Rząd chce pobudzić bezrobotnych... podwyżką zasiłków

Resort rodziny chce zmian w zasiłkach dla bezrobotnych. Proponowane modyfikacje mają „zwiększyć efektywność działania publicznych służb stymulujących zatrudnienie”. Proponowane rozwiązania nie wyglądają niestety na skuteczne. Wręcz przeciwnie. Tym bardziej, że w czerwcu zasiłki z automatu wzrosną o wskaźnik inflacji za 2023 rok, a więc aż o 11,4 proc.

Resort rodziny przygotował projekt ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ma ona zastąpić ustawę o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (DzU z 2024 r. poz. 475), która w wielu aspektach nie nadąża za zmianami na rynku pracy.

Stąd wzięła się potrzeba opracowania nowych regulacji, które będą odpowiadać na potrzeby osób poszukujących pracy, bezrobotnych i przedsiębiorców. Zdaniem projektodawców, konieczne wydaje się też wprowadzenie regulacji zwiększających efektywność działania publicznych służb zatrudnienia. Mają w tym pomóc m.in. zmiany dotyczące zasiłku dla bezrobotnych.

Podwyższymy ci zasiłek. Może zaczniesz pracować?

Obecnie prawo do zasiłku dla bezrobotnych przysługuje, jeżeli w okresie 18 miesięcy bezpośrednio poprzedzających dzień zarejestrowania w urzędzie pracy dana osoba posiada „co najmniej 365 dni okresów uprawniających do jego wypłaty”. Świadczenie należy się od dnia rejestracji w urzędzie pracy. Chyba że taka osoba sama rozwiązała stosunek pracy lub stosunek służbowy za wypowiedzeniem albo stało się to na mocy porozumienia stron czy też z własnej winy.

Zasiłek powiązany ze stażem pracy

To na jaką kwotę może liczyć osoba nie mająca zatrudnienia zależy obecnie od stażu pracy. Wartość podstawowego świadczenia wynosi 1491,90 zł brutto. Bezrobotnym przysługuje prawo do 80, 100 lub 120 proc. tej kwoty. Jakie kryteria stosuje się przy kwalifikowaniu osób bez pracy do poszczególnych grup?

Pierwsza wartość (80 proc., tj. 193,60 zł brutto) wypłacana jest osobom, które mają mniej niż 5 lat stażu pracy. 100 proc. przysługuje, gdy ma się przepracowanych od 5 do 20 lat, a 120 proc., jeżeli posiada się staż pracy przekraczający 20 lat. Propozycja rządzących zapewnia pierwszej grupie podniesienie wartości zasiłku z 80 do 100 proc. Ma to być zachęta do bardziej aktywnego poszukiwania źródła dochodów!? Czy zasada „damy ci więcej za nic nie robienie, to szybciej zaczniesz coś robić” zadziała? Wątpliwe.

Wybór pośredniaka decyzją bezrobotnego

W projekcie ustawy znalazły się też inne zmiany. Bezrobotny będzie miał możliwość wyboru urzędu pracy, z którym zamierza współpracować. Aktualnie musi się on zarejestrować w pośredniaku właściwym dla jego miejsca zameldowania.

Automatyczna waloryzacja o wskaźnik inflacji

Oprócz proponowanych przez ministerstwo zmian, od 1 czerwca z automatu wzrosną stawki zasiłku dla bezrobotnych – i to aż o 11,4 proc. To coroczna waloryzacja w oparciu o średnioroczny wskaźnik inflacji za poprzedni rok.

Trudno przypuszczać, że da się domknąć ustawę w ciągu kilku czy kilkunastu dni, więc zwaloryzowane stawki będą wyliczane po staremu, z uwzględnieniem stażu pracy. Oto ich poziom: 1209,94 zł netto (80 proc. zasiłku) – przez pierwsze 3 miesiące pobierania zasiłku (staż pracy poniżej 5 lat); 1512,42 zł netto (100 proc. zasiłku) – przez pierwsze 3 miesiące pobierania zasiłku (staż pracy od 5 do 20 lat); 1814,90 zł netto (120 proc. zasiłku) – przez pierwsze 3 miesiące pobierania zasiłku (staż pracy powyżej 20 lat); 950,22 zł netto – po 90 dniach (staż pracy poniżej 5 lat); 1187,73 zł netto – po 90 dniach (staż pracy od 5 do 20 lat); 1814,90 zł netto – po 90 dniach (staż pracy powyżej 20 lat).

Z wykorzystaniem danych MRPiPS, fakt.pl

Grzegorz Szafraniec