Taka sama ochrona dla wszystkich ubezpieczonych

Prezydent Andrzej Duda podpisał w czwartek ustawę o dystrybucji ubezpieczeń, której celem ma być zwiększenie ochrony klientów zawierających umowy ubezpieczenia. Nowe przepisy mają też zapewnić konkurencję między podmiotami oferującymi ubezpieczenia

Ustawa o dystrybucji ubezpieczeń, implementuje przepisy unijne dotyczących zarówno dystrybucji ubezpieczeń, jak i pośrednictwa ubezpieczeniowego.

Zapisy dyrektywy unijnej powinny być implementowane do polskiego systemu prawnego do 23 lutego 2018 r.

Ustawa ma - w ślad za unijną dyrektywą - wzmocnić ochronę klienta zawierającego umowę ubezpieczenia. Zakłada, że klienci będą korzystać z jednakowej ochrony niezależnie od różnic między kanałami dystrybucji ubezpieczeń. Dystrybutorami ubezpieczeń będą pośrednicy ubezpieczeniowi, jak i zakłady ubezpieczeń.

Celem ustawy jest też zapewnienie niezakłóconej konkurencji między podmiotami oferującymi ubezpieczenia.

Klient ma otrzymywać odpowiednie informacje o produkcie ubezpieczeniowym i dystrybutorze ubezpieczenia. Ponadto, ustawa zobowiązuje dystrybutorów ubezpieczeń do uczciwego, rzetelnego i profesjonalnego postępowania, zgodnie z najlepiej pojętym interesem klientów. Wszystkie informacje mają być klientom przekazywane w sposób prosty i zrozumiały.

W ustawie uregulowano m.in. kwestie ujawniania przez dystrybutorów ubezpieczeń charakteru ich wynagrodzenia. W rezultacie dystrybutor ubezpieczeń będzie musiał ujawnić, czy za swoją pracę otrzymuje honorarium (płacone bezpośrednio przez klienta), prowizję (uwzględnioną w kwocie składki ubezpieczeniowej) czy jakiś inny rodzaj wynagrodzenia. Klient otrzyma również podstawowe informacje o produkcie ubezpieczeniowym, jeśli dystrybutorem będzie zakład ubezpieczeń.

Nowa kategoria, wprowadzana na mocy ustawy, to agenci oferujący ubezpieczenia uzupełniające. Agent taki będzie zobowiązany do powiadamiania klienta (tak jak robi to agent ubezpieczeniowy), czy działa na rzecz jednego czy wielu zakładów ubezpieczeń i jakich.

W ustawie są szczególne regulacje dotyczące np. ubezpieczeń o charakterze inwestycyjnym. Wprowadzony jest zakaz tzw. sprzedaży krzyżowej (kilka produktów jednocześnie).

W przypadku umów ubezpieczenia na życie o charakterze inwestycyjnym zobowiązano też agentów ubezpieczeniowych, zakłady ubezpieczeń i brokerów ubezpieczeniowych do informowania klientów o wysokości wskaźnika kosztów dystrybucji oraz wskaźnika kosztów prowizji, związanych z proponowaną umową ubezpieczenia.

Zaproponowano także, by przed zawarciem umowy ubezpieczenia (lub umowy gwarancji) dystrybutor ubezpieczeń określał - na podstawie uzyskanych od klienta informacji - jego wymagania i potrzeby oraz podawał mu w zrozumiałej formie obiektywne informacje o produkcie ubezpieczeniowym.

Dystrybutorzy będą musieli również przekazywać informacje jasne i rzetelne, w formie papierowej lub na życzenie klienta w formie innego nośnika.

Ustawa zachowuje podział pośredników ubezpieczeniowych na: brokerów (przedstawiciel podmiotu poszukującego ubezpieczenia) i agentów ubezpieczeniowych (przedstawiciele podmiotu oferującego ubezpieczenie) - z zastrzeżeniem niedopuszczalności łączenia obu funkcji. Powstanie także nowy rejestr pośredników ubezpieczeniowych, czyli agentów i brokerów, prowadzony przez KNF. Dotychczas pośrednictwo ubezpieczeniowe obejmowało również pośrednictwo ubezpieczeniowe w zakresie reasekuracji. Projekt proponuje, tak jak w dyrektywie, wyróżnienie dystrybucji ubezpieczeń i dystrybucji reasekuracji.

Komisja ma także nadzorować wykonywanie działalności w dystrybucji ubezpieczeń i reasekuracji. Z kolei Rzecznik Finansowy będzie rozpatrywał reklamacje i skargi na działalność pośredników ubezpieczeniowych oraz agentów oferujących ubezpieczenia uzupełniające.

Ustawa zobowiązuje pracowników zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji, agentów ubezpieczeniowych oraz brokerów ubezpieczeniowych do odbywania 15 godzin szkoleń zawodowych rocznie. Przewidziano także sankcje karne za nieprzestrzeganie przepisów ustawy, np. grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do dwóch lat. Będą one mogły być nałożone m.in za działalność agencyjną wykonywaną z naruszeniem wymogów określonych w ustawie, bez zezwolenia lub upoważnienia.

W ślad za dyrektywą, ustawa posługuje się także pojęciem pracowników zakładów ubezpieczeń lub zakładów reasekuracji, dokonując w ten sposób ograniczenia form zatrudnienia do form opartych na stosunku pracy.

Nowe prawo umożliwi także krajowym firmom inwestycyjnym i bankom, z dniem 3 stycznia 2018 roku, wypełnianie wynikających z unijnych przepisów obowiązków informacyjnych w zakresie informacji o transakcjach za pośrednictwem krajowych podmiotów.

Przepisy wejdą w życie 23 lutego 2018 r., tzn. w ostatnim możliwym dniu wprowadzenia przepisów niezbędnych do wykonania dyrektywy ws. dystrybucji ubezpieczeń.

PAP, mw