Zdolność kredytowa – jak ją zwiększyć?
Uzyskanie kredytu w banku zależy od kilku czynników. Jednym z najważniejszych okaże się ocena zdolności kredytowej. To ona zadecyduje o tym, czy instytucja będzie gotowa przyznać finansowanie oraz jakie warunki zaproponuje kredytobiorcy.
Każdy kredyt wiąże się z podjęciem pewnego ryzyka. Ryzykuje jednak nie tylko klient, który może w pewnym momencie mieć trudności ze spłatą zobowiązania, ale również powierzający mu swoje środki kredytodawca. Aby uniknąć strat, banki stosują rozbudowane procedury weryfikacji wiarygodności klientów oraz badają ich zdolność kredytową. To niezwykle ważny czynnik, który pomaga zachować odpowiednią jakość udzielanych kredytów. Wynika także bezpośrednio z zaleceń KNF, troszczącej się o bezpieczeństwo obu stron transakcji. Ocena zdolności kredytowej obrosła jednak wieloma mitami, tworzonymi głównie przez osoby, które spotkały się z odmowną decyzją banku. Najbardziej szkodliwy z nich dotyczy pozornego braku wpływu na jej kształtowanie. W rzeczywistości każdy może ją znacząco podwyższyć bez większych poświęceń. Warto zrobić to przed wystąpieniem o kredyt hipoteczny lub większy kredyt gotówkowy.
Co wpływa na zdolność kredytową?
Każdy bank stosuje swoje procedury i algorytmy pozwalające obliczyć zdolność kredytową potencjalnego kredytobiorcy. Niezależnie od szczegółowych wymagań istnieje pewien zestaw czynników, które mają wpływ na to, jaką kwotę będzie skłonny pożyczyć i z jakimi dodatkowymi warunkami będzie się to wiązać. Należą do nich:
*Uzyskiwane dochody – ważna będzie przy tym nie tylko ich wartość, ale również źródło i pewność utrzymania ich ciągłości przez cały okres spłaty kredytu. To z tego powodu idealny kredytobiorca zatrudniony jest na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony: daje to zdaniem banku największą szansę na to, że jego sytuacja materialna nie zmieni się na gorsze w trakcie spłaty. Obecnie szans na uzyskanie kredytu gotówkowego lub hipotecznego nie są pozbawione jednak nawet osoby zatrudnione na czas określony lub na podstawie umów cywilnoprawnych. Coraz więcej instytucji spogląda na nie przychylnym okiem.
*Spłacane zobowiązania – spłacane kredyty, pożyczki, zakupy na raty to oczywiste czynniki obniżające zdolność kredytową. W końcu jeżeli musimy regulować pewne zadłużenie istnieje większe ryzyko, że nie podołamy spłacie kolejnego. Nie każdy wie jednak, że w tej kategorii rozpatruje się również – często niepotrzebne – karty kredytowe, limity kart debetowych oraz to, czy poręczyliśmy spłatę innego aktywnego kredytu.
*Koszty utrzymania – zarobki to nie wszystko, równie ważne okaże się to, ile wydajemy. Pod uwagę zostaną wzięte przede wszystkim stale opłaty, takie jak czynsz czy opłaty za media.
Posiadany majątek – majątek ruchomy i nieruchomy jest dobrym zabezpieczeniem przyszłości. Jeżeli kredytobiorca go posiada, istnieje szansa na to, że nawet w przypadku przejściowych problemów będzie w stanie regulować zobowiązania.
Życie osobiste równie ważne
Oprócz tego niezwykle ważna będzie również ocena samego kredytobiorcy i perspektyw, jakie daje na sumienne regulowanie zobowiązania:
*Wiek, stan cywilny, osoby na utrzymaniu – wprawdzie im większa rodzina, tym większe koszty, jednak rodzice zdaniem wielu instytucji wyróżniają się również większą odpowiedzialnością i sumiennym podejściem do zaciąganych zobowiązań.
*Wykształcenie, branża, staż pracy – bank szczególnie docenia wysoko wykwalifikowanych specjalistów. Jego zdaniem mogą liczyć na dobre perspektywy zawodowe, a co za tym idzie również większe wpływy. Są przy tym mniej narażeni na zwolnienia, a nawet w takim przypadku mogą szybko znaleźć nowego pracodawcę.
Dotychczasowa historia kredytowa
Oddzielną kwestią pozostaje weryfikacja dotychczasowej historii kredytowej. Bank z pewnością sięgnie po raport BIK. Zgodnie z obowiązującym prawem do bazy trafiają wszystkie informacje dotyczące zaciąganych i spłacanych zobowiązań kredytowych. O ile pozytywne wpisy mogą podnieść wiarygodność, z pewnością obniżą je wszelkie zaległości i problemy ze spłatą. Z tego powodu przed wnioskowaniem o kredyt gotówkowy lub hipoteczny warto sprawdzić raport na swój temat.
