Firmy wciąż ostrożnie podchodzą do brania kredytów

Krajowy sektor bankowy pozostaje odporny. Banki wykazują wysoką zdolność do absorpcji strat i świadczenia usług finansowych nawet w pesymistycznych scenariuszach testów warunków skrajnych – stwierdził KSF w opublikowanym we wtorek „Raporcie o stabilności finansowej”.

Komitet Stabilności Finansowej, działający przy Narodowym Banku Polskim, opublikował we wtorek „Raport o stabilności finansowej”. W raporcie KSF ocenił, że krajowy system bankowy pozostaje odporny i że wykazuje „wysoką zdolność do absorpcji strat i świadczenia usług finansowych, nawet w pesymistycznych scenariuszach testów warunków skrajnych”.

„Znaczące nadwyżki kapitałowe w bankach tworzą sprzyjające warunki do zawiązania neutralnego bufora antycyklicznego przy jednoczesnym zachowaniu przestrzeni dla rozwoju akcji kredytowej. Kluczowe ryzyka w systemie mają charakter strukturalny i są przede wszystkim związane z ryzykiem prawnym i regulacyjnym. Ryzyko cykliczne kształtuje się na umiarkowanym poziomie i nie tworzy zagrożenia dla stabilności finansowej w Polsce” – czytamy w aporcie KSF.

Utrzymuje się osłabione zapotrzebowanie na kredyt w firmach

Dynamika akcji kredytowej dla sektora niefinansowego zaczyna stopniowo odbudowywać się, ale w najbliższych dwóch latach jej tempo nie będzie na tyle wysokie, aby relacja kredytu bankowego do PKB wyraźnie wzrosła. NBP podkreślił, że odbudowa akcji kredytowej jest głównie wynikiem wzrostu kredytów dla gospodarstw domowych. Jednocześnie dynamika kredytu dla przedsiębiorstw jest dodatnia, ale pozostaje umiarkowana, co ma związek z nadal osłabionym zapotrzebowaniem na finansowanie bankowe ze strony firm.

Bank centralny zaznaczył, że w I połowie br., w wyniku zakończenia programu „Bezpieczny kredyt 2 proc.”, liczba wniosków kredytowych spadła.

„Była ona jednak istotnie większa niż rok wcześniej, kiedy niski popyt na kredyt mieszkaniowy w warunkach wysokich stóp procentowych był dodatkowo stłumiony przez fakt, że potencjalni kredytobiorcy odkładali złożenie wniosków w oczekiwaniu na wejście w życie programu dopłat” - poinformował bank.

Z raportu wynika, że zainteresowaniu kredytem mieszkaniowym w pierwszych trzech kwartałach br. sprzyjały: niskie bezrobocie, niższe niż w 2023 r. oprocentowanie kredytu i rosnące wynagrodzenia realne.

Popyt na kredyty konsumpcyjne nie słabnie

Jednocześnie zainteresowanie gospodarstw domowych zaciąganiem kredytów konsumpcyjnych i roczne tempo ich wzrostu nadal się zwiększały. „Wzrostowi popytu sprzyjały zapotrzebowanie na dobra trwałego użytku i korzystna sytuacja ekonomiczna gospodarstw domowych. Rosły kredyty gotówkowe, a wśród nich najszybciej kredyty na kwoty powyżej 50 tys. złotych. Ich udział w nowych kredytach konsumpcyjnych (uwzględniając waloryzację progu 50 tys. wzrostem płac) nie zmienił się jednak istotnie w stosunku do II półrocza ub.r.” - podał bank.

NBP przekazał, że prognozowany, dalszy wzrost spożycia indywidualnego i płac realnych, choć już nie tak szybki jak w I półroczu 2024 r., powinien w najbliższych kwartałach stymulować popyt na kredyt konsumpcyjny i tym samym wspierać dalszy rozwój akcji kredytowej w tym segmencie. Korzystnie na skłonność konsumentów do zadłużania się może również wpływać łagodzenie (po wielu kwartałach zacieśniania) polityki kredytowej banków – wskazano.

