Pierwsze przeszczepy serca w UCK WUM

Pierwsze przeszczepienia serca w Uniwersyteckim Centrum Klinicznym Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego (UCK WUM)

Przeszczepienia były możliwe dzięki staraniom JM Rektora WUM prof. Zbigniewa Gacionga, prorektora ds. Klinicznych i Inwestycji prof. Wojciecha Lisika oraz wielu innych przedstawicieli kierownictwa i pracowników WUM o intensywny rozwój transplantologii na WUM oraz uzyskanie wymaganych rekomendacji i pozwoleń.

W lipcu 2022 roku UCK WUM uzyskało akredytację Ministerstwa Zdrowia, która otworzyła drogę do przeprowadzania przeszczepień serca i płuc. Wcześniej UCK WUM uzyskało pozytywną rekomendację Krajowej Rady Transplantacyjnej.

29 lipca z ciężką niewydolnością serca trafił do Dziecięcego Szpitala Klinicznego UCK WUM 16-letni chłopiec. Zdiagnozowano u niego kardiomiopatię rozstrzeniową. Natychmiast został zgłoszony go do pilnego przeszczepienia serca. Zabieg odbył się 2 sierpnia w Dziecięcym Szpitalu Klinicznym UCK WUM, cztery dni po diagnozie. Pacjent przebywa na oddziale Kardiologii Dziecięcej i Pediatrii Ogólnej i czuje się dobrze.

19 sierpnia specjalistom z UKC WUM udało się po raz kolejny z sukcesem przeszczepić serce. Biorcą był także 16-letni pacjent z wrodzoną wadą serca – atrezją zastawki trójdzielnej, czyli niedorozwojem prawej komory serca. Chłopiec przez całe życie był leczony kardiologicznie, do przeszczepienia dożył dzięki sztucznej komorze serca, którą wszczepiono mu trzy tygodnie wcześniej. Dzięki temu jego stan się ustabilizował.

Rektor WUM prof. Zbigniew Gaciong:

Zostawcie serce na ziemi! Rozwijamy w UCK WUM nowoczesny ośrodek transplantacyjny. Od dawna jesteśmy wiodącym w Polsce ośrodkiem transplantacji wątroby, trzustki i nerek. Przeszczepiamy także szpik i rogówki. Teraz przeszczepiamy serce. Wkrótce płuca i transplantacje wielonarządowe. Naszym pragnieniem jest pomóc wszystkim chorym, którzy tego potrzebują. Jeżeli do tej pory nie mogli uzyskać pomocy, to my chcemy im pomóc. Od początku kadencji moją ambicją było stworzenie silnego ośrodka transplantacji narządów na światowym poziomie. Każdego narządu, na przeszczepienie którego pozwala współczesna nauka.

Rektor WUM prof. Zbigniew Gaciong:

Specjalne podziękowania należą się policji, a w szczególności Zarządowi Lotnictwa Policji, za pomoc w transporcie organów do przeszczepień. Od pobrania serca od dawcy do uruchomienia go u biorcy mamy 4 godziny. Czas jest bezcenny. Dziękujemy w imieniu pacjentów, którym policja pomogła uratować życie.

Prorektor ds. Klinicznych i Inwestycji prof. Wojciech Lisik:

Uniwersyteckie Centrum Kliniczne Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego to największy szpital przeprowadzający transplantacje w Polsce. Nasze placówki prowadzące transplantacje to Centralny Szpital Kliniczny na Banacha, Szpital Kliniczny Dzieciątka Jezus na Lindleya i Dziecięcy Szpital Kliniczny na Żwirki i Wigury. W UCK WUM przeprowadzamy co drugą w Polsce transplantację nerki od dawcy żywego (22 na 47 od początku 2022), co drugą transplantację trzustki (4 na 10), na 197 przeprowadzonych od początku roku transplantacji wątroby 85 przeprowadzono w UCK WUM. Co ósma transplantacja nerki pobranej od zmarłego dawcy przeprowadzana jest w UCK WUM (60 na 499). Od początku 2022 roku przeprowadzono w Polsce 111 przeszczepień serca. Jednak u pacjentów pediatrycznych tylko 10, w tym dwa w UCK WUM. Przeszczepienia serca przeprowadziliśmy w 11 dni po otrzymaniu akredytacji ponieważ mamy odpowiedni potencjał. Mamy specjalistów, doświadczenie, warunki i sprzęt. Te dwie transplantacje serca to sukces Kliniki Kardiochirurgii UCK WUM, którą kieruje prof. Mariusz Kuśmierczyk oraz Kliniki Kardiologii Wieku Dziecięcego i Pediatrii Ogólnej WUM, którą kieruje prof. Bożena Werner. To sukces specjalistów z Centralnego Szpitala Klinicznego (CSK UCK WUM) i Dziecięcego Szpitala Klinicznego (DSK UCK WUM).

