Krztusiec czy koronawirus? Jak je rozpoznać?
Czy można pomylić krztusiec z COVID-19? Tak, można, bo na początku obydwa zakażenia są nie do odróżnienia, wywołują kaszel i objawy przeziębienia – ostrzega dr hab. n. med. Tadeusz Zielonka. Dodaje, że przed obydwoma infekcjami chronią skuteczne szczepionki.
Specjalista, który jest pulmonologiem z Katedry i Zakładu Medycyny Rodzinnej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, przypomina o tym z okazji obchodzonego w dniach od 24 do 30 kwietnia Europejskiego Tygodnia Szczepień. „Mieliśmy w Polsce bardzo dobra?, bo ponad 90-procentowa? realizacje? obowiązkowych szczepien´ przeciwko krztuścowi. Niestety, ruchy antyszczepionkowe spowodowały, że w 2007 r. w skali kraju niezaszczepionych było ponad 4 tys. dzieci, a w 2020 r. juz˙ ponad 50 tys.” – zaznacza w informacji przekazanej PAP.
Szczepienie przeciwko krztuścowi jest obowiązkowe u dzieci. W podstawowym schemacie 4-dawkowym szczepionke? podaje sie? w 2., 4. i 6. miesiącu życia, a następnie w 16.-18. miesiącu życia. Dawki przypominające podawane sa? w 6. i 14. roku życia. W 19. roku życia szczepienie przeciwko krztuścowi ma jedynie status tzw. szczepienia zalecanego - wyjaśnia.
Dodaje, że osobom dorosłym zaleca sie? przyjmowanie dawki przypominającej co 10 lat. “Szczególnie powinny to czynic´ osoby z grup ryzyka: personel medyczny, który ma kontakt z noworodkami i niemowlętami, osoby w podeszłym wieku, szczególnie z przewlekłymi chorobami prowadzącymi do niewydolności serca, płuc, nerek lub wątroby oraz kobiety w ciąży po ukończeniu 27. tygodnia ciąży, bo chodzi o bezpieczeństwo dziecka” – zaznacza dr hab. Tadeusz Zielonka.
Uważa, że zaszczepic´ powinny sie? tez˙ osoby z otoczenia noworodka (rodzice, dziadkowie itd.), które be?da? miały z nim kontakt przez pierwsze 12. miesięcy życia, poniewaz˙ dzieci niezaszczepione zakaz˙aja? sie? najczęściej właśnie od nich. “Niestety, pomimo zalecen´, bardzo niewielki odsetek osób dorosłych w Polsce szczepi sie? przeciw krztuścowi” – dodaje.
Młodzi ludzie też powinni sie? szczepic´, wielu z nich nie jest jednak o tym przekonanych. „Dyskusje na ten temat toczyły sie? ostatnio w związku ze szczepieniami przeciwko COVID-19. Młodzi ludzie pytali: po co mam sie? szczepic´, skoro ryzyko, że umre? jest tak małe? Odpowiadałem: masz sie? szczepic´, żeby nie umarli twoi dziadkowie, których możesz zakazic´” – stwierdza specjalista.
Jego zdaniem podobnie jest z krztuścem. „Masz sie? zaszczepic´, aby chronic´ swoje jeszcze niezaszczepione małe dziecko, dla którego ta choroba może być śmiertelna. Szczepimy sie? zarówno dla siebie, jak i dla innych, to rodzaj naszej zbiorowej odpowiedzialności, w której nie może dominować´ egoizm” – ostrzega pulmonolog.
Zwraca uwagę, że krztusiec można pomylić´ z COVID-19, bo na początku zakażenia te trudno odróżnić. “Głównym objawem krztuśca u dorosłych jest kaszel, podobnie jak w COVID-19, a dwie trzecie chorych ma typowe objawy przeziębienia, jak w początkowej fazie zakażenia SARS-CoV-2. Ponieważ˙ w fazie nieżytowej krztuśca nie wykonuje się? badan´ mikrobiologicznych lub genetycznych, zdecydowana większość´ przypadków jest nierozpoznanych. Badania Państwowego Zakładu Higieny w Warszawie wykazały, że tylko jeden na ponad 70 przypadków krztuśca jest zarejestrowany, a w populacji 60 plus – jeden na 300 chorych” - wyjaśnia.
Krztusiec jest zatem chorobą bardzo niedodiagnozowaną. “Nie znamy skali krztuśca, bo nie robimy badan´ określających przyczyne? zakażenia dróg oddechowych” – dodaje specjalista.
U dorosłych schorzenie to łagodniej przebiega niz˙ u małych niezaszczepionych dzieci. “Chory nie czuje sie? dobrze, ma stan podgorączkowy i objawy nieżytu górnych dróg oddechowych. Potem zaczyna sie? u niego ciężki, napadowy kaszel. Bywa on tak silny, że prowadzi do wymiotów, bezdechu, omdlenia, a nawet złamania żeber. Przy takim kaszlu trzeba zawsze pomyśleć´ o krztuścu i zrobić´ badania immunologiczne, które to potwierdza? (na badania molekularne czy hodowlane często jest juz˙ wtedy za późno). Japończycy nazywają? krztusiec kaszlem „100-dniowym”, ponieważ˙ trwa kilka miesięcy” – przekonuje.
Krztusiec jest szczególnie groźny dla niezaszczepionych dzieci w pierwszych dwóch miesiącach życia. Zdaniem specjalisty są one narażone wtedy na zachorowanie o ciężkim, nawet śmiertelnym przebiegu. Chociaż˙ u dorosłych krztusiec nie powoduje tak często zgonów jak u niezaszczepionych dzieci, ale może być´ niebezpieczny zwłaszcza przy chorobach współistniejących, takich jak otyłość´, cukrzyca, astma, POChP, rozedma płuc czy nadciśnienie tętnicze naczyń´).
Dodaje, że niebezpieczne sa? tez˙ powikłania pokrztuścowe, takie jak zapalenie płuc, zapalenie zatok, nadkażenia itd. Bardzo uciążliwe jest nietrzymanie moczu, bóle w klatce piersiowej, bezsennos´c´ i zmęczenie spowodowane uporczywym kaszlem. „Dlatego powinniśmy sie? szczepic´. W kontekście uchodźców warto pamie?tac´, że na Ukrainie szczepionych było jedynie około jednej trzeciej dzieci i osoby te sa? narażone na zachorowanie o ciężkim przebiegu. Spowodowac´ może to także szerzenie sie? zakażenia w populacji polskiej” – stwierdza dr hab. Tadeusz Zielonka.
PAP/ as/
