Przedsiębiorco - dziś ważna zmiana w prawie
Od czwartku obowiązują przepisy przywracające do Kodeksu postępowania cywilnego odrębne postępowanie w sprawach gospodarczych. 7 listopada wchodzi w życie odpowiednia nowelizacja kpc, której celem jest m.in. przyspieszenie rozstrzygnięć sądów gospodarczych.
Według resortu sprawiedliwości, który jest autorem nowelizacji, wprowadzane w kpc zmiany mają na celu usprawnienie i skrócenie czasu trwania postępowań sądowych w sprawach cywilnych. Wśród celów wymieniono też „wyeliminowanie obstrukcji procesowej przez wprowadzenie szeregu rozwiązań mających na celu przeciwdziałanie nadużywaniu prawa procesowego przez strony postępowań” oraz poprawę funkcjonowania systemu wnoszenia środków odwoławczych.
Nowela przewiduje wprowadzenie odrębnego postępowania w sprawach gospodarczych z bardziej rygorystycznymi wymogami. Według MS ma to służyć jego przyspieszeniu i profesjonalizacji. Jak zapewnia ministerstwo, zmiana nie polega jednak na przywróceniu przepisów o postępowaniu gospodarczym sprzed 2012 roku. Regulacje tamtego postępowania są obecnie zawarte w przepisach o „zwykłym” procesie.
Zmiany dotyczą m.in. terminów - zostają one skrócone, wprowadza się wiążące sąd terminy do podjęcia czynności w sprawie. Wprowadzono wymóg wskazania przez stronę w pierwszym piśmie procesowym adresu e-mail - co ma pozwolić udostępnić stronie pouczenia i poradniki procesowe online - oraz wymóg przedstawienia przez stronę całej jej argumentacji dostępnej na danym etapie sprawy. Ma to z kolei zapobiec przewlekaniu postępowań poprzez przedstawianie zarzutów, twierdzeń i dowodów tuż przed wydaniem wyroku.
Nowością jest instytucja umowy dowodowej. Strony będą mogły umówić się o wyłączeniu pewnego rodzaju dowodów, w szczególności z zeznań świadków lub z opinii biegłych, w sprawie z określonego stosunku prawnego, powstałego na podstawie umowy. Dzięki temu ograniczona zostanie ilość materiału dowodowego do przeprowadzenia w sprawie.
Założono prymat dowodu z dokumentu - nie tylko pisemnego, lecz każdego zapisu: filmu, nagrania dźwięku, obrazu; dowód z zeznań świadka sąd może dopuścić jedynie wtedy, gdy po wyczerpaniu innych środków dowodowych lub w ich braku pozostały niewyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy.
Na żądanie strony będącej osobą fizyczną albo niebędącej przedsiębiorcą sąd gospodarczy będzie rozpoznawał sprawę na zwykłych, łagodniejszych zasadach. Ponadto, nowela przewiduje możliwość wykonania wyroku jeszcze przed uprawomocnieniem jako tytułu zabezpieczenia.
Zdaniem adwokat Barbary Bil, nowelizacja może znacznie poprawić sytuację polskich firm - jest szansa, że przedsiębiorcy szybciej będą mogli odzyskać zaległe należności związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Bil zwróciła też uwagę, że po wejściu w życie znowelizowanych przepisów sąd będzie mógł dopuścić dowód z zeznań świadków tylko wtedy, gdy zostaną wyczerpane inne środki dowodowe lub nie uda się wyjaśnić istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy faktów.
To oznacza, jak tłumaczy adwokat, że po 7 listopada br. zeznania świadków będą najmniej istotnym dowodem, a najważniejszą i podstawową rolę odgrywać będą dowody z dokumentów, i to nie tylko te utrwalone na standardowej kartce papieru. Dokumentem w sprawie będą mogły być dane zapisane i przechowywane w wersji elektronicznej, zwłaszcza tekst lub nagranie dźwiękowe, wizualne lub audiowizualne, a ponadto - w tym znaczeniu - również wiadomość elektroniczna e-mail czy SMS/MMS.
„W związku z tym warto, aby przedsiębiorcy pamiętali o tym, aby dokumentować wszelkiego rodzaju ustalenia czynione z klientami i kontrahentami, zatwierdzenia i odbiory wykonanych prac, wzajemne rozliczenia. Dzięki temu w przypadku sporu sądowego przedsiębiorcy będą dysponować dowodami, które będą mogły zostać uznane przez sąd i tym samym przyczynią się do wygrania sprawy” - radzi Bil.
Według niej to, czy zmiany te będą korzystne dla biznesu, zależy od tego, jak znowelizowane przepisy będą stosowane przez sądy w praktyce. (PAP)
