Koalicja rządowa kasuje projekt obywatelski ws. 447
Sejm odrzucił w środę projekt o ochronie własności w RP przed roszczeniami dot. mienia bezdziedzicznego, wysuniętymi m.in. w związku z amerykańską ustawą Just 447 (Justice for Uncompensated Survivors Today - JUST) o niezwłocznym uczynieniu sprawiedliwości ocalonym z Holocaustu, którym nie zadośćuczyniono ich strat.
Za złożonym przez KO wnioskiem o odrzucenie projektu opowiedziało się 228 posłów, 192 było przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.
Projekt - jako inicjatywa obywatelska - wpłynął do Sejmu w styczniu 2020 r.
Podczas pierwszego czytania, które odbyło się pod koniec kwietnia w Sejmie, przedstawiciel wnioskodawców Robert Bąkiewicz (były prezes Stowarzyszenia Marsz Niepodległości) podkreślał, że wprowadza on zakaz podejmowania jakichkolwiek czynności zmierzających do zaspokojenia roszczeń dotyczących mienia bezdziedzicznego. W szczególności chodzi o prowadzenie negocjacji, zawieranie ugód, uznawanie roszczeń i powództw dotyczących mienia bezdziedzicznego, wyrażanie zgody na mediację, kierowanie stron do mediacji, wypłaty świadczeń pieniężnych oraz przekazywanie świadczeń rzeczowych.
Bąkiewicz zaznaczył wówczas, że projekt zakazuje też „inicjowania jakichkolwiek postępowań, mających na celu ominięcie tych zakazów oraz inicjowania tworzenia podstaw prawnych dla roszczeń do mienia bezdziedzicznego„. Za złamanie tych zakazów, zgodnie z projektem, miałoby grozić od pół roku do 5 lat pozbawienia wolności. Bąkiewicz podkreślił, że pod projektem podpisało się ponad 200 tys. osób. Przekonywał, że przyjęcie proponowanych zapisów stanowiłoby nie tylko ochronę własności w Polsce, ale i „obronę polskiej suwerenności i polskiego honoru”.
Konfederacja na tak, PiS nie sprzeciwia się
Podczas debaty poparcie dla projektu reprezentowanego przez Roberta Bąkiewicza zadeklarowała tylko Konfederacja. PiS deklarowało, że nie będzie sprzeciwiać się temu, by go skierować do prac w komisjach, jako że jest to projekt obywatelski.
KO: gra na nastrojach antysemickich
Michał Szczerba (KO), który złożył w imieniu swojego klubu wniosek o odrzucenie projektu, ocenił wtedy, że hańbą jest to, że Bąkiewicz składa w Sejmie jakikolwiek projekt, nawet obywatelski. Przekonywał, że projekt ma na celu „grę na nastrojach antysemickich” i „wywoływanie sporu, którego nie ma„, jako że sprawa mienia bezdziedzicznego jest w Polsce uregulowana i nie wymaga przyjmowania dodatkowych zapisów ustawowych. Przekonywał, że są istotne wątpliwości co do zgodności projektu z konstytucją i z prawem europejskim. Krytycznie projekt oceniali też posłowie PSL-TD, Polski 2050-TD.
Co to jest ustawa JUST
Prezydent USA Donald Trump podpisał w maju 2018 r. ustawę o sprawiedliwości dla ofiar, którym nie zadośćuczyniono (Justice for Uncompensated Survivors Today - JUST), dotyczącą restytucji mienia ofiar Holokaustu. W grudniu 2017 r. ustawę zarejestrowaną w dzienniku ustaw jako S.447 (ustawa Senatu nr 447) jednomyślnie przyjęła izba wyższa amerykańskiego Kongresu, a pod koniec kwietnia 2018 r. Izba Reprezentantów.
Po podpisaniu ustawy przez Trumpa sekretarz stanu USA będzie zobowiązany do przedstawienia w dorocznym raporcie o przestrzeganiu praw człowieka w poszczególnych państwach albo w dorocznym raporcie o wolności religijnej na świecie sprawozdania o realizacji ustaleń zawartych w tzw. deklaracji terezińskiej.
Deklaracja ta, przyjęta w 2009 r. przez 46 państw świata na zakończenie praskiej Konferencji ds. mienia ery Holokaustu, jest niezobowiązującą listą podstawowych zasad mających przyspieszyć, ułatwić i uczynić przejrzystymi procedury restytucji dzieł sztuki oraz prywatnego i komunalnego mienia przejętego siłą, skradzionego lub oddanego pod presją w czasie Holokaustu.
Ustawa JUST nie przewiduje żadnych sankcji dla państw sygnatariuszy deklaracji terezińskiej, które nie spełniły swych obietnic dotyczących zwrotu mienia ofiar Holokaustu ich prawowitym właścicielom bądź ich spadkobiercom i dlatego ma głównie symboliczny, deklaratywny charakter.
PAP, sek
»» O bieżących wydarzeniach w gospodarce i finansach czytaj tutaj:
Rząd przelewa Polakom pieniądze. Masowe zgody na PPK
Atom jak CPK? Seria dziwnych wypowiedzi pani minister
