Naukowcy przestrzegają przed tym składnikiem herbaty

Herbata jest jednym z najczęściej spożywanych napojów na świecie. Stanowi codzienny element diety wielu osób, a jej konsumpcja często przekracza kilka filiżanek dziennie. Choć powszechnie uznawana jest za napój korzystny dla zdrowia, wyniki badań naukowców z Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu wskazują, iż niektóre jej rodzaje mogą stanowić źródło nadmiernej podaży fluoru – pierwiastka, który w wysokich stężeniach może działać toksycznie na organizm człowieka.

Fluor jako składnik herbaty

Fluor jest mikroelementem naturalnie występującym w środowisku. W niewielkich ilościach wykazuje działanie korzystne – wzmacniając szkliwo zębów oraz strukturę kostną.

Jego nadmiar jednak może prowadzić do zaburzeń metabolicznych i uszkodzeń narządowych. Zespół badawczy z Wrocławia przeanalizował 30 publikacji naukowych dotyczących zawartości fluoru w naparach herbacianych. Wyniki analiz wskazują na bardzo dużą zmienność jego stężenia – od wartości śladowych do poziomów przekraczających 11 mg/l, co stanowi ponad 250 proc. zalecanej dziennej dawki dla osób dorosłych.

Konsekwencje zdrowotne nadmiernej podaży fluoru

Fluor ulega kumulacji w organizmie, głównie w tkance kostnej czy w zębach. Przewlekłe spożycie zwiększonych jego ilości prowadzi do rozwoju fluorozy, objawiającej się między innymi zmianami strukturalnymi szkliwa, zaburzeniami żołądkowo-jelitowymi, takimi jak nudności, wymioty, bóle brzucha czy biegunki oraz toksycznym uszkodzeniem nerek, wątroby i układu nerwowego.

Nadmierna ekspozycja na fluor może również wpływać na funkcje poznawcze – obniżać zdolność koncentracji i uczenia się, a w długiej perspektywie zwiększać ryzyko wystąpienia chorób neurodegeneracyjnych.

Determinanty zawartości fluoru w herbacie

Na poziom fluoru w naparze wpływa wiele zmiennych:

• Gatunek herbaty,

• Forma jej przetworzenia,

• Kraj pochodzenia surowca,

• Sposób przygotowania napoju. • Według profesora Macieja Dobrzyńskiego z Katedry i Zakładu Stomatologii Dziecięcej i Stomatologii Przedklinicznej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, jedna filiżanka herbaty (około 250 ml) może dostarczyć nawet 1,5 mg fluoru. Spożycie kilku takich porcji dziennie może zatem prowadzić do przekroczenia górnego poziomu bezpiecznego spożycia. Największe stężenia fluoru obserwuje się w herbatach czarnych i zielonych, zwłaszcza w formie granulowanej lub ekspresowej.

Lepiej wybrać te herbaty

Aby ograniczyć podaż fluoru z napojów herbacianych, zaleca się wybór herbat białych, Pu-erh lub ziołowych, najlepiej w formie liściastej.

Badacze wskazują również na konieczność unikania produktów niskiej jakości, szczególnie takich pochodzących z Indii, Chin i Sri Lanki.

Istotny wpływ na zawartość fluoru ma również czas i temperatura parzenia – im dłuższy proces oraz wyższa temperatura, tym większe przenikanie pierwiastka do naparu. Optymalny czas parzenia nie powinien przekraczać więc 5 minut, a zamiast wrzątku warto stosować wodę o umiarkowanej temperaturze, bogatą w wapń, mogący częściowo ograniczać wchłanianie fluoru w przewodzie pokarmowym.

Filip Siódmiak

Źródło:

• Małyszek A, Kiryk S, Kensy J, Kotela A, Michalak M, Kiryk J, Janeczek M, Matys J, Dobrzyński M. “Identification of Factors Influencing Fluoride Content in Tea Infusions: A Systematic Review”. Applied Sciences. 2025; 15(11):5974.

»» Inne informacje o piciu herbaty, diecie i zdrowiu czytaj tutaj:

Pijesz taką herbatę? Lepiej uważaj, możesz sobie poważnie zaszkodzić

Tęczowy osad na herbacie? Zobacz o co chodzi…

Nie pij herbaty w trakcie jedzenia!

»» Odwiedź wgospodarce.pl na GOOGLE NEWS, aby codziennie śledzić aktualne informacje