Technologie z gier wspomogą rehabilitację pacjentów?
Wirtualna rzeczywistość może być z powodzeniem wykorzystywana także w rehabilitacji pacjentów - uważa prof. Jan Szczegielniak, krajowy konsultant w dziedzinie fizjoterapii. Za przykład stawia doświadczenia szpitala MSWiA w Głuchołazach.
Prof. Jan Szczegielniak, krajowy konsultant w dziedzinie fizjoterapii, zwraca uwagę na możliwość większego wykorzystania wirtualnej rzeczywistości także w przypadku osób po przebytym zakażeniu wirusem SARS-COV-2, wymagających postępowania rehabilitacyjnego z występującymi zaburzeniami czynności wentylacyjnej i obniżoną tolerancją wysiłkową,
„Wirtualna rzeczywistość jest wykorzystywana nie tylko jako forma rozrywki w grach. Już dzisiaj jest stosowana w wielu dziedzinach medycyny, w tym także w rehabilitacji. Jest coraz więcej przykładów na jej praktycznie zastosowanie - chociażby w usprawnianiu chorych ze schorzeniami neurologicznymi. Wymienia się także formy zastosowania wirtualnej rzeczywistości w rehabilitacji kardiologicznej czy też pulmonologicznej. Natomiast obecna sytuacja związana z występującą pandemią i ewentualną potrzebą wdrożenia rehabilitacji u osób odczuwających dyskomfort oddechowy skłania do poszukiwania rozwiązań umożliwiających wprowadzenie zdalnego procesu rehabilitacji przy wykorzystaniu już istniejących technologii, które mogą zapewnić ciągłość i powszechność terapii” - podkreśla profesor Szczegielniak.
Szpital MSWiA w Głuchołazach, jako jeden z pierwszych w Polsce, uruchomił pracownię wirtualnej rzeczywistości, gdzie przy wsparciu Politechniki Opolskiej wdrażane są praktyczne metody wykorzystywania jej m.in. w rehabilitacji chorych na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc. Zdaniem konsultanta krajowego, dzięki tego typu doświadczeniom możliwe będzie opracowanie odpowiednich standardów postępowania wykorzystywanych w rehabilitacji stacjonarnej tych chorych oraz wypracowanie nowych możliwości zastosowania wirtualnej rzeczywistości w warunkach domowych, korzystając ze wsparcia specjalistów nadzorujących zdalnie proces terapii.
„Mówimy tu o urządzeniach i programach już istniejących i wykorzystywanych m.in. przy tworzeniu gier komputerowych. Wirtualna rzeczywistość pozwala wdrożyć takie modele pracy z chorym, które umożliwiają wykorzystanie jej w rehabilitacji stacjonarnej jak i zdalną kontrolę ćwiczeń, i odpowiednie, indywidualnie dobrane dawkowanie wysiłku fizycznego. Olbrzymim plusem tej metody może być ułatwienie i zwiększenie dostępności rehabilitacji, co jest szczególnie istotne dla chorych, często mieszkających z dala od szpitali dysponujących odpowiednią kadrą, i nie mogących korzystać z rehabilitacji stacjonarnej i ambulatoryjnej” - zauważa prof. Szczegielniak.
Do zastosowania wirtualnej rzeczywistości w rehabilitacji pacjentów przygotowuje się Państwowy Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Rybniku, gdzie jedną z platform wirtualnej rzeczywistości przetestowano podczas tysiąca sesji. Zastępca dyrektora ds. rozwoju rybnickiego szpitala prof. Joachim Foltys wysoko ocenia efekty jej zastosowania.
„W naszej ocenie jest to doskonałe narzędzie do rehabilitacji także dla naszych pacjentów. Korzystając z odpowiedniego oprogramowania i sprzętu powszechnie dostępnego niemal w każdym domu: telefonu komórkowego lub kamery Kinect, laptopa, za pośrednictwem sieci możemy prowadzić pod nadzorem lekarza, psychologa, terapeuty, fizjoterapeuty, rehabilitację obejmującą zarówno elementy ruchowe, jak i ogólnorozwojowe. Wykonujący zadane ćwiczenia zdaje sobie sprawę, że w każdej chwili uzyska pomoc i może być skorygowany przez swojego zdalnego opiekuna. Jest to o tyle ważne, że w przypadku problemów natury psychicznej, pacjenci wymagają odpowiedniej motywacji, stymulacji, poczucia bezpieczeństwa, a ta forma rehabilitacji je spełnia” - uważa prof. Foltys.
Zdaniem prof. Foltysa, system wirtualnej rzeczywistości może doskonale sprawdzać się w przypadku chorych przebywających na oddziałach detencyjnych.
„Istnieją już platformy dające możliwość pełnego, on-line, monitoringu prowadzonej rehabilitacji. Powstały dzięki nim raport może być bardzo dobrą składową dokumentacji medycznej dającej rzeczywisty obraz postępu, stagnacji lub cofania się w procesie rehabilitacji” - podkreśla naukowiec.
Zdaniem specjalistów, doświadczenia związane z procesem rehabilitacji w czasie pandemii mogą przyspieszyć wykorzystanie technik wirtualnej rzeczywistości w procesach leczniczych na szeroką skalę.
Czytaj też: Technologie wygrywają z kryzysem COVID-19
PAP/kp