Kredyt ma znaczenie
Bardzo duże znaczenie w procedurze oceny zdolności kredytowej będzie miał również konkretny produkt, o który wnioskuje kredytobiorca. W przypadku kredytów gotówkowych na niewielką sumę wystarczająca okaże się analiza podstawowych parametrów. Zwykle na podstawie zaświadczenia o dochodach bank będzie w stanie błyskawicznie podjąć decyzję i udzielić środków. Nieco inaczej wygląda to natomiast w przypadku większych zobowiązań, zwłaszcza kredytów hipotecznych, których spłata trwa przez długie lata. Wówczas cała procedura będzie rozbudowana, a proces – od złożenia wniosku po podpisanie umowy – może trwać od dwóch do trzech miesięcy. Dużo będzie również zależało od tego, jaki model spłaty przyjmiemy.
Jak zwiększyć zdolność kredytową?
W największym skrócie – zwiększenie zdolności kredytowej będzie możliwe dzięki dostosowaniu przywołanych wyżej parametrów do profilu idealnego kredytobiorcy. O ile na część z nich nie mamy większego wpływu, zdecydowana większość zależy wyłącznie od nas i tego, w jaki sposób pokierujemy finansową stroną naszego życia. W praktyce często wystarczy zastosować kilka praktycznych porad, aby znacząco podnieść wiarygodność w oczach analityków.
Uporządkowanie finansów
Pierwszym krokiem na drodze ku wyższej zdolności kredytowej powinno być uporządkowanie finansów. Przede wszystkim wiąże się to z pozbyciem większego zadłużenia: jeżeli chcemy wnioskować o wyższe sumy w ramach kredytów gotówkowych lub hipotecznych, powinniśmy uregulować dotychczasowe zobowiązania. Warto przyjrzeć się kartom debetowym i kredytowym: jeżeli nie są nam potrzebne, lepiej z nich zrezygnować, natomiast jeżeli musimy z nich korzystać dopilnujmy, aby były spłacane zgodnie z regulaminem. Warto również wypracować oszczędności i stworzyć poduszkę bezpieczeństwa, dzięki czemu nie tylko zwiększymy zdolność kredytową, ale również zabezpieczymy się na wypadek przejściowych problemów finansowych w przyszłości.
Zatrudnienie i wydatki
Na te kwestie możemy wpłynąć w różny sposób. Oczywiście w sytuacji idealnej wiązałoby się to ze zmianą pracy na lepiej płatną lub uzyskaniem podwyżki, jednak często dobrą przesłanką będzie np. zmiana warunków umowy. Jeżeli do tej pory byliśmy zatrudnieni na czas określony, warto poprosić pracodawcę o jej wydłużenie lub przejście na umowę o pracę na czas nieokreślony, co jest dla banku najlepszym prognostykiem. Obniżenie ponoszonych wydatków nie tylko przełoży się na zdolność kredytową, ale pozwoli również wygospodarować dodatkowe fundusze, które możemy przeznaczyć np. na większy wkład własny lub poduszkę finansową.
Weryfikacja raportu BIK
Bank z pewnością sprawdzi naszą historie kredytową w bazach BIK, warto uprzedzić ten krok i skontrolować wpisy samodzielnie. Wprawdzie często używany termin „czyszczenie BIK” daje mylne poczucie możliwości wpłynięcia na zebrane tam negatywne informacje, jednak w niektórych przypadkach faktycznie jest to możliwe. Mamy prawo do wykreślenia danych w trzech przypadkach:
*Jeżeli wycofujemy zgodę na przetwarzanie danych w przypadku prawidłowo regulowanych kredytów;
*Jeżeli od spłaty zobowiązania, z którym mieliśmy problem, minęło 5 lat, a informacje nadal widnieją w BIK;
*Jeżeli w bazie danych ujęto nieprawidłowe lub przedawnione informacje. Szybka weryfikacja pozwoli na dokonanie korekty i znacznie zwiększy wiarygodność w oczach banku.
Zmiana warunków spłaty
Wbrew pozorom liczy się nie tylko to, o jaką kwotę wnioskujemy, ale również sposób, w jaki chcemy regulować zadłużenie. Aby spłacać kredyt w ratach malejących potrzebujemy zdecydowanie wyższej zdolności niż w najpopularniejszych ratach stałych. Może więc okazać się, że przy takiej samej sumie w pierwszym przypadku zdolność będzie zbyt niska, w drugim natomiast pozwoli na uzyskanie środków. Podobna zależność dotyczy okresu spłaty: im dłuższy, a więc na im większą liczbę rat zostanie rozłożona, tym wyższa zdolność kredytowa. Oczywiście przekłada się to na wzrost ostatecznych kosztów kredytu, jednak analitycy spoglądają w głównej mierze na stosunek raty do osiąganych dochodów, wobec czego w wielu przypadkach mogą źle oceniać zbyt krótki okres spłaty.
Dodatkowy kredytobiorca
Zdolność kredytową podniesie przede wszystkim wzięcie kredytu wspólnie z inną osobą. Prawo nie reguluje zależności, które muszą łączyć współkredytobiorców. Mogą być to zarówno członkowie rodziny, jak i partnerzy czy przyjaciele. Należy pamiętać wyłącznie o tym, aby drugi kredytobiorca wykazywał się dobrą zdolnością kredytową i wiarygodnością. Musi również zdawać sobie sprawę z ryzyka, które na siebie bierze: może okazać się, że będzie musiał ponosić koszty kredytu, a zaciągnięte zobowiązanie wpłynie negatywnie na jego własną zdolność kredytową, co może stanąć na drodze do uzyskania nowego zobowiązania.