„Zielony zwrot” bardziej dzieli niż łączy unię?

Coraz więcej kontrowersji i wątpliwości wzbudzają kolejne propozycje przepisów wprowadzających unijną politykę zeroemisyjności, nawet u samego źródła czyli w Komisji i Parlamencie Europejskim. Ale także brakuje poparcia w europejskich stolicach dla niektórych, nowych pomysłów legislacyjnych .

Najnowszym problem, jaki pojawił się w ocenie legislacji służącej „zielonej zmianie” w Europie, dotyczy unijnego rozporządzenia w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych. A chodzi o m.in. zakaz – od początku 2030 r. - stosowania jednorazowych opakowań w gastronomii. Jak poinformował portal Euractive, zarówno przemysł jak i prawicowi europosłowie krytykowali zapisy, które sztywno narzucają ponowne wykorzystanie materiałów i to w odpowiedniej liczbie. Tym bardziej, że negatywnie oceniają przygotowaną przez Brukselę analizę kosztów i zysków z wprowadzenia tych przepisów, gdyż nie tylko zabrakło rozróżnienia między materiałami opakowaniowymi ale i rzetelnej analizy, jak to wpłynie na gospodarkę i środowisko naturalne.

Stosowanie takiej samej miary do materiału o możliwości recyklingu przekraczającym 90 proc., takiego jak papier, z materiałem o wskaźniku recyklingu wynoszącym 35 proc. nie ma żadnego sensu – oceniła Eleni Despotou, dyrektor generalna Europejskiej Federacji Producentów Tektury Falistej.

Gdy KE oszacowała koszty wprowadzenia w życie nowych przepisów na 4 mld euro (plus 523 mln euro na systemy kaucyjne), to – według Euractive - wyliczenia branży pokazują, że „ponowne wykorzystanie w 20 proc. butelek PET przez samą tylko branżę napojów gazowanych kosztowałoby 18,7 mld euro”.

Zapowiada się również „wielka porażka” wiceprzewodniczącego Komisji Europejskiej - Fransa Timmermansa, głównego architekta i orędownika Zielonego Ładu i Pakietu Fit for 55, nawet jeśli będzie tylko wizerunkowa. Powód to negatywna opinia na temat projektu przepisów o odtwarzaniu przyrody. Już nie tylko krytykują je konserwatywne ugrupowania w PE w tym i eurodeputowani z Prawa i Sprawiedliwości, którzy wcześniej ostro sprzeciwiali się także innym pomysłom z Fit for 55, jak choćby zakazowi rejestracji nowych aut spalinowych w 2035 roku. Obecnie również Europejska Partia Ludowa poinformowała, wezwała wiceszefa KE do wycofania tej ustawy, zanim dojdzie do głosowania w Komisji Ochrony Środowiska 15 czerwca. EPL skupia ugrupowania w Europarlamencie dotychczas wybitnie sprzyjające polityce klimatycznej, nawet na przekór opinii społecznej. Przewodniczący EPL Manfred Weber uważa, że przepisy „w obecnej formie doprowadzą do mniejszej produkcji żywności w Europie, jeszcze bardziej podnosząc ceny, stwarzając ryzyko większego osłabienia bezpieczeństwa żywnościowego w Afryce i blokując projekty infrastrukturalne, które są kluczowe dla transformacji klimatycznej” w Unii Europejskiej.

W ostatnich tygodniach wydawało się, że główną sporną kwestią w Unii Europejskiej w odniesieniu do polityki klimatycznej jest odpowiedź na pytanie, czy wodór z atomu jest „zielony”. A ponieważ część państw z Niemcami na czele odpowiada na nie negatywnie, to Francja i kilkanaście innych państw - z Polską włącznie - zbudowały koalicję proatomową. I chcą, by wodór z atomu był tak samo” paliwem przyszłości” jak ten z odnawialnych źródeł. Spór trwa, więc i nie ma wystarczającego poparcia wśród państw członkowskich do zatwierdzenia ostatecznie (czyli po przyjęciu przez PE) nowych celów produkcji energii odnawialnej. „Nowe” znaczy wyższe i chodzi o zobowiązanie UE do wytwarzania z OZE nawet 43 proc. energii w 2030 roku, podczas gdy dotychczas obowiązuje poziom 32 proc. Zaś według Eurostatu w 2021 r. energia odnawialna stanowiła 21,8 proc. energii zużywanej w unii.

Agnieszka Łakoma (Euractive.pl)