Czy rejestr dłużników jest publiczny? Jakie dane są dostępne?

Rozpoczęcie współpracy z nowym klientem czy kontrahentem zawsze jest obarczone ryzykiem związanym z opóźnieniami w płatności zobowiązań. Sposobem na jego zminimalizowanie może być skorzystanie z Rejestru Dłużników. Czym jest taka baza danych i jakie dane są w niej dostępne? Jak korporacje mogą korzystać z tego narzędzia do weryfikacji? Wyjaśniamy.

Co to jest rejestr dłużników?

Rejestr dłużników to potoczne określenie, które odnosi się do baz danych prowadzonych przez biura informacji gospodarczej (BIG-i), zgodnie z ustawą o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych.

W rejestrze dłużników znajdują się przede wszystkim wpisy o zadłużeniach – obciążających zarówno osoby prywatne, jak i firmy. Trafiają tam one za sprawą wierzycieli, którzy, zgodnie z przepisami, mogą przekazać do BIG informacje o zaległych płatnościach.

Kiedy można zgłosić nieuregulowaną płatność do rejestru dłużników?

Przepisy wskazują, jakie długi można zgłosić do rejestru dłużników. Zasady różnią się w zależności od tego, czy dłużnik jest osobą prywatną czy firmą oraz na jakiej podstawie zgłasza się go do takiej bazy danych.

I tak, gdy podstawą wpisu jest np. nieuregulowana faktura lub inny dokument rozliczeniowy, minimalna kwota zobowiązania wynosi:

• 200 zł, gdy dług dotyczy osoby fizycznej;

• 500 zł, kiedy zadłużenie odnosi się do firmy.

Aby w takich przypadkach było możliwe dokonanie wpisu, trzeba też dotrzymać określonych terminów. Chodzi o:

• minimum 30 dni od momentu, gdy minął termin płatności;

• 1 miesiąc od daty wysłania wezwania do zapłaty.

Powyższe zasady i restrykcje nie obowiązują w przypadku, gdy wierzyciel dysponuje tytułem wykonawczym. Wówczas może dokonać wpisu do rejestru dłużników niezależnie od kwoty zobowiązania, po 14 dniach od momentu, w którym zostało wysłane wezwanie do zapłaty z informacją o zamiarze dopisania do BIG.

Czy rejestr dłużników jest publiczny?

Tak, rejestry dłużników są publicznymi bazami danych. To jednak nie oznacza, że dostęp do nich może uzyskać każda osoba czy podmiot bez ograniczeń.

• Osoby prywatne mają możliwość zweryfikowania w rejestrach dłużników danych o sobie (raz na 6 miesięcy mogą to zrobić bezpłatnie), jak również dowolnego przedsiębiorstwa. Nie mogą natomiast sprawdzać informacji o innych konsumentach. Zatem zwykły Kowalski nie sprawdzi innej osoby prywatnej, np. swojego sąsiada, lub kogoś z rodziny.

• Przedsiębiorcy mogą natomiast sprawdzić w rejestrze dłużników inne firmy (bez pozyskiwania dodatkowych zgód) oraz konsumentów, pod warunkiem uzyskania zgody osoby sprawdzanej na takie działanie.

Takie ograniczenia pozwalają zadbać o prywatność i bezpieczeństwo konsumentów. Jednocześnie ułatwiają weryfikację w sytuacjach, gdy jest to konieczne – np. przy podejmowaniu decyzji o zawarciu współpracy z nowym klientem czy kontrahentem, gdy np. firma udziela kredytu kupieckiego innemu przedsiębiorcy lub gdy zawiera umowę na abonament płatny z dołu.

Jakie dane są dostępne w rejestrach dłużników?

We wszystkich rejestrach dłużników, które działają na polskim rynku zgodnie z ustawą o BIG, można zweryfikować informacje o konsumentach i firmach. To przede wszystkim informacje o zadłużeniu z tytułu wierzytelności prywatnych, np. nieuregulowanych faktur za usługi czy towary.

Bazą, która pozwala wyjść poza podstawowy zakres informacji, jest Rejestr Dłużników prowadzony przez BIG InfoMonitor. Ta instytucja, będąca częścią grupy BIK, daje przedsiębiorcom, a zwłaszcza dużym podmiotom gospodarczym, możliwość uzyskania szerszego zakresu informacji niż tylko te zawarte w Rejestrze. Są to:

• w odniesieniu do konsumentów – m.in. informacje pozwalające na weryfikację tożsamości (baza PESEL, rejestr zastrzeżeń PESEL, Rejestr Dowodów Osobistych) oraz szerzej rozumianą kondycję finansowo-płatniczą (dane z Biura Informacji Kredytowej czy ZBP oraz dane z KRZ o konsumentach);

• w odniesieniu do firm – m.in. informacje z BIK, ZBP, a także KRZ oraz wywiadowni gospodarczej, które pozwalają określić np. status prawny danego podmiotu, stan jego finansów oraz potencjalne ryzyka związane z podjęciem współpracy (np. odnośnie do obecności na listach sankcyjnych czy wydanych ostrzeżeń KNF). • Co więcej, korporacje korzystające z usług BIG InfoMonitor mają możliwość zautomatyzowania weryfikacji klientów i kontrahentów oraz szybkiego pozyskania danych – np. z wykorzystaniem API. To ważne wsparcie zarządzania ryzykiem finansowym i ograniczenia kosztów windykacji. Warto zatem zapoznać się z dostępnymi rozwiązaniami.

Materiał na zlecenie Biura Informacji Gospodarczej InfoMonitor