Napoje „light” szkodzą wątrobie?

Napoje typu „light” czy „zero” przez lata uchodziły za bezpieczniejszą i zdrowszą alternatywę dla słodzonych napojów gazowanych. Najnowsze wyniki badań zaprezentowane podczas United European Gastroenterology Week (UEGW) 2025 w Berlinie podważają jednak ten utarty schemat. Analizy przedstawione przez badaczy wskazują, iż niektóre niskokaloryczne lub bezcukrowe napoje mogą wiązać się z jeszcze większym ryzykiem dla zdrowia metabolicznego niż ich tradycyjne odpowiedniki.

Co szkodzi bardziej niż napoje gazowane?

W badaniu przeanalizowano dane pochodzące od blisko 124 tysięcy uczestników, koncentrując się głównie na rodzaju spożywanych napojów i ich wpływie na zdrowie wątroby.

Wykazano, iż regularne spożywanie nawet jednej puszki napoju gazowanego typu „light” dziennie może zwiększać ryzyko rozwoju niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby (NAFLD) o około 60 proc. Choroba ta charakteryzuje się nadmiernym gromadzeniem tłuszczu w hepatocytach, tym samym mogąc doprowadzić do przewlekłego stanu zapalnego, uszkodzenia wątroby, jej postępującego zwłóknienia, a w konsekwencji również do rozwoju raka wątrobowokomórkowego.

Co jednak istotne, tradycyjne napoje słodzone cukrem zwiększały ryzyko NAFLD o około 50 proc., a więc nieco mniej niż ich dietetyczne odpowiedniki. Autorzy badania podkreślają, że wyniki te podważają dotychczasowe założenia dotyczące rzekomej neutralności metabolicznej napojów o obniżonej zawartości cukru i sugerują potrzebę ponownej oceny ich miejsca w diecie.

Eksperci zwracają również uwagę na fakt, iż szczególna waga owych wyników wynika z prospektywnego charakteru analizy.

Znaczna liczba uczestników, zastosowanie zwalidowanych metod oceny NAFLD oraz długi okres obserwacji, to w opinii autorów składowe nadające badaniu wysoki poziom wiarygodności oraz istotności w kontekście zdrowia publicznego.

Dlaczego napoje gazowane szkodzą wątrobie?

Mechanizmy prowadzące do niekorzystnych skutków zdrowotnych różnią się w zależności od rodzaju napoju.

• Wersje słodzone cukrem - dostarczają wysokiego ładunku glukozy i fruktozy, prowadząc do gwałtownego wzrostu poziomu glukozy i insuliny we krwi. Nadmiar energii jest następnie przekształcany i magazynowany w postaci tłuszczu w hepatocytach, sprzyjając rozwojowi stłuszczenia.

• Napoje typu „light” - choć pozbawione cukru, mogą wpływać na organizm poprzez nieco odmienne mechanizmy. Syntetyczne substancje słodzące zaburzają skład i funkcjonowanie mikrobioty jelitowej, mogą także osłabiać fizjologiczne mechanizmy regulacji apetytu oraz nasilać preferencję i apetyt na produkty słodkie. Wskazuje się również, iż niektóre z nich mogą modulować wydzielanie insuliny, pośrednio obciążając metabolizm i zwiększając ryzyko zaburzeń wątrobowych.

Filip Siódmiak

Źródło:

• Wu, Shi-Yi et al. “EAT-Lancet diet and risk of metabolic dysfunction-associated steatotic liver disease and other liver chronic diseases: a large prospective cohort study in the UK Biobank.” Frontiers in nutrition vol. 12 1589424. 31 Jul. 2025.

• Komunikat prasowy UEG: „Artificially sweetened and sugary drinks are both associated with a higher risk of liver disease”. »» Inne porady dotyczące zdrowia i diety czytaj tutaj:

Co dzieje się, kiedy sięgasz po wodę w trakcie posiłku?

Ulubione soki owocowe wcale takie zdrowe nie są

Nie pij herbaty w trakcie jedzenia!

»» Odwiedź wgospodarce.pl na GOOGLE NEWS, aby codziennie śledzić aktualne informacje