Obraz Chełmońskiego sprzedany za ponad 2 mln zł
Obraz „Noc księżycowa” Józefa Chełmońskiego został sprzedany na licytacji za 2 mln.135 tys.800 zł. Na tej samej aukcji sprzedano również obraz Jana Matejki Koń Jasnogniady za 365 tys. 400 zł., oraz dzieło Tadeusza Makowskiego za 389 tys. 400 zł.
Obraz Chełmońskiego jest obrazem klasy muzealnej, zajmujące ważne miejsce w historii polskiego malarstwa. Namalowany przez Chełmońskiego w roku 1876, przez 140 lat miłośnikom i badaczom dzieła artysty znany był tylko z fotografii. Jego pierwszym kupcem był w 1876 r. Adolph Goupil, paryski wydawca i marszand, który kupił dzieło za 5 tys. franków, a następnie – tego samego dnia – sprzedał za 6 tys. franków nieznanemu bliżej nabywcy o nazwisku C. Tapan. Dalsze losy obrazu nie są znane; w nieznanym czasie trafił do Stanów Zjednoczonych, gdzie w roku 2016 odnalazł się w jednym z instytutów badawczych w stanie Massachusetts. Wystawiony na aukcji w Domu Aukcyjnym SKINNER w Bostonie 16 maja 2006, został nabyty przez polskiego kolekcjonera.
Z kolei obraz Jana Matejki jest studium królewskiego rumaka do Sobieskiego pod Wiedniem, ukończonego w 1883 wielkiego historycznego obrazu, który Matejko w imieniu narodu polskiego ofiarował papieżowi Leonowi XIII i który znajdował się w Muzeum Watykańskim w Rzymie.
Według Gorzkowskiego, Matejko malował to studium w Krakowie, w dworku hr. Potockiej przy ul. Smoleńsk, a konia sprowadzono specjalnie ze stajni Potockich w Krzeszowicach. Koń przedstawiony jest w żywym ruchu, zaznaczone jest siodło, a nogi jeźdźca w strzemionach, odpowiadają układowi nóg króla w obrazie.
Obraz pochodzi z prywatnej kolekcji. Ok. 1940 r. był własnością Ludwika Trylskiego właściciela majątku Reguły pod Warszawą, a później sprzedany do zbiorów prywatnych.
Trzeci obraz datowany jest na lata 1929-1930. To cykl większego zbioru o charakterze dziecięcego karnawału i nastroju poetyckiej groteski: na tle domyślnej kurtyny teatralnej - jak pisała prof. Władysława Jaworska, która w 1998 r. robiła ekspertyzę obrazu.
W sumie na aukcji zlicytowano obrazy za ponad 7 mln. zł. Kolejna aukcja w marcu przyszłego roku.