Mamy nadzór makroostrożnościowy jako broń przeciwko kryzysowi finansowemu
Zwiększenie kompetencji Komitetu Stabilności Finansowej i wprowadzenie nowych norm ostrożnościowych dla instytucji finansowych - zakłada ustawa o nadzorze makroostrożnościowym nad rynkiem finansowym, która w niedzielę wchodzi w życie. Ustawa ma dostosować polskie prawo do nowych dyrektyw Unii Europejskiej, wydanych już po kryzysie finansowym (tzw. dyrektywa CRD IV i rozporządzenie CRR).
Nowe przepisy mają przyczynić się do wzmocnienia stabilności systemu finansowego oraz zmniejszenia prawdopodobieństwa wystąpienia kryzysu finansowego.
Zakłada, że nadzór makroostrożnościowy nad systemem finansowym ma obejmować "ocenę i monitorowanie ryzyka systemowego powstającego w systemie finansowym lub jego otoczeniu oraz działanie na rzecz wyeliminowania lub ograniczania tego ryzyka z wykorzystaniem instrumentów makroostrożnościowych".
"Celem nadzoru makroostrożnościowego jest w szczególności wzmacnianie odporności systemu finansowego na wypadek materializacji ryzyka systemowego i wspieranie przez to długookresowego, zrównoważonego wzrostu gospodarczego kraju" - przewiduje ustawa.
Zgodnie z nią nadzorowi makroostrożnościowemu ma być poddany cały system finansowy, a organem odpowiedzialnym za ten nadzór w Polsce ma być Komitet Stabilności Finansowej (KSF). Co prawda KSF istnieje już na mocy ustawy z 2008 r., ale dzięki nowym regulacjom jego uprawnienia będą wzmocnione.
W przypadku wystąpienia bezpośredniego zagrożenia dla stabilności finansowej, KSF ma być także odpowiedzialny za realizację zadań dotyczących zarządzania kryzysowego. Członkami Komitetu mają być, tak jak obecnie: prezes Narodowego Banku Polskiego, Minister Finansów, przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego oraz prezes Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.
Przewodniczący Komitetu ma być wyznaczany w zależności od tematyki spotkania. Przewodniczącym posiedzeń dotyczących realizacji zadań z zakresu nadzoru makroostrożnościowego będzie szef NBP, natomiast przewodniczącym spotkań dotyczących zarządzania kryzysowego - Minister Finansów.
Zarządzanie kryzysowe w systemie finansowym, w myśl ustawy, "obejmuje działanie na rzecz utrzymania lub przywrócenia stabilności systemu finansowego w przypadku bezpośredniego zagrożenia tej stabilności".
W przypadku identyfikacji źródła ryzyka systemowego w systemie finansowym lub jego otoczeniu "Komitet może przedstawić stanowisko zawierające informację o rodzaju tego źródła, zasięgu jego oddziaływania oraz przewidywanych skutkach dla systemu finansowego".
KSF może też "wydać właściwym podmiotom rekomendację, w której wskaże konieczność podjęcia przez te podmioty działań służących ograniczeniu ryzyka systemowego"; może też określić termin tych działań - wynika z ustawy.
Ustawa daje też dodatkowe uprawnienia KNF w sprawie ustalania wymogów kapitałowych dla instytucji finansowych. Jednym z takich wymogów ma być tzw. "bufor antycykliczny", specyficzny w przypadku każdej instytucji finansowej.
Zgodnie z ustawą, to KSF "oblicza co kwartał wartość odniesienia wskaźnika bufora antycyklicznego". "Wartość odniesienia stanowi zmienna, która odzwierciedla cykl kredytowy i ryzyko związane z nadmiernym wzrostem akcji kredytowej w gospodarce narodowej, z uwzględnieniem specyfiki polskiej gospodarki i jej systemu finansowego" - głosi ustawa.
PAP, sek