Woda na wagę złota – jak ESG wpływa na ceny kruszcu

Czy technologia może uratować przemysł górniczy? To konieczny kierunek – bo stawka rośnie. Jedną z najbardziej pożądanych gałęzi tego sektora jest wydobycie złota – symbolu bogactwa, bezpieczeństwa inwestycyjnego i siły gospodarczej. Tylko w drugim kwartale 2025 roku wartość globalnego popytu na ten kruszec wzrosła do rekordowych 132 miliardów dolarów. Jednak za każdą uncją tego metalu kryje się coś, czego nie widać gołym okiem: ogromne ilości zużywanej wody. Pokrywa ona niemal 70 proc. powierzchni Ziemi, ale mniej niż 1 proc. jej zasobów nadaje się do bezpośredniego spożycia. Takie liczby stawiają pod znakiem zapytania nie tylko etykę, ale i trwałość obecnego modelu wydobycia surowców. Jak pokazują dane, wydobycie jednej tony złota może pochłaniać nawet 250 milionów litrów wody.

Złoto z recyklingu i nowe technologie

W świecie, gdzie coraz więcej regionów mierzy się z deficytem wody, to problem, którego nie da się dłużej ignorować. Odpowiedzią staje się innowacja. Dlatego w celu ograniczenia śladu wodnego, część kopalni inwestuje w zaawansowane systemy odzyskiwania i oczyszczania wody. Tam, gdzie kiedyś zużywano dziesiątki milionów litrów dziennie bez szans na recykling, dziś krąży ona w zamkniętym obiegu. Wdrażane są instalacje osmotyczne, oczyszczalnie biologiczne i systemy cyfrowego monitoringu.

W efekcie zmienia się hierarchia surowców – dziś to dostęp do wody może decydować o przyszłości kopalni, a nie tylko dostępność złóż. Tak jest również w przypadku złota. Choć wciąż mówimy o nim jako o jednym z najcenniejszych metali, coraz częściej to woda staje się zasobem kluczowym – nie tylko dla ludzi i rolnictwa, ale również dla przemysłu. Bez jej racjonalnego wykorzystania, nawet najbardziej zaawansowana kopalnia nie będzie w stanie działać stabilnie.

Co jednak istotne, ślad wodny pojedynczej uncji złota systematycznie spada: w 2018 roku wynosił przeciętnie 23 m³/oz, natomiast w 2022 już 21 m³/oz dzięki recyklingowi i nowym technologiom. Dlatego właśnie w tym kontekście kluczowa staje się rola wyspecjalizowanych systemów instalacyjnych, które muszą sprostać ogromnym wymaganiom – zarówno pod względem wydajności, jak i odporności na trudne warunki środowiskowe. Przyszłość górnictwa to nie tylko technologia wydobywcza, ale również jakość i trwałość całej infrastruktury wodnej w zakładach.

ESG i zielone złoto

Kwestia wody w kopalniach to wyzwanie operacyjne i finansowe. Inwestorzy, fundusze emerytalne i banki coraz częściej oczekują od firm przestrzegania zasad ESG – czyli odpowiedzialności środowiskowej, społecznej i zarządczej. Ślad wodny staje się jednym z głównych wskaźników oceny ryzyka inwestycyjnego. Firmy, które nie dbają o racjonalne zużycie zasobów, mogą mieć trudności z pozyskaniem finansowania lub uzyskaniem zgód regulacyjnych.

Na giełdach popularność zyskują już certyfikaty „Green Gold”, które potwierdzają, że surowiec został wydobyty z poszanowaniem środowiska – również pod względem wykorzystania wody. Kopalnie z niskim śladem wodnym, efektywną gospodarką odpadami i odpowiednią infrastrukturą instalacyjną mogą liczyć na lepszą wycenę i zaufanie inwestorów.

Wydobycie złota to proces, który pochłania ogromne ilości wody, a każda jej kropla wymaga precyzyjnego zarządzania. Systemy instalacyjne muszą działać niezawodnie w warunkach ekstremalnych – przy dużym ciśnieniu, zanieczyszczeniach chemicznych i zmiennych temperaturach. Zachowania znane z branży wydobywczej, które wspierają zakłady w odzysku wody i minimalizowaniu strat, coraz częściej pojawiają się w innych gałęziach. Podmioty chcące sprostać wymaganiom ESG wdrażają też technologie zintegrowanego monitoringu, które umożliwiają automatyczne wykrywanie nieszczelności czy innego rodzaju awarii – zauważa Piotr Serafin, ekspert ds. systemów instalacyjnych z firmy Uponor (będącej częścią GF).

Kluczem do efektywnej gospodarki wodnej jest więc holistyczne podejście do całego obiegu – od doprowadzenia i uzdatniania, przez wykorzystanie w procesach przemysłowych, aż po oczyszczanie i recyrkulację.

Ryzyka, których nie da się ignorować

Brak odpowiednich instalacji wodnych w kopalniach złota nie jest już tylko ryzykiem technicznym. Może prowadzić do: przestojów w produkcji (np. z powodu suszy), wzrostu kosztów operacyjnych (potrzeba odsalania lub transportu wody), problemów środowiskowych (skażenie wód gruntowych, brak oczyszczania ścieków), konfliktów społecznych (protesty lokalnych mieszkańców i rolników), ryzyk prawnych (ostrzejsze normy i ograniczenia poboru).

Jak pokazują przypadki z Chile, Australii czy Afryki Południowej – niedobory wody mogą całkowicie zatrzymać działalność wydobywczą, generując wielomiliardowe straty dla firm i całych gospodarek.

Wydobycie złota stało się nie tylko fizycznym procesem technologicznym, to również środowiskowe wyzwanie. Woda staje się dla tej branży surowcem równie strategicznym jak sam metal. Wzrost jej zużycia, rosnące ryzyko deficytów i napięcia społeczne wokół jej dostępności powodują, że inwestorzy coraz częściej analizują „ślad wodny” kopalni tak samo uważnie, jak jej zasoby geologiczne. To fundamentalna zmiana w postrzeganiu wartości złota na rynkach globalnych – komentuje Tomasz Gessner, główny analityk Tavex.

To właśnie dlatego tak ważne staje się dziś inwestowanie w nowoczesne, zintegrowane systemy instalacyjne, które pozwolą nie tylko efektywnie zarządzać wodą, ale też zminimalizować ryzyko środowiskowe i społeczne. Jak podkreślają eksperci, przyszłość złota – i wielu innych surowców – będzie w coraz większym stopniu zależeć nie od geologii, a od geoinżynierii wodnej.

Materiały prasowe Tavex, oprac. Sek

»» Odwiedź wgospodarce.pl na GOOGLE NEWS, aby codziennie śledzić aktualne informacje