Chiny: Mobilna technologia kradzieży

Fala kradzieży z użyciem fałszywych kodów QR w Chinach budzi obawy co do bezpieczeństwa szybkich transakcji telefonami komórkowymi. Wykorzystując popularne systemy mobilnych płatności, nowocześni kieszonkowcy ukradli tam już równowartość setek tysięcy złotych.

Gwałtowny rozwój technologii transakcji mobilnych sprawia, że idea społeczeństwa bezgotówkowego powoli staje się w Chinach rzeczywistością. Jeszcze rok temu telefonem można było zapłacić tylko w sklepach należących do dużych sieci. Teraz kody QR można znaleźć w prawie każdym osiedlowym sklepie. Wystarczy je zeskanować, by uregulować rachunek.

Popularność tej metody płatności zaczęli na dużą skalę wykorzystywać chińscy przestępcy, którzy podmieniają oryginalne kody QR na własne, i w ten sposób wyłudzają pieniądze od nieświadomych klientów. Fałszywe kody QR mogą również zarażać telefony wirusami, które następnie wykradają poufne informacje, na przykład hasła dostępu do mobilnych portfeli czy bankowości elektronicznej.

W grudniu lokalna prasa opisała na przykład sprawę dwóch mężczyzn, którzy naklejali spreparowane przez siebie kody QR na ladach małych barów i kawiarni. Ich ofiarami padło ponad 300 punktów handlowych, a wyłudzona od ich klientów suma sięga 900 tys. juanów (ponad pół miliona zł).

Oszuści podmieniają również kody QR na rowerach należących do systemów bike-sharing, tak by użytkownicy przelewali kaucję za korzystanie z jednośladów na ich konta zamiast na rachunki firm rowerowych. Chińska prasa opisywała również przypadki umieszczania w drzwiach mieszkań fałszywych rachunków za wodę opatrzonych kodami do szybkiego przelewu.

"Obecnie ponad 23 proc. wirusów i trojanów transmitowanych jest przez kody QR. Poziom trudności wykonania kodów QR jest tak niski, że oszuści mogą z łatwością umieszczać w nich złośliwe oprogramowanie" - powiedział ekspert ds. technologii Liu Qingfeng, który tłumaczył niedawno parlamentarzystom zagrożenia związane z mobilnymi płatnościami.

"Z drugiej strony konsumenci nie są w stanie zweryfikować autentyczności kodu QR, patrząc na niego, i dlatego mogą padać ofiarami oszustw, jeśli przestępcy nakleją fałszywy kod na oryginalny" - dodał Liu, apelując o wprowadzenie regulacji chroniących użytkowników przed oszustwami.

Dwuwymiarowe kody QR (z ang. quick response - szybka odpowiedź) zostały opracowane w 1994 roku przez japońską firmę motoryzacyjną Denso Wave. Początkowo wykorzystywane były do śledzenia części samochodowych w procesie produkcji.

PAP/ as/