„Odsiecz wiedeńska" - nowe monety kolekcjonerskie NBP
Narodowy Bank Polski poinformował, że od jutra będą dostępne w sprzedaży złote i srebrne monety kolekcjonerskie „Odsiecz wiedeńska”
Moneta o nominale 100 zł jest wykonana ze złota o próbie Au 900, ma średnicę 21,00 milimetrów i masę 8,00 gram. Jej nakład wynosi do 1 200 sztuk. Moneta o nominale 50 zł jest wykonana ze srebra o próbie Ag 999, ma wymiary 32,00x50,00 milimetrów i masę 62,20 grama. Jej nakład wynosi do 6 000 sztuk.
Na awersie złotej monety widnieje wizerunek Jana III Sobieskiego, naczelnego dowódcy w bitwie wiedeńskiej. Król przedstawiony jest w prawym półprofilu, w polskim stroju, zgodnie z wizerunkiem z epoki. Na rewersie umieszczono wizerunek galopujących na koniach husarzy z pochylonymi do ataku kopiami. Postacie upamiętniają decydującą rolę szarży polskiej jazdy.
Awers monety srebrnej ukazuje skrzydła husarskie, zaś rewers – stylizowany portret konny Jana III Sobieskiego jako zwycięzcy z chorągwią w lewej i szablą w prawej ręce, powalającego pokonanych wrogów. Wizerunek króla pochodzi z pamiątkowej tablicy z 1883 r., znajdującej się na ścianie Bazyliki Mariackiej w Krakowie.
Odsiecz wiedeńska 1683 r. była pod wieloma względami przełomowym wydarzeniem w dziejach Europy oraz jedną z największych operacji wojskowych dla obu stron: Imperium Osmańskiego oraz wojsk polsko-cesarskich.
Turcy wystawili armię liczącą ponad 100 tys. ludzi (z czego ok. 65 tys. wzięło udział w boju), natomiast siły sojuszników wynosiły ok. 70 tys. żołnierzy, w tym 27 tys. Polaków. Starcie było rzadkim przykładem skutecznej koordynacji dużych sił Cesarstwa i Polski. Głównodowodzący Jan III Sobieski skupił wojska niemal pod bokiem przeciwnika i doprowadził do rozstrzygającej, zgodnej ze staropolską sztuką wojenną bitwy, w której rozbił przeciwnika i uwolnił oblegany od dwóch miesięcy Wiedeń. Efektywne współdziałanie chrześcijan przeciw Osmanom było ewenementem w dotychczasowej historii – i jedną z przyczyn sukcesu.
Zwycięska batalia 12 września 1683 r. ocaliła stolicę Cesarstwa, przełamała strach przed armią osmańską i zapoczątkowała porozumienie sąsiadujących z Imperium państw chrześcijańskich. W efekcie w 1699 r. zawarto pokój, który wyzwolił od Turków niemal całe Węgry, Polsce zaś zwrócił utracone w 1672 r. Podole i Prawobrzeże. Był to zarazem ostatni zwycięski traktat, jaki Rzeczpospolita zawarła przed swoim upadkiem. Trwale unormował on stosunki polsko-tureckie, zapoczątkowując dobre relacje i przyjaźń w dobie zaborów.
Monety „Osiecz wiedeńska” będzie można kupić w Oddziałach Okręgowych NBP i sklepie internetowym NBP Kolekcjoner – złotą w cenie 2 500 zł, a srebrną w cenie 950 zł.
NBP/KG
