Blisko 2 mld zł z Funduszu Szwajcarskiego dla Polski
Prawie 2 mld zł wyniosła pomoc, jaką otrzymała Polska w ramach Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy. Wsparcie przeznaczono m.in. na inwestycje w dziedzinie ochrony środowiska, innowacje w energetyce czy poprawę infrastruktury transportowe
Szwajcarska pomoc dla Polski, która wyniosła 489 mln franków, czyli prawie 2 mld zł, jest zdecydowanie największym wsparciem udzielonym przez Szwajcarię w ramach programu rozwojowego - powiedział w piątek podczas konferencji prasowej podsumowującej 10 lat Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy Raymund Furrer, dyrektor Departamentu ds. Współpracy Gospodarczej i Rozwoju w szwajcarskim Państwowym Sekretariacie ds. Ekonomicznych.
Dla porównania, wsparcie dla Rumunii wyniosło 181 mln franków, a dla Węgier - 130,7 mln franków.
Raymund Furrer dodał, że w ramach zakończonego właśnie w Polsce programu, dofinansowano 58 dużych projektów, a ok. 40 proc. środków trafiło do słabiej rozwiniętych regionów południowo-wschodniej Polski, "by wzmocnić lokalne społeczności".
Z bezzwrotnej pomocy programu, zwanego Funduszem Szwajcarskim, korzystały zarówno instytucje publiczne i prywatne, przedsiębiorcy, organizacje pozarządowe, jak i społeczności lokalne.
Jak wskazał podczas piątkowej konferencji wiceminister rozwoju Paweł Chorąży, łącznie zrealizowano kilkadziesiąt dużych projektów i ponad 1,7 tys. mniejszych inicjatyw.
Środki przeznaczyliśmy na projekty zmierzające do poprawy stanu środowiska, na infrastrukturę kolejową, współpracę naukową, ale i rozwój przedsiębiorczości w regionach. Efekty tych inicjatyw widzimy w całej Polsce - podkreślił Chorąży.
Największe wsparcie (198,7 mln franków szwajcarskich) przeznaczono na projekty z zakresu środowiska i infrastruktury. Jak wskazał wiceminister Chorąży,
dzięki dofinansowaniu przyśpieszyliśmy proces usuwania azbestu z dachów z terenu województwa lubelskiego, wybudowaliśmy jedną z najnowocześniejszych elektrociepłowni na biomasę, a nasi naukowcy przy współpracy z naukowcami ze Szwajcarii prowadzili badania nad nowymi innowacyjnymi rozwiązaniami dla gospodarki.
Dzięki demontażowi oraz dodatkowemu finansowaniu zakupu blachy służącej do pokrycia dachów dla osób najuboższych, usunięto zagrożenie dotykające 88 tys. osób w woj. małopolskim i lubelskim. Bezpiecznemu składowaniu poddano 131 tys. ton azbestu, czyli tyle, ile ważyłoby prawie 130 wież Eiffla - wynika z danych ministerstwa rozwoju.
Celem wielu projektów było wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych. Na przykład w Lęborku rozbudowano elektrociepłownię na biomasę, wykorzystującą technologię wysokosprawnej kogeneracji. Dzięki temu ciepłownia zmniejszyła o ponad 7000 ton/rok spalanie węgla, który negatywnie wpływał na środowisko i zdrowie