Informacje

Wiedza o finansach co piątego Polaka jest mała lub znikoma

Zespół wGospodarce

Zespół wGospodarce

Portal informacji i opinii o stanie gospodarki

  • Opublikowano: 9 stycznia 2017, 09:22

  • 0
  • Powiększ tekst

Wiedzy o finansach nie wynosimy z domu ani ze szkoły. Bieżące informacje o produktach pozyskujemy ze stron internetowych instytucji finansowych, u doradców i z reklam – wynika z badania przeprowadzonego przez Ipsos dla platformy edukacyjnej Kapitalni.org, która właśnie wystartowała w nowej odsłonie.

Swoją wiedzę o finansach nisko ocenia 19 proc. Polaków. Największy odsetek ankietowanych – 47 proc. – twierdzi, że ich poziom wiedzy w tej dziedzinie jest średni. Co trzeci respondent wystawia sobie ocenę dobrą lub bardzo dobrą – wynika z badania platformy edukacyjnej Kapitalni.org.

tytuł

Brak wiedzy przekłada się zwykle na złe decyzje finansowe, które pogarszają naszą sytuację materialną. Dlatego warto się uczyć. Pomóc w tym może np. nasza platforma edukacyjna Kapitalni.org, która właśnie wystartowała w nowej odsłonie. Portal został wzbogacony o elementy grywalizacji, test osobowości finansowej, indywidualne ścieżki edukacyjne i nowe treści – mówi Marcin Borowiecki, prezes Wonga w Polsce.

Dość niska samoocena Polaków w temacie finansów ma odzwierciedlenie w rzeczywistości. Tylko część z nas jest w stanie odpowiedzieć poprawnie na pytania związane z podstawowymi pojęciami z tego zakresu. Zdecydowana większość Polaków nie wie, jak prawidłowo zachować się np. w razie problemów ze spłatą raty kredytu lub pożyczki. Aż 43 proc. ankietowanych deklaruje, że w tej sytuacji pożycza pieniądze od bliskich, a 17 proc., że nie robi nic. Blisko co dziesiąty (9 proc.) zadłuża się w innym banku lub firmie pożyczkowej, aby uregulować wcześniejsze zobowiązanie.

To alarmujące dane. Bierna postawa pogłębia tylko problemy. Równie niepokojące jest to, że tak wiele osób pożycza pieniądze na spłatę długu w kolejnej instytucji. Prowadzi to do spirali zadłużenia, z której bardzo trudno wyjść. O problemach z uregulowaniem należności na czas należy poinformować firmę, która udzieliła nam pożyczki. Istnieje szereg rozwiązań, które pozwolą wspólnie znaleźć wyjście z tej sytuacji. Niestety, taką aktywną postawę wykazuje jedynie jeden na pięciu badanych – mówi Marcin Borowiecki.

66 proc. Polaków potrafi poprawnie wskazać całkowity koszt pożyczki jako najważniejszy parametr porównywania oferty firm pożyczkowych. Z kolei 46 proc. ankietowanych wie, że oprocentowanie popularnego rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego (ROR) jest minimalne. Aż 15 proc. ankietowanych przyznaje jednak, że nie wie, co to jest ROR, a 6 błędnie wskazuje, że jest to konto oprocentowane wyżej niż konto oszczędnościowe.

O finansach uczy nas życie

Jak wynika z badania Kapitalni.org samoocena pod kątem znajomości finansów jest najniższa wśród najmłodszych klientów instytucji finansowych. Jako dobrą lub bardzo dobrą swoją wiedzę w tej dziedzinie oceniło jedynie 23 proc. ankietowanych w wieku 20-24 (wobec ponad 30 proc. wśród osób między 35 a 55 rokiem życia). Osoby młodsze najczęściej przyznają, że ich wiedza jest mała, znikoma lub że nie mają jej wcale (37 proc. wobec 17-20 proc. w pozostałych grupach wiekowych). Najmłodsi ankietowani wypadają również najsłabiej w teście wiedzy o finansach. Najmniej osób z tej grupy potrafi wskazać, czym jest ROR – 37 proc. Tylko połowa z nich potrafi poprawnie odpowiedzieć na pytanie o najważniejszy parametr pozwalający na porównanie pożyczek.

Najczęściej poprawnych odpowiedzi niemal na wszystkie pytania dotyczące finansów udzielały osoby w wieku 45+ – co pokrywa się z ich wysoką samooceną. To również dowód na to, że, jak deklaruje 66 proc. Polaków, wiedzę finansową pozyskujemy przede wszystkim w praktyce.

tytuł

Badania wskazują, że miejscem edukacji finansowej rzadko jest dom. Tylko 16 proc. ankietowanych jako główne źródło wiedzy finansowej wskazuje na rodziców, rodzeństwo i dziadków.

Mały wpływ rodziny na wiedzę o finansach może wynikać z naszej przeszłości – w PRL nie było instrumentów finansowych, wiedza o finansach wydawała się niepraktyczna. W polskich domach nie ma zatem wielopokoleniowej tradycji rozmawiania na ten temat – mówi Tomasz Jaroszek, ekspert Kapitalni.org.

Badani przyznają także, że niewiele o finansach nauczyła ich szkoła. Jako główne źródło wiedzy na ten temat wskazuje ją jedynie 5 proc. ankietowanych.

Edukacja finansowa jest kierunkiem, w którym powinniśmy zmierzać, jeśli myślimy o stabilnym i zrównoważonym rozwoju rynku finansowego i społeczeństwa. Nasz cel to „odczarowanie” jej postrzegania jako trudnej i nudnej – m.in. poprzez wprowadzenie do nauki elementów grywalizacji znanych z gier komputerowych. Zaprojektowaliśmy platformę Kapitalni.org tak, by odwiedzające ją osoby angażowały się w edukację długofalowo. Przez wybrane obszary tematyczne dostępne na platformie użytkownika poprowadzą animowani przewodnicy. Wraz z postępem gry i poprawą naszych finansów, zmienia się również wygląd naszego awatara. Przejście przez kolejne etapy edukacji umożliwi zebranie punktów, od których uzależnione będzie miejsce gracza w rankingu – mówi Agnieszka Szczepanik, kierownik projektu Kapitalni.org w Wonga w Polsce.

Reklama źródlem informacji

Skąd pozyskujemy bieżące informacje o produktach i usługach finansowych? Przede wszystkim ze stron internetowych instytucji (42 proc.) oraz od ich pracowników (26 proc.). Dla 15 proc. ankietowanych najważniejszym źródłem informacji są reklamy. W grupie wiekowej 20-24 aż 26 proc. respondentów wskazało je jako główny kanał wiedzy o produktach finansowych. 18 proc. Polaków korzystających z internetu w ogóle nie poszukuje wiedzy na ten temat.

tytuł

To niepokojące, że głównym źródłem informacji o produktach i usługach finansowych są przede wszystkim kanały sprzedażowe oferujących je instytucji. W idealnej sytuacji wiedza powinna być pozyskiwana aktywnie. Tylko samodzielnie weryfikując informacje możemy mówić o odpowiedzialnym korzystaniu z produktów finansowych – mówi Marcin Borowiecki, prezes Wonga w Polsce.

Powiązane tematy

Komentarze