Kierownik Kliniki Kardiochirurgii UCK WUM prof. Mariusz Kuśmierczyk:

Choroba, na którą cierpiał 16-letni pacjent, któremu jako pierwszemu przeszczepiliśmy serce, rozwijała się niezauważalnie i stopniowo przez wiele lat. Chłopiec adaptował się do jej objawów, nie mając pojęcia, że choruje. Dlatego diagnoza była zarówno dla niego, jak i dla jego rodziny dużym zaskoczeniem.

Stan zdrowia chłopca załamał się w ciągu kilkunastu dni. Gdy trafił do UCK WUM lekarze podali mu leki dożylne wspomagające serce, by utrzymać go przy życiu. Kwalifikacja do przeszczepienia była natychmiastowa. Już po trzech dniach zgłoszono dawcę narządu.

Serce zostało przetransportowane policyjnym helikopterem, dzięki czemu dotarło do UCK WUM w niespełna 1,5 godziny. To niezwykle ważne, bo maksymalny czas tzw. „zimnego niedokrwienia” serca wynosi cztery godziny. Potem ryzyko, że zabieg się nie uda rośnie. Oczekując na serce, zespół lekarzy przygotował klatkę piersiową pacjenta do zabiegu. Serce dotarło na salę operacyjną w idealnym momencie.

Drugie przeszczepienie było bardziej skomplikowane, ponieważ zostało przeprowadzone u pacjenta z sercem jednokomorowym. Takich transplantacji wykonuje się w Polsce, a także na świecie, przynajmniej na razie, bardzo mało – mówi prof. Kuśmierczyk. - Połączenia w klatce piersiowej takiego pacjenta, w wyniku wcześniejszych zabiegów, są nieadekwatne do połączeń w prawidłowo rozwiniętym sercu. Aby móc wszczepić nowe zdrowe serce i aby ono funkcjonowało, klatkę piersiową trzeba odpowiednio wcześniej przygotować. Trwa to zazwyczaj znacznie dłużej, czasem cztery godziny to za mało. Na szczęście wszystko przebiegło bardzo sprawnie i udało się nam zmieścić w tym czasie.

Serce dotarło do UCK WUM również dzięki pomocy policji. Zostało przetransportowane za pomocą policyjnego helikoptera, bezpośrednio na lądowisko UCK WUM. Chłopiec po operacji czuje się dobrze. Teraz, podobnie jak w przypadku pierwszego pacjenta, czeka go szereg badań kontrolnych, które wykażą, czy serce się przyjęło, czy dochodzi do odrzucenia. Rokowania w przypadku obu pacjentów są dobre.

Udane przeszczepienia w UCK WUM to sukces całego sztabu osób. Za koordynację i transport serc odpowiadał Krzysztof Zając, koordynator ds. transplantacji CSK WUM, mazowiecki wojewódzki koordynator Polstransplant. Przeszczepienia wykonał zespół w składzie: prof. Mariusz Kuśmierczyk z Kliniki Kardiochirurgii UCK WUM oraz dr Michał Buczyński z Kliniki Kardiochirurgii i Chirurgii Ogólnej Dziecięcej DSK UCK WUM. Przy pierwszym zabiegu znieczulały dr hab. Izabela Pągowska-Klimek oraz lek. Beata Cała z Kliniki Anestezjologii i Intensywnej Terapii Dziecięcej DSK UCK WUM, przy drugiej transplantacji dr hab. Izabela Pągowska-Klimek oraz lek. Dariusz Skaba. Serce od pierwszego dawcy pobierał dr med. Mateusz Kuć i lek. med. Adam Arendarczyk. Drugi narząd pobrali dr med. Mateusz Kuć oraz lek. Zbigniew Popiel. Leczeniem immunosupresyjnym zajmuje się dr hab. Małgorzata Sobieszczańska-Małek z Kliniki Kardiochirurgii UCK WUM.

Do tej pory w UCK WUM wykonywane były zabiegi przeszczepiania wątroby, nerek, trzustki oraz szpiku. W lipcu br. otrzymało pozwolenie ministerstwa zdrowia na transplantacje płuca, serca oraz transplantacje wielonarządowe, zarówno u dorosłych, jak i dzieci. W przypadku dzieci być może będą to transplantacje od dawców żywych. To szansa dla wielu chorych, zwłaszcza, że ośrodek dąży do tego, by narządy od jednego dawcy mogły być przeszczepiane w jednym miejscu, bez konieczności transportu. Warto podkreślić też, że UCK WUM jest drugim ośrodkiem w Polsce, w którym można wykonywać przeszczepienia serca u dzieci.

Czytaj też: Najdroższy lek na SMA na liście leków refundowanych

Mat.Pras./KG