Minister Energii i Środowiska skazani na siebie

Podczas otwartych dziś targów POL-ECO SYSTEM 2018 wywiązała się ciekawa rozmowa między ministrem środowiska, a ministrem energii, podczas panelu inauguracyjnego, moderowanego przez Michała Karnowskiego pt. „Problemy środowiska w realizacji strategii na rzecz odpowiedzialnego rozwoju”. Wzięli w nim udział minister Henryk Kowalczyk, minister Krzysztof Tchórzewski oraz prezes NFOŚiGW Kazimierz Kujda

Środowisko i energetyka to już z definicji złożone zagadnienie. W polskich realiach szczególnie trudnym. Doganianie Zachodu, gwałtownie rosnące potrzeby energetyczne i kuszące zasoby naturalne. Jednocześnie - delikatnie mówiąc - baczniej niż innym krajom patrząca nam na ręce Komisja Europejska. Do tego uprzejmie donosząca, często wyolbrzymiająca lub wypaczająca obraz problemu dla szybkiej politycznej korzyści opozycja… Polska jest od dawna pod specjalnym nadzorem w każdej sprawie. W sprawach gospodarczych i ekologicznych także. Na szczęście Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (SOR) jest solidnie i bardzo przemyślanym dokumentem, nie tylko kolejną prezentacją.

Kiedy pracowaliśmy nad tym dokumentem, nie było łatwo połączyć ze sobą pewnych rzeczy. Te wszystkie części, które wchodzą w skład Strategii Odpowiedzialnego Rozwoju, które idą często do siebie w poprzek, które są sprzeczne, to było nie lada wyzwanie, by to wszystko znalazło poukładać na swoje miejsce - ocenił Krzysztof Tchórzewski, minister energii. - Stąd, z której strony nie popatrzę, jestem skazany na współpracę z ministrem środowiska. A teoretycznie powinienem z nim walczyć. Każdy chce, by prąd nie drożał, z drugiej strony potrzebujemy inwestycji w energetyce, szybciej jeszcze budować…

…I jak pan na to odpowiada? Prąd będzie drożeć? - spytał Michał Karnowski

…Odpowiadam odpowiedzialnie. Odpowiadam, ze prąd nie będzie drożał. Musimy o to zadbać, mimo że polityka Komisji Europejskiej powoduje, ze prąd cały czas drożeje - ocenił minister Tchórzewski. - Nasze ambicje powodują, że prognozy wskazują na to, że dodatkowo jedna czwarta obecnej energii będzie potrzebna nam za 12 lat. Jak to zrobić? Jak sfinansować? Jak obciążyć i kogo? Nikt nie chce wzrostu kosztów, a my musimy znajdować drogę umiarkowanego źródła. Mówi się, że wszystko drożeje, ale jednocześnie trzeba pamiętać, że cena węgla i gazu zbliżyła się do siebie. Ambitne plany powszechnego dostępu do gazu, to przykład jednej z takich dróg, których szukamy. Staramy z ministrem środowiska znaleźć porozumienie. Co będziemy wydobywali, jak i za ile. Czy zrujnujemy przy tym środowisko? Jak – jeśli tak - to potem najszybciej odbudujemy? To jest właśnie nasza energetyczna część strategii – Jak przechodzić na OZE, ale i jak pokryć koszty Odnawialnych Źródeł Energii - dodał Tchórzewski

Strategia Odpowiedzialnego Rozwoju bardzo mocno wiąże wzrost i rozwój gospodarczy z ochroną środowiska.

Jeśli chcemy przetrwać na tej planecie, to powinniśmy o tym pamiętać - ocenił z kolei Henryk Kowalczyk, minister środowiska.

Jak zaznaczyli uczestnicy dyskusji, nawet przy programie Czyste powietrze były dyskusje o paliwach jakie mogą być spalane.