Ryzyko kredytowe pozostaje niskie i nie zagraża stabilności systemu bankowego

W ocenie NBP, ryzyko kredytowe pozostaje niskie i nie zagraża stabilności systemu bankowego. Koszty tego ryzyka powinny pozostać umiarkowane dzięki dobrej sytuacji na rynku pracy, stosunkowo wysokiej zdolności przedsiębiorstw do obsługi zobowiązań oraz dotychczasowej, ostrożnej polityce kredytowej banków.

„Banki w Polsce wykazują wysoką odporność na ryzyko płynności. Dzieje się tak m.in. z powodu wysokiego udziału finansowania detalicznymi depozytami, małej koncentracji podmiotowej depozytów, wysokiego udziału depozytów gwarantowanych oraz dużego portfela płynnych aktywów” - podano.

W kolejnych kwartałach - zdaniem NBP - można oczekiwać dalszego wzrostu dynamiki kredytu inwestycyjnego, a tempo wzrostu kredytu bieżącego powinno ustabilizować się na niskim, ale dodatnim poziomie.

Ryzyko kredytów frankowych w ryzach

Ryzyko prawne związane z walutowymi kredytami mieszkaniowymi wciąż pozostaje najważniejszym źródłem obciążeń krajowego sektora bankowego, jest jednak skutecznie zarządzane przez banki. Szacunki NBP wskazują, że zakładając utrzymanie obecnej linii orzeczniczej sądów wartość nowych odpisów potrzebnych na pokrycie ryzyka aktywnych kredytów we frankach szwajcarskich można ocenić na 10-15 mld zł.

„W warunkach utrzymujących się wysokich przychodów odsetkowych, szacowana kwota jest możliwa do udźwignięcia przez sektor bankowy nawet w krótkim okresie. Dodatkowego pokrycia rezerwami mogą wymagać koszty z tytułu pozwów składanych przez kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt w innej walucie (głównie w euro) lub spłacili już kredyt. Koszty te mogą być dwukrotnie wyższe niż wspomniane wyżej brakujące odpisy z tytułu umów o kredyt we franku szwajcarskim. Niemniej jednak sektor bankowy przygotowuje się również na ten scenariusz, stopniowo zwiększając odpisy na kredyty spłacone oraz na kredyty nominowane w euro (łącznie ok. 8 mld zł)” – czytamy w raporcie.

Nowy rodzaj ryzyka - ryzyko środowiska prawnego

KSF wskazał, że na ocenę stabilności krajowego systemu finansowego od pewnego czasu istotny wpływ ma zmienność środowiska prawnego w jakim funkcjonują banki. Chodzi zarówno o inicjatywy legislacyjne (np. wakacje kredytowe), jak i o niepewność związana z interpretacją przepisów dotyczących ochrony konsumenta.

„Zmniejsza to przewidywalność warunków funkcjonowania banków i rynku kredytowego i może powodować wzrost kosztu kredytu lub ograniczenie jego dostępności, zwłaszcza dla gospodarstw domowych. Z uwagi na trudne do oszacowania koszty materializacji tego ryzyka wpływa to również na zmniejszenie, postrzeganej przez inwestorów, atrakcyjności krajowego sektora bankowego” – czytamy w raporcie KSF.

PAP, sek

»» Odwiedź wgospodarce.pl na GOOGLE NEWS, aby codziennie śledzić aktualne informacje

»» O bieżących wydarzeniach w gospodarce i finansach czytaj tutaj:

Bruksela chce wyprzeć satelitarny biznes Elona Muska

Kolejny producent maszyn wynosi się z Polski

Małe firmy kurierskie są potężnie zadłużone

»»Mateusz Morawiecki: przez politykę obecnego rządu tracimy szanse rozwojowe - oglądaj na antenie telewizji wPolsce24