Bankowy Fundusz Gwarancyjny – koniec parlamentarnych prac nad poszerzeniem kompetencji urzędu
Sejm poparł w piątek wszystkie 44 poprawki Senatu do ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, w tym uprawnienie MF do określenia zasad pomocy dla SKOK-ów i wykluczenie z Rady BFG przedstawiciela Związku Banków Polskich.
Uchwalona przez Sejm 20 maja br. ustawa o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym i systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji rozszerza kompetencje BFG i KNF. W myśl ustawy w Polsce to BFG ma być organem ds. przymusowej restrukturyzacji (tzw. resolution).
W piątek Sejm zaakceptował, głosami posłów PiS, wszystkie 44 poprawki, zgłoszone do ustawy w ostatnią środę przez Senat. Kilka wzbudziło wątpliwości opozycji.
Dotyczyło to zwłaszcza poprawki, która daje ministrowi finansów prawo określenia warunków wykupu przez BFG wierzytelności spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, w których powstało niebezpieczeństwo niewypłacalności. A także poprawki, że zaproponowane w ustawie przepisy dotyczące przymusowej restrukturyzacji będą stosowane wobec SKOK-ów dopiero od 1 stycznia 2017 r. Ma to umożliwić kasom dostosowanie się do nowego stanu prawnego.
Inna z poprawek ogranicza skład Rady BFG z ośmiu do sześciu osób i wyklucza z tej rady przedstawiciela ZBP. Jak głosi uzasadnienie do uchwały Senatu, "istotna zmiana roli Funduszu jako organu kontrolującego rynek finansowy jest argumentem za tym, aby w jego skład wchodzili jedynie przedstawiciele instytucji publicznych, takich jak minister finansów, NBP oraz KNF".
Kolejna z kontrowersyjnych i przyjętych przez Sejm poprawek Senatu obniża o połowę wysokość kapitału początkowego niezbędnego do utworzenia nowego zrzeszenia banków spółdzielczych. Pierwotnie w ustawie zapisano, że ma on wynosić 20 mln euro, senatorowie zaproponowali obniżenie go do 10 mln euro. Poprawce tej był przeciwny resort finansów.
Kolejna z poprawek nakłada na KNF i BFG obowiązek określenia szczegółowych zasad nakładania kar. Senatorowie w uzasadnieniu przypominają, że ustawa pozwala na nałożenie kary pieniężnej do równowartości w złotych 5 mln euro lub do 10 proc. przychodu podmiotu. "Ponieważ kary te nie mają charakteru sztywnego, organ je wymierzający powinien dysponować ustawowymi wytycznymi, które miałby obowiązek uwzględnić przy wymiarze kary. Potwierdza to orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego, zgodnie z którym stosowanie kar administracyjnych nie może opierać się na idei odpowiedzialności czysto obiektywnej, całkowicie oderwanej od okoliczności konkretnego przypadku, w tym winy sprawcy, a surowość kary powinna być adekwatna do stopnia naruszenia dobra chronionego" - głosi uzasadnienie do uchwały Senatu.
Pozostałe przyjęte poprawki Senatu mają charakter korygujący lub doprecyzowujący.
Prace nad ustawą o BFG były prowadzone w przyśpieszonym tempie, bo pod koniec maja, z powodu niewdrożenia dyrektywy ws. systemów gwarancji depozytów, Komisja Europejska złożyła pozew przeciwko Polsce i wystąpiła o nałożenie na RP okresowej kary pieniężnej o dziennej stawce w wysokości 51 tys. 456 euro, naliczanej od dnia ogłoszenia wyroku. Termin, do którego Polska musi złożyć kolejną informację na temat stanu wdrożenia dyrektywy, mija 29 czerwca.
Ustawa zawiera przepisy implementujące dwie dyrektywy unijne: 2014/59/UE z 15 maja 2014 r. ustanawiającą ramy na potrzeby prowadzenia działań naprawczych oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych (BRRD) oraz 2014/49/UE z 16 kwietnia 2014 r. ws. systemów gwarancji depozytów (DGSD).
Celem tej pierwszej jest ustanowienie w państwach członkowskich takiego systemu, w którym możliwość zaangażowania pieniędzy podatników w ratowanie sektora bankowego zostanie w znacznym stopniu ograniczona. W przypadku problemów sektora bankowego, w pierwszej kolejności straty mają ponosić wierzyciele i akcjonariusze banków. Natomiast celem dyrektywy DGSD jest wzmocnienie stabilności systemu bankowego i zwiększenie ochrony deponentów m.in. przez wyeliminowanie niektórych różnic w ustawodawstwach państw członkowskich w odniesieniu do przepisów dotyczących zasad funkcjonowania systemów gwarancji depozytów.
Ustawa reguluje szczegółowo przebieg procesu przymusowej restrukturyzacji włącznie z zasadami współpracy organu przymusowej restrukturyzacji (BFG) z organem nadzoru (KNF) i pozostałymi instytucjami sieci bezpieczeństwa finansowego (MF i NBP) oraz organami przymusowej restrukturyzacji z innych państw w ramach prowadzenia tego postępowania w odniesieniu do grup bankowych.
PAP, sek
