ZBP oszacował koszt wakacji kredytowych
Koszt wakacji kredytowych może wynieść 2,55 mld zł przy założeniu, że z rozwiązania skorzysta analogiczny odsetek kredytobiorców jak przy poprzednich wakacjach. Przy założeniu maksymalnej partycypacji może to być 3,76 mld zł – wynika z opinii ZBP do projektu ustawy o wakacjach kredytowych, przygotowanego przez Ministerstwo Finansów.
„(…) Przy założeniu, że z wakacji kredytowych skorzysta analogiczny odsetek uprawnionych jak z poprzednich wakacji kredytowych ZBP szacuje ich koszt na poziomie 2,55 mld zł (3,76 mld zł w przypadku maksymalnej partycypacji). Należy podkreślić, że jest to kwota, o którą obniżą się kapitały własne banków, a tym samym potencjał kreowania akcji kredytowej zostanie ograniczony o 13-20 mld zł” – napisano w opinii ZBP.
ZBP wskazał, że wakacje kredytowe są rozwiązaniem „wyjątkowo kosztownym dla banków i jednocześnie mało efektywnym dla beneficjentów”.
„W dotychczasowej formule wakacje kredytowe wygenerowały dla sektora bankowego wysokie koszty (12,9 mld zł, w okresie 2022 - IX 2023, łącznie ok. 14 mld zł do końca 2023 r.). Tymczasem większość klientów wykorzystała wakacje kredytowe do dokonania nadpłat i wcześniejszych spłat kredytów. O ile w latach poprzedzających kwota wcześniejszych spłat oraz nadpłat kredytów mieszkaniowych wynosiła 18,4 mld zł w 2020 r. oraz 33,1 mld zł w 2021 r., po wprowadzeniu wakacji było to rekordowe 52,4 mld zł w 2022 r. oraz 33,1 mld zł w okresie I-X 2023 r.” – czytamy w opinii ZBP.
Związek pozytywnie odbiera „projektowane rozwiązania, odnoszące się do liberalizacji zasad uzyskania wsparcia z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców”. Jak dodali bankowcy, instrumenty pomocowe oferowane w ramach Funduszu, powinny być „podstawowym i jedynym mechanizmem wsparcia kredytobiorców, którzy z przyczyn obiektywnych znaleźli się w trudnej sytuacji finansowej”.
„Jednocześnie Związek Banków Polskich krytycznie ocenia wydłużenie okresu funkcjonowania wakacji kredytowych, nawet przy założeniu przyjęcia ograniczenia w postaci kryterium dostępowego i wnosi o rezygnację z tego rozwiązania. Wbrew populistycznym hasłom funkcjonującym w przestrzeni publicznej, analizy wskazują, że wakacje kredytowe są w istocie iluzorycznym wsparciem dla osób, które w związku ze wzrostem stóp procentowych napotykają problemy z bieżącą płynnością i terminowym regulowaniem zobowiązań z tytułu kredytów mieszkaniowych” – czytamy.
Założenia wakacji kredytowych
W projekcie ustawy, wydłużającej wakacje kredytowe, zapisano, że kredytobiorcy, których rata przekracza 35 proc. dochodu, będą mogli zawiesić spłatę raty kredytu w wymiarze 1 miesiąca na kwartał, przy czym w I kw. 2024 r. z wakacji będzie można skorzystać tylko w marcu.
W projekcie znalazły się też zapisy, których efektem ma być obniżenie wskaźnika raty do dochodu (z 50 do 40 proc.), uprawniającego do skorzystania ze wsparcia z Funduszu. Wskaźnik ten oznacza stosunek wydatków kredytobiorcy związanych z obsługą miesięcznej raty kapitałowej i odsetkowej kredytu mieszkaniowego do miesięcznego dochodu gospodarstwa domowego kredytobiorcy.
W projekcie proponuje się, aby umorzenie 64 rat zwrotu wsparcia lub pożyczki na spłatę zadłużenia następowało po dokonaniu, bez opóźnienia, spłaty 134 rat. Obecne przepisy pozwalają na umorzenie 44 rat, po dokonaniu spłaty 100 rat. To sprawi, że kwota umorzenia będzie mogła wynieść 33 tys. zł w miejsce obecnych 22 tys. zł.
Okres, przez jaki wsparcie będzie mogło być udzielane, ma zostać wydłużony z obecnych 36 do 40 miesięcy, a także ma zostać zwiększona wartość maksymalnego wsparcia z dotychczasowego poziomu 2 tys. zł do 2,5 tys. zł. Wydłużony będzie również okres spłat wsparcia lub pożyczki z obecnych 144 rat do 200 rat.
W przypadku wakacji kredytowych, z których można było skorzystać w latach 2022-2023, nie było ograniczeń dochodowych, warunkujących skorzystanie z tego rozwiązania. W roku 2022 z wakacji można było skorzystać w ciągu dwóch miesięcy III i IV kw., zaś w roku 2023 z wakacji można było skorzystać w ciągu jednego miesiąca w każdym z czterech kwartałów.
Czytaj także: O zmianie stóp procentowych zadecyduje marcowa projekcja inflacyjna
Czytaj także: Gigantyczna kara za zmowę cenową
PAP
