Jako pierwsi publikujemy Indeks Sprawności Ochrony Zdrowia. W jakich województwach system ochrony zdrowia najlepiej funkcjonuje?

Według analizy przeprowadzonej na potrzeby raportu PwC„Indeks Sprawności Ochrony Zdrowia 2016” najlepszymi systemami ochrony zdrowia mogą pochwalić się województwo świętokrzyskie, zachodniopomorskie i lubuskie.

„Indeks Sprawności Ochrony Zdrowia”, przygotowany przez PwC oraz dane-i-analizy.pl, jest kompleksową analizą funkcjonowania systemu ochrony zdrowia w poszczególnych województwach w Polsce. Opiera się na 41 wskaźnikach ujętych w trzy kluczowe obszary: poprawa stanu zdrowia mieszkańców, efektywna gospodarka finansowa oraz jakość konsumencka opieki zdrowotnej. Zdaniem autorów raportu obszary te są jednocześnie głównymi celami, jakim powinien być podporządkowany system ochrony zdrowia.

W ogólnym rankingu, stanowiącym sumę ocen trzech analizowanych obszarów, w pierwszej trójce znalazło się województwo świętokrzyskie, zachodniopomorskie i lubuskie. Najniżej w zestawieniu zostały ocenione województwo łódzkie, kujawsko-pomorskie oraz warmińsko-mazurskie.

Poprawa stanu zdrowia mieszkańców

Poprawa stanu zdrowia to niekwestionowany cel działania systemu ochrony zdrowia. Istotą tego celu jest zdefiniowanie, kogo ma dotyczyć poprawa stanu zdrowia oraz w jakim wymiarze może ulec zmianie dzięki działaniu systemu. Wskaźniki szczegółowe w tym obszarze to: prewencja chorób, zapobieganie niepełnosprawności, zapobieganie zaostrzeniom i zapobieganie zgonom. Najlepszy wynik według podsumowania punktacji wskaźników w tym obszarze osiągnięto w województwach świętokrzyskim, zachodniopomorskim oraz lubuskim. Na końcu listy znalazły się województwa łódzkie, kujawsko-pomorskie oraz warmińsko-mazurskie.

Efektywna gospodarka finansowa

Efektywną gospodarką finansową mogą pochwalić się województwo małopolskie, lubuskie oraz pomorskie. Na końcu stawki znalazły się: lubelskie, podkarpackie i kujawsko-pomorskie. W ocenie skutecznego zarządzania finansami w województwach pod uwagę wzięto efektywność alokacyjną oraz ekonomiczną terapii, stan finansów placówek medycznych oraz zarządzanie infrastrukturą.

„Fundamentalna zasada ekonomii mówiąca o ograniczonych zasobach i przewyższających je potrzebach, jest bardzo często i boleśnie doświadczana w ochronie zdrowia. Od lat powtarzane jest zdanie, że wysokość środków finansowych, (jako synonimu zasobów) wydawanych na ochronę zdrowia jest za mała. Udział wydatków zdrowotnych PKB jest względnie stały; na szczęście dość szybko wzrost PKB powiększa ilość dostępnych środków. Zatem oszczędna i świadoma gospodarka finansowa systemu ochrony zdrowia jest ważnym kryterium jego oceny” – skomentował Bernard Waśko, dyrektor medyczny w PwC.

W badaniu uwzględniono także ocenę jakości konsumenckiej opieki zdrowotnej, która została zmierzona na podstawie wskaźników: ochrony finansowej pacjentów, czasu oczekiwania, dostępności geograficznej, satysfakcji pacjenta i systemu jakości. W tym obszarze na szczycie zestawienia znalazło się województwo świętokrzyskie, zachodniopomorskie i małopolskie. Listę zamykają tu województwa: pomorskie, wielkopolskie i mazowieckie.

„Powszechnie uznaje się, że stan zdrowia jest ważniejszym celem działania systemu niż dobre samopoczucie i satysfakcja konsumencka pacjenta. Jednak wraz ze wzrostem zamożności społeczeństwa rośnie rola i waga jakości konsumenckiej, praw pacjenta, komfortu korzystania z usług zdrowotnych i jakości obsługi. W tym ujęciu pacjent jest traktowany jak konsument usług zdrowotnych” – podkreślił Mariusz Ignatowicz, partner w PwC, lider zespołu ds. rynku ochrony zdrowia.

Jak można podsumować zmiany w zakresie systemu ochrony zdrowia na przestrzeni ostatniego roku? Zadziwiającym faktem jest brak proporcji między dostępnymi środkami, a jakością opieki zdrowotnej w poszczególnych województwach. Niekoniecznie wraz z funduszami na leczenie idzie jakość świadczenia czy też zadowolenie konsumentów z opieki zdrowotnej.

Z badań nad poszczególnymi trzema wskaźnikami wynika m.in., że w ciągu ostatniego roku pod względem uczestnictwa w badaniach mammograficznych największy procentowy spadek obserwuje się w województwie świętokrzyskim oraz śląskim - o ponad 10 proc., a największą poprawę – o 20 proc. w lubelskim oraz pomorskim; w 10 województwach spadła liczba zachorowań na gruźlicę; a liczba pobrań narządów od zmarłych dawców w przeliczeniu na populację zmalała w większości województw.

W zakresie efektywnej gospodarki finansowej m.in. wykazano, że wydatki na leczenie pozaszpitalne w stosunku do szpitalnych w roku 2015 zmalały w stosunku do stanu z roku 2014 w większości województw; suma wartości EBITDA w placówkach samorządowych za rok 2014 w stosunku do roku 2013 zmniejszyła się w 10 województwach; a liczba łóżek szpitalnych w przeliczeniu na 10 tys. osób nieznacznie spadła w 9 województwach.

W ocenie jakości konsumenckiej opieki zdrowotnej pod lupę wzięto m.in. udział wydatków na zdrowie w przychodach gospodarstw domowych, który w większości województw między rokiem 2014 a 2013 malał; liczba osób oczekujących na listach u lekarza jedynie w czterech województwach (dolnośląskim, pomorskim, lubelskim i kujawsko-pomorskim) była mniejsza niż ich liczba w 2015 roku. Jeśli natomiast chodzi o dostęp do informacji konsumenckiej, średnia ocena możliwości dostania się do lekarzy specjalistów AOS lub nocnej i świątecznej pomocy w POZ, wzrosła w większości, bo w 12 z 16 województw.

„Polski sektor ochrony zdrowia stoi przed wyzwaniem poprawy jakości świadczonych usług. Osiągnięcie tego celu jest ściśle związane z poprawą szeregu obiektywnych wskaźników odzwierciedlających funkcjonowanie systemu ochrony zdrowia w Polsce, ale również z poprawą percepcji i oceny konsumenckiej przez pacjentów. Jest to szczególne wyzwanie w okresie błyskawicznie postępującego rozwoju nowych technologii i innowacji, a także dużych przemian w sektorze” – podsumował Mariusz Ignatowicz, partner w PwC.

»» Cały komentarz eksperta PwC czytaj tutaj:

PwC: Jak opieka zdrowotna wygląda w poszczególnych województwach?

Pełna wersja raportu i informacje dotyczące poszczególnych wskaźników dostępne są w internecie: www.pwc.pl/indekszdrowia2016.

Nikola Bochyńska