Mamy dobry system ochrony środowiska, tworzy go 16 wojewódzkich regionalnych funduszy. Program czystego powietrza to trzeci duży program. Wpisujemy się naszą działalnością w Strategii Odpowiedzialnego Rozwoju. My ją realizujemy przez inwestycje - powiedział Kazimierz Kujda, prezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. - W energetyce finansujemy wszystko, nie finansujemy tylko elektrowni jądrowych. Nowoczesne technologie to termomodernizacja, kogeneracja. Minister Kowalczyk mówił, że susza… Adaptacje 2.1 i podpisane programy kierunkowe na 10 mld zł, to nasza odpowiedź. Jest ogromny zakres projektów 4 tys. 220 kontraktów na roboty podpisane. Brakuje tylko ludzi do pracy. Programów jest realizowanych bardzo dużo - dodał.

Prowadzący panel Michał Karnowski zwrócił uwagę, że mimo wcześniejszych różnych działań i programów skierowanych na walkę ze smogiem, raport Komisji Europejskiej wykazuje, że powietrze w Polsce jest najgorsze w Europie. Zadał więc pytanie o to, co nie działało do tej pory, a co sprawi, że tym razem to zadziała, że ta obietnica będzie dotrzymana.

Co nie działało? Programy były realizowane w sposób niekoordynowany - powiedział minister środowiska Henryk Kowalczyk. - Taki wniosek płynie z raportu NIK. Ten wniosek nasuwa się zawsze. Ten program, Czyste powietrze, wyróżnia się właśnie tym, ze jest skoordynowany. Znacznie łatwiej też, niż argumentami zdrowotnymi, jest przekonać kosztowymi – tym że na dom będzie właściciel domu mniej wydawał. Wiele samorządów włączy się w ten program, jestem o tym przekonany. To daje nadzieję. To oraz kompleksowość. Z raportów Komisji Europejskiej również wynika, że wszystkie próby do tej pory były nieskoordynowane. Jeśli chcemy rozwiązać ten problem, to podejdźmy do niego bardzo systemowo i właśnie w sposób skoordynowany - dodał.

Minister Tchórzewski dodał, że nikt śmieciami nie pali śmieci dla zabawy, ani - jego zdaniem - nikt nie pali, żeby trochę oszczędzić.

Najczęściej palą ludzie ubodzy. Tego dla przyjemności ludzie nie robią, tylko z konieczności - ocenił minister energii.

Wojewódzcy szefowie NFOSiGW są gwarancją realizacji tego programu. W tymi zarządami naprawdę ten program zrobimy - powiedział Kazimierz Kujda, prezes NFOSiGW.

Minister Energii zwrócił też uwagę, że stała komunikacja i poszczególne działania na rzecz realizacji strategii dodatkowa zapewniają, że program się powiedzie. Zwłaszcza, ze Komisja Europejska zgodziła się wyjątkowo na projekt małych sieci ciepłowniczych, opartych na węglu.

Właśnie uzyskaliśmy akceptację Komisji Europejskiej na utworzenie nowego programu kogeneracyjnego. Rozproszona emisja jest najbardziej szkodliwa - fakt. Dlatego schodzimy z centralnym systemem ogrzewania do mniejszych miejscowości i chcemy zejść z nimi do gmin. Już nie tylko miasta będą miały dostęp do centralnego ogrzewania, ale nawet większe wioski - powiedział minister Tchórzewski. - To bardzo ważna zgoda, bo nawet tam gdzie nie ma sieci gazowych, emisje mogłyby być węglowe, tylko mniej rozproszone. To znaczy, że przybywa nam mocy.

Minister Tchórzewski określił ten program jako następny, wielki program inwestycyjny.

Dla tych, co wieszczą kolejny kryzys, z punktu widzenia rozmachu inwestycji - skala tych inwestycji po prostu przekracza ich pojęcie, czy wyobrażenie krytyków nie wierzących w inwestycje w Polsce - ocenił minister energii.

Paneliści zwrócili też uwagę na problem ekomobilności, ryzyk i szans w ich rozwoju w Polsce. Elektromobilność, przy wszystkich jej wyzwaniach, uczestnicy dyskusji traktują z dużym optymizmem. Jak ocenił minister Tchórzewski, za dwa lata mieć 6 tys. punktów ładowania. Wtedy przerwiemy ten błędny krąg (dostępności stacji ładowania, a nawet drastycznie wysokich cen aut obecnie).

Myślę, że możemy te brakujące etapy przeskoczyć. Czasami zapóźnienie jest paradoksalnie szansą - ocenił na koniec Michał Karnowski.

Maksymilian Wysocki