GAZETA BANKOWA: Dylematy giełdy

Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie SA jako spółka osiąga dobre wyniki. Problem w tym, że według niektórych środowisk, powinna mocniej wspierać rozwój polskiej gospodarki.

W czerwcu Rada Giełdy ma zatwierdzić aktualizację strategii GPW. – Przedstawimy konkretne inicjatywy zorientowane na poprawę pozycji konkurencyjnej GPW. Nasze prace idą w parze z pracami nad rządową strategią rozwoju rynku kapitałowego, która pod lupę weźmie kwestie regulacyjne i instytucjonalne. Ten rok jest zatem kluczowy dla wytyczenia kierunków rozwoju naszego parkietu – mówił pod koniec kwietnia dr Marek Dietl, prezes GPW.

Od kilku lat na GPW niewiele się zmienia

Czemu GPW nie do końca spełnia oczekiwania związane z mocniejszym stymulowaniem rozwoju gospodarczego? Nominalnie PKB plasuje Polskę na 25. pozycji na świecie. Tymczasem warszawska giełda pod względem wartości rynkowej spółek krajowych jest dopiero na 34. miejscu – wynika z danych World Federation of Exchanges za grudzień 2017 r. Ostatnie lata były słabe, jeśli chodzi o debiuty spółek. W okresie między 2012 a 2017 rokiem na rynku podstawowym i NewConnect doszło do IPO o wartości 3,7 mld euro, czyli takiej, jak w samym roku 2010! Za większość obrotów na GPW odpowiadają inwestorzy zagraniczni. Polacy wolą od giełdy lokaty bankowe albo trzymanie pieniędzy w gotówce. Pod koniec września 2017 r. wartość oszczędności Polaków wynosiła około 1357 mld zł, z czego ledwie około 50 mld zł (3,7 proc.) były to akcje spółek publicznych, wynika z danych Analizy.pl. Polskie firmy niezbyt chętnie wchodzą na parkiet przy ul. Książęcej w Warszawie, bo wiedzą, że mogą mieć problemy z pozyskaniem finansowania albo to finansowanie jest zbyt drogie. A Polacy nie widzą w giełdzie alternatywy dla bezpiecznych lokat. W dodatku brokerzy i emitenci narzekają na wysokie opłaty, dyktowane przez GPW, które uniemożliwiają im m.in. obniżkę opłat dla inwestorów. Błędne koło się zamyka, pogłębiając marazm na warszawskim parkiecie. Łączna wartość obrotu akcjami na głównym rynku GPW w kwietniu 2018 r. wyniosła 14,4 mld zł, czyli była aż o 27,7 proc. niższa, niż w analogicznym okresie 2017 r. (…)

A może zdjąć GPW z giełdy?

A może zdjęcie spółki GPW z parkietu mogłoby ułatwić jej realizację misji publicznej? Obecnie jest podmiotem nastawionym na zysk, notowanym na parkiecie od 2010 r.

Zdaniem Mateusza Krupy z Erste Securities istnieje wewnętrzny konflikt interesów GPW jako spółki giełdowej oraz podmiotu, który ma wspierać rozwój gospodarczy. – Myślę, że można zgodzić się z tezą, iż zdjęcie spółki GPW z parkietu mogłoby ułatwić jej realizację misji publicznej, jaką jest wspieranie rozwoju gospodarczego. Jeżeli spółka GPW zostałaby zdjęta z giełdy przed obniżeniem opłat, poprzez ogłoszenie wezwania po cenie powyżej obecnej ceny rynkowej, to mogłoby to być dobre dla akcjonariuszy mniejszościowych, bo koszty poniósłby Skarb Państwa. W dłuższym okresie Skarb Państwa mógłby na tym skorzystać poprzez inne spółki i rozwój rynku kapitałowego – przyznaje Mateusz Krupa. – Z drugiej strony, dobrze by było, gdyby polityka nie zdominowała działalności GPW. Nie widzę tu idealnego rozwiązania – dodaje.

Inaczej patrzy na tę kwestię dr Mirosław Kachniewski. – Problemem nie jest fakt bycia przez GPW spółką notowaną, ale sposób dysponowania zyskiem. Rokrocznie z giełdy wypływa ok. 100 mln zł w formie dywidendy. Wydaje się, że pozostawienie tych pieniędzy na rynku mogłoby przyczynić się do obniżenia kosztów i podniesienia jakości usług na rzecz inwestorów i emitentów, co spowodowałoby rozwój innowacyjnych projektów w oparciu o zdrowe rynkowe zasady – wskazuje szef Stowarzyszenia Emitentów Giełdowych.

Jak rynek zareaguje na aktualizację strategii

Nie wiadomo, jak bardzo szykowana aktualizacja strategii rozwoju GPW przysłuży się gospodarce. Jest za to duże prawdopodobieństwo, że podniesie wycenę GPW. „Obecnie GPW jest najtańszym operatorem giełdowym w UE. Naszym zdaniem dotychczas negatywnie na sentyment inwestycyjny mogła wpływać potencjalna perspektywa erozji EBITDA w 2018 r.” – napisali w styczniowym raporcie analitycy DM BDM. Tymczasem od początku roku do początku maja GPW potaniała o blisko 19 proc., jej kapitalizacja to aktualnie około 1,6 mld zł.

„Przygotowywana jest aktualnie spójna i kompleksowa strategia rozwoju krajowego rynku kapitałowego. Liczymy, że w bieżącym roku poznamy szczegóły tej strategii i spodziewamy się istotnych zmian regulacyjnych oraz instytucjonalnych, które będą kształtować krajowy rynek kapitałowy w perspektywie kolejnych lat. Publikacja tej strategii według nas może być jednym z ważniejszych wydarzeń w 2018 r. dla samej grupy GPW. (…). Dostrzegamy zaangażowanie obecnego zarządu spółki w wypracowanie nowych rozwiązań skutkujących umocnieniem pozycji grupy w regionie Europy Środkowo-Wschodniej oraz budową wartości dla akcjonariuszy (także mniejszościowych). Dodatkowo wsparciem dla kursu GPW powinna być nowa strategia dla rynku w Polsce, którą zapowiada zarówno strona rządowa, jak i sama spółka” – napisał w analizie Maciej Bobrowski, analityk DM BDM.

Te nastroje studzi Mateusz Krupa. – Przygotowywana aktualizacja strategii może zostać pozytywnie odebrana przez rynek, jeżeli będzie zawierała konkrety i nakreśli nowe istotne perspektywy dla spółki. Myślę, że jest to niełatwe zadanie dla zarządu GPW. Rynek może mieć obawy, że nowe inicjatywy zmienią dywidendowy profil spółki. Przekształcenie GPW na spółkę o profilu bardziej zbliżonym do funduszu venture capital, przy istotnym zaangażowaniu Skarbu Państwa, może rodzić obawy akcjonariuszy mniejszościowych – podkreśla analityk Erste Securities.

Obecnie polityka dywidendowa GPW zakłada przeznaczanie minimum 60 proc. skonsolidowanego zysku netto na wypłatę dla akcjonariuszy.

Piotr Rosik

Więcej informacji i komentarzy o polskiej gospodarce i sektorze finansowym znajdziesz w bieżącym wydaniu „Gazety Bankowej” do kupienia w kioskach i salonach prasowych

„Gazeta Bankowa” dostępna jest także jako e-wydanie, także na iOS i Android – szczegóły na http://www.gb.pl/e-wydanie-gb.html