywane w rolnictwie - 14,44 mln ha odsetek ludności zatrudnionej w rolnictwie - 12,6 proc. całkowita wartość towarowej produkcji rolniczej - 22,53 mld euro
21.Portugalia
średnia stawka dopłat obszarowych w 2015 r. - 154 euro/ha (64 proc.) koperta krajowa na lata 2015-2020 - 3,46 mld euro na płatności bezpośrednie, 3,48 mld euro na rozwój obszarów wiejskich liczba gospodarstw - 305,3 tys. obszary wykorzystywane w rolnictwie - 3,66 mln ha odsetek ludności zatrudnionej w rolnictwie - 10,5 proc. całkowita wartość towarowej produkcji rolniczej - 6,54 mld euro
22.Rumunia
średnia stawka dopłat obszarowych w 2015 r. - 122 euro/ha (51 proc.) koperta krajowa na lata 2015-2020 - 10,5 mld euro na płatności bezpośrednie, 6,86 mld euro na rozwój obszarów wiejskich liczba gospodarstw - 3,86 mln obszary wykorzystywane w rolnictwie - 13,3 mln ha odsetek ludności zatrudnionej w rolnictwie - 30 proc. całkowita wartość towarowej produkcji rolniczej - 18,16 mld euro
23.Słowacja
średnia stawka dopłat obszarowych w 2015 r. - 201 euro/ha (84 proc.) koperta krajowa na lata 2015-2020 - 2,31 mld euro na płatności bezpośrednie, 1,61 mld euro na rozwój obszarów wiejskich liczba gospodarstw - 24,5 tys. obszary wykorzystywane w rolnictwie - 1,9 mln ha odsetek ludności zatrudnionej w rolnictwie - 3,2 proc. całkowita wartość towarowej produkcji rolniczej - 2,25 mld euro
24.Słowenia
średnia stawka dopłat obszarowych w 2015 r. - 286 euro/ha (119 proc.) koperta krajowa na lata 2015-2020 - 819 mln euro na płatności bezpośrednie, 719 mln euro na rozwój obszarów wiejskich liczba gospodarstw - 74,7 tys. obszary wykorzystywane w rolnictwie - 482 tys. ha odsetek ludności zatrudnionej w rolnictwie - 8,4 proc. całkowita wartość towarowej produkcji rolniczej - 1,17 mld euro
25.Szwecja
średnia stawka dopłat obszarowych w 2015 r. - 227 euro/ha (95 proc.) koperta krajowa na lata 2015-2020 - 4,18 mld euro na płatności bezpośrednie, 1,49 mld euro na rozwój obszarów wiejskich liczba gospodarstw - 71,1 tys. areał gospodarstw - 3,06 mln ha odsetek ludności zatrudnionej w rolnictwie - 2,2 proc. całkowita wartość towarowej produkcji rolniczej - 6,3 mld euro
26.Węgry
średnia stawka dopłat obszarowych w 2015 r. - 271 euro/ha (113 proc.) koperta krajowa na lata 2015-2020 - 7,62 mld euro na płatności bezpośrednie, 2,96 mld euro na rozwój obszarów wiejskich liczba gospodarstw - 576,8 tys. obszary wykorzystywane w rolnictwie - 4,7 mln ha odsetek ludności zatrudnionej w rolnictwie - 7,1 proc. całkowita wartość towarowej produkcji rolniczej - 7,54 mld euro
27.Wielka Brytania
średnia stawka dopłat obszarowych w 2015 r. - 211 euro/ha (88 proc.) koperta krajowa na lata 2015-2020 - 21,41 mld euro na płatności bezpośrednie, 2,21 mld euro na rozwój obszarów wiejskich liczba gospodarstw - 186,8 tys. obszary wykorzystywane w rolnictwie - 16,88 mln ha odsetek ludności zatrudnionej w rolnictwie - 1,2 proc. całkowita wartość towarowej produkcji rolniczej - 29,42 mld euro
28.Włochy
średnia stawka dopłat obszarowych w 2015 r. - 301 euro/ha (127 proc.) koperta krajowa na lata 2015-2020 - 22,96 mld euro na płatności bezpośrednie, 8,94 mld euro na rozwój obszarów wiejskich liczba gospodarstw - 1,62 mln obszary wykorzystywane w rolnictwie - 12,85 mln ha odsetek ludności zatrudnionej w rolnictwie - 3,7 proc. całkowita wartość towarowej produkcji rolniczej - 49,93 mld euro
PAP, sek