Nie kusić raka. Jak unikać czynników pronowotworowych?
Nowotwory są w Polsce i na świecie, zaraz po chorobach układu sercowo-naczyniowego głównym winowajcą zgonów. Poprzez nasze nawyki, styl życia i zdrowe odżywianie możemy zmniejszyć ryzyko zachorowania. Są jednak czynniki, które mają działanie pronowotworowe – trzeba zatem wiedzieć, czego unikać?
Otyłość
Ludzie tyją w zastraszającym tempie. To zwiększa ryzyko zachorowania na wiele chorób: miażdżyca, cukrzyca typu 2, czy zawał serca to bracia otyłości. Choroby nowotworowe są ich wspólnym mianownikiem. Dzieje się tak najprawdopodobniej, ponieważ wraz ze wzrostem rozmiarów ciała, zwiększa się również liczba nowych komórek. A niektóre z nich mogą być nowotworowe. Najczęściej diagnozowane są nowotwory jelita grubego, piersi, szyjki macicy, prostaty i płuc. Z otyłością nieodłącznie wiążę się też bierny tryb życia, picie alkoholu oraz palenie papierosów, które prowadzą prostą ścieżką do chorób nowotworowych.
Nieodpowiednia obróbka termiczna potraw
Produkty wysokoprzetworzone z dodatkiem konserwantów, takich jak azotan sodu, podczas obróbki termicznej uwalniają niezwykle szkodliwe dla zdrowia toksyczne substancje. Co ciekawe, np. azotyn sodu bez udziału temperatury nie wykazuje takich właściwości. W sezonie grillowym na ruszt często trafiają kiełbasy, karkówki i boczek. W trakcie długiego grillowania wytwarzają się wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne oraz nitrozaminy – substancje muta- i kancerogenne. Nie należy zatem trzymać jedzenia zbyt długo nad ogniem oraz unikać ich przypalania.
Opakowania na żywność
Z każdej strony otacza nas plastik, w tym ten używany do pakowania żywności. Producenci zalecają, aby ich produkt podgrzać w mikrofalówce, lub piekarniku wraz z opakowaniem. Mimo to, lepiej unikać takiego sposobu przygotowywania posiłków. Dotyczy to także gotowania ryżu i kasz w foliowych woreczkach. Podczas gotowania uwalnia się bisfenol A i inne trujące substancje. W sytuacji, gdy jedzenie zbyt długo leży w opakowaniu również może dojść do przeniknięcia szkodliwych chemikaliów do żywności, a później do naszego ciała. Zatem podgrzewając jedzenie wyjmujmy je z plastikowego opakowania.
Niektóre kremy z filtrem
Niestosowanie kremów przeciwsłonecznych, ale i ich nieodpowiedni dobór mogą mieć działanie pronowotworowe. Benzofenol-3 przyczynia się do produkcji wolnych rodników o zwiększenia stresu oksydacyjnego. Uszkadza on nasze DNA oraz niszczy zdrowe komórki. Przy wyborze kremu warto zatem unikać produktów z kwasem aminobenzoesowym, parabenami oraz benzofenolem- 3.
Niedobór witaminy D
Na niedobór tej ważnej witaminy szczególnie podatni jesteśmy w okresie jesienno-zimowych, gdy promienie słoneczne padają pod zbyt niskim kątem, aby nasze ciało mogą ją syntetyzować przez skórę. Witamina D zwalcza także wszelkie infekcje oraz zmniejsza stany zapalne. Wytwarza antymikrobiologiczne peptydy, chroniące nas przed wieloma szkodliwymi czynnikami.
Jak minimalizować ryzyko?
Najważniejsze – jak zawsze - jest prowadzenie zdrowego stylu życia. Trzeba zadbać o odpowiednia ilość warzyw i owoców w posiłkach oraz o odpowiednie nawodnienie organizmu. Umiarkowana (nie wycieńczająca) oraz regularna aktywność fizyczna, ulży nam w stresujących momentach oraz poprawi nasze samopoczucie. Należy również wysypiać się i unikać nadmiernego stresu. Niewskazane jest picie alkoholu oraz palenie papierosów. Warto ograniczyć udział cukru oraz tłuszczy nasyconych i trans w naszej diecie. Wszystko to, by długo cieszyć się zdrowiem i żyć szczęśliwie.
Filip Siódmiak
Czytaj też: Witaminowe bomby i pociski