Według ETO Komisja Europejska jest skuteczna w ochronie europejskiego budżetu
KE z powodzeniem chroni budżet UE przed nieprawidłowościami w wydatkach, ale powinna lepiej monitorować, czy państwa członkowskie wprowadzają w życie jej zalecenia - wynika z raportu Europejskiego Trybunału Obrachunkowego o wydatkach na politykę spójności.
Na politykę spójności przypada 37 proc. wydatków z budżetu UE, czyli łącznie około 350 mld euro w latach 2014-2020. Celem polityki spójności jest wyrównanie warunków ekonomicznych i społecznych we wszystkich regionach Unii Europejskiej. Zadaniem KE jest nadzór nad tym, czy środki są odpowiednio wydatkowane, faktyczne zarządzanie unijnymi pieniędzmi pozostaje jednak w gestii państw członkowskich, które decydują, komu powinny przypaść fundusze i je rozdzielają.
To na państwach członkowskich spoczywa w pierwszej kolejności odpowiedzialność za wykrywanie i korygowanie błędów oraz zapobieganie im. Jednak w przypadku, kiedy środki unijne wydawane są niewłaściwie, KE może podjąć interwencję i nakazać krajom UE korektę wydatków lub zwrot środków.
Unijni kontrolerzy sprawdzili, czy KE skutecznie nadzoruje prawidłowość wydatków z kasy UE. Z najnowszego raportu ETO wynika, że Komisja dobrze chroni budżet UE, a w przypadku ewentualnych uchybień poprawnie stosuje środki zapobiegawcze i korekty finansowe.
"Stosowane przez Komisję środki naprawcze stanowią instrument nacisku na państwa członkowskie, aby zajęły się uchybieniami w swoich systemach zarządzania i kontroli. Zarówno środki zapobiegawcze, jak i korekty finansowe dotyczą jednak często skomplikowanych kwestii, których rozwiązanie jest bardzo czasochłonne. Wynikające z tego wstrzymania i zawieszenia płatności stanowią istotne ryzyko finansowe dla tych państw" - mówi Henri Grethen z ETO.
Blokady finansowe nakładane na kraje, które niewłaściwie wydatkują pieniądze UE, mogą wynosić od trzech miesięcy do nawet ponad dziewięciu miesięcy. W tym okresie państwa członkowskie muszą finansować projekty z własnych budżetów lub przerwać płatności. Nie oznacza to jednak koniecznie utraty unijnych środków finansowych, bo te zostaną uwolnione, jeśli dane państwo naprawi błędy w wydatkowaniu.
Kontrolerzy UE podkreślili, że KE powinna lepiej monitorować, czy państwa UE, w których wykryto nieprawidłowości, faktycznie stosują się do jej poleceń i czy właściwie przeprowadzają korekty wydatków. Komisja powinna także postarać się, żeby jej sprawozdania były bardziej przejrzyste. Obecnie zbyt często informacje przedstawione są w różnych raportach i dokumentach, co utrudnia uzyskanie pełnego oglądu sytuacji w danym kraju. Według ETO należy to pilnie zmienić.
Kontrolerzy przygotowali dla Komisji szereg zaleceń. KE powinna m.in. stworzyć zintegrowany system monitorowania wydatków w obecnej perspektywie finansowej 2014-2020, w razie konieczności natychmiast nakładać korekty finansowe, a także rygorystycznie rozliczać państwa członkowskie ze zwrotu środków finansowych UE, jeśli tak zostało nakazane.
PAP/ as/
