40 mln zł monopolu hazardowego na wspieranie form społeczeństwa obywatelskiego
Fundusz Wspierania Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego to nowy instrument finansowego wsparcia sektora pozarządowego, którego utworzenie przewiduje wchodząca 1 kwietnia br. w życie Ustawa o zmianie ustawy o grach hazardowych oraz niektórych innych ustaw. Planowanym operatorem Funduszu będzie powstające Narodowe Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, a szacowana wysokość dostępnych środków wyniesie około 40 milionów złotych rocznie.
Fundusz Wspierania Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego to państwowy fundusz celowy, którego przychodem będzie 4 procent wpływów z dopłat z gier objętych monopolem państwa. Tym samym nowy Fundusz dołączy do istniejących już Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej, Funduszu Promocji Kultury oraz Funduszu Rozwiązywania Problemów Hazardowych (odpowiednio 75, 20 i 1 procent wpływów z dopłat).
Doprowadzenie do powstania Funduszu Wspierania Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego to znaczący sukces rządu, ale także środowisk pozarządowych i wszystkich tych, którym leży na sercu harmonijny rozwój III sektora. Oznacza on niemalże podwojenie środków, dostępnych dotychczas w ramach Funduszu Inicjatyw Obywatelskich. Dzięki nowej regulacji Polska dołącza do grona państw, które od lat wspierają aktywność obywatelską przy wykorzystaniu środków z loterii państwowych. Przykładowo, w Wielkiej Brytanii 28% wpływów z loterii państwowej przekazywane jest na cele społeczne. Jednym z operatorów jest fundusz Big Lottery Fund, który od 2004 r. przeznaczył blisko 9 miliardów funtów na wsparcie lokalnych społeczności, działalności charytatywnej, edukacyjnej itd. Podobne rozwiązania zastosowano także w Chorwacji, gdzie loteria państwowa zasila środkami rządową Fundację Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego. Z kolei w Kanadzie funkcjonuje Fundacja Trillium, będąca agendą rządu prowincji, Ontario utrzymywaną z wpływów z loterii i hazardu. Fundacja realizuje konkursy grantowe, podzielone na stałe tematy takie jak dziedzictwo kulturowe i sztuka, sport i rekreacja, aktywność obywatelska we wspólnotach lokalnych, ochrona środowiska, młodzież. Z innych przykładów, w Niemczech przy zaangażowaniu niemieckiej telewizji publicznej ZDF prowadzona jest popularna loteria Aktion Mensch, zysk z której przeznaczany jest na wsparcie organizacji pozarządowych, pracujących na rzecz niepełnosprawnych, a także dzieci i młodzieży.
Celem polskiego Funduszu Wspierania Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego będzie wspieranie rozwoju podmiotów społeczeństwa obywatelskiego. Możliwe obszary wsparcia obejmować będą m.in. wdrażanie systemowych rozwiązań służących wzmocnieniu i podniesieniu jakości działania całego sektora pozarządowego, wspieranie rozwoju porozumień organizacji, platform współpracy, reprezentacji środowisk organizacji sektora pozarządowego. Co szczególnie ważne z punktu widzenia codziennych problemów, z którymi spotyka się część III sektora, nowy Fundusz będzie również instrumentem umożliwiającym rozwój instytucjonalny lokalnych organizacji we wszystkich regionach Polski, aby dać im większą szansę realizacji ich ważnych społecznie misji i umożliwić udział w dialogu obywatelskim oraz dostęp do większych programów (np. poprzez zapewnienie środków na wkład własny).
Oprac. sek
