Wpływy z akcyzy rosną! Wszystko dzięki mapie akcyzowej
Mapa akcyzowa na wyroby tytoniowe spełnia swój cel fiskalny. Dalsze podniesienie minimalnego opodatkowania papierosów akcyzą o 5 pkt proc. (do 110%) pozwoliłoby jednak rządowi zebrać dodatkowo o 1 mld zł więcej, ocenia w rozmowie z ISBnews Paweł Cybulski, były wiceminister finansów i były szef Krajowej Administracji Skarbowej (KAS). Według danych Ministerstwa Finansów w ciągu pierwszych dziewięciu miesięcy do budżetu państwa z tytułu akcyzy od wyrobów tytoniowych wpłynęło o 2,23 mld zł więcej niż przez pierwsze trzy kwartały ub. roku.
Przychody budżetowe rosną m.in. z powodu wprowadzenia mapy akcyzowej, a przede wszystkim podwyższenia minimalnego podatku akcyzowego na papierosy ze 100% do 105%, podkreślają w rozmowie z ISBnews Paweł Cybulski, były wiceminister finansów i były szef Krajowej Administracji Skarbowej (KAS), oraz prof. Mariusz Popławski z Katedry Prawa Podatkowego Uniwersytetu w Białymstoku.
„Tak dużego przyrostu wpływów z tytułu akcyzy tytoniowej budżet dawno nie obserwował. Zgodnie z moimi przewidywaniami ograniczenie promocji cenowych papierosów, stworzenie wieloletnich ram prawnych polityki akcyzowej, w połączeniu ze sprawnym działaniem Krajowej Administracji Skarbowej i innych organów, zajmujących się ograniczaniem szarej strefy, przełożyło się na solidne zasilenie budżetu” - powiedział Cybulski w rozmowie z ISBnews.
W I poł. 2022 r. wpływy z akcyzy na wyroby tytoniowe wzrosły o 1,55 mld zł, tj. o ponad 15% r/r. Legalna sprzedaż papierosów w tym czasie wzrosła natomiast o 13%, osiągając 24,6 mld sztuk.
„Po takim akcyzowym majstersztyku Ministerstwo Finansów może spróbować pójść za ciosem. Wzrost wpływów z akcyzy pokazuje pozytywną reakcję rynku i jedyna sensowna korekta mapy akcyzowej powinna oznaczać dalsze podniesienie minimum akcyzowego o kolejne 5 punktów procentowych, co pozwoli zrównoważyć inflację i zebrać kolejny 1 mld zł więcej” - ocenia były wiceminister finansów.
W ub. roku minister finansów przygotował, a rząd przyjął wieloletnią, kompleksową mapę akcyzową, która przewiduje m.in. stopniowe podnoszenie akcyzy do 2027 r. na wyroby alkoholowe i tytoniowe. Pierwsze podwyżki akcyzy, wprowadzone już w tym roku, objęły m.in. podniesienie minimalnej stawki akcyzy na papierosy ze 100% do 105%. Już sam ten ruch przyczynił się do zapewnienia fiskusowi szacunkowo 1 mld zł więcej w budżecie.
„Kluczowa jest przewidywalność przepisów prawa podatkowego i stworzenie wieloletnich ram działalności dla podmiotów funkcjonujących legalnie na polskim rynku” - podkreśla Popławski w rozmowie z ISBnews.
„Takie ramy zostały zbudowane w zeszłorocznej reformie akcyzowej, tj. poprzez wprowadzenie mapy akcyzowej i podniesienie minimum akcyzowego, i polski prawodawca powinien swoje dalsze działania opierać na takim fundamencie. Widać jednocześnie, że nie został w pełni osiągnięty cel zdrowotny, który zakładało Ministerstwo Finansów w uzasadnieniu ustawy. Najtańsze i tanie papierosy, które w Polsce nadal stanowią prawie 80% rynku, wciąż są cenowo zbyt łatwo dostępne dla osób najbardziej narażonych na wpadnięcie w szpony nałogu, czyli dla małoletnich i osób, które dopiero przekroczyły próg dorosłości. Niska szara strefa pozwala na dalsze podnoszenie minimum akcyzowego” - podkreśla ekspert Uniwersytetu w Białymstoku.
Z raportu Instytutu Doradztwa i Badań Rynku ALMARES, prowadzącego badania na zlecenie wszystkich firm tytoniowych, wynika, że obecnie szara strefa tytoniowa stanowi 4,9% całości rynku. To najniższy wynik odnotowany w historii badań. Trend spadkowy trwa od 7 lat - w 2015 r. szara strefa tytoniowa stanowiła bowiem 18,3% rynku.
Na posiedzeniu Sejmu, które zacznie się 15 listopada, posłowie zajmą się nowelizacją ustawy akcyzowej, która ma m.in. uszczelnić obrót płynami (tzw. liquidami) do e-papierosów i dostosować przepisy dotyczące cygar i cygaretek do wymogów unijnego systemu Track&Trace, służącego do zwalczania nielegalnego handlu wyrobami tytoniowymi.
Zmieniona ustawa doprecyzowuje definicję płynów do e-papierosów, uwzględniając wszystkie wyroby, które mogą „nadawać się do bezpośredniego użycia w papierosach elektronicznych”, bez względu na ich miejsce i sposób sprzedaży. Jak tłumaczy rząd, chodzi o dostosowanie przepisów do sytuacji na rynku i objęcie akcyzą produktów, które były oferowane między innymi jako np. odświeżacze powietrza czy aromaty do kominków, mimo że w rzeczywistości były wykorzystywane do bezpośredniego użycia w e-papierosach lub do sporządzenia z nich tzw. liquidów.
Zmiany dotyczące cygar i cygaretek spowodują wyjęcie tych wyrobów z kategorii produktów, dla których znaki akcyzy będą miały roczny okres ważności. Wynika to z wymogów unijnej dyrektywy Track&Trace, która wykorzystuje banderole akcyzy do śledzenia wyrobów tytoniowych. Cygara i cygaretki mają zostać objęte tym systemem od 2024 r.
ISBnews/ stooq/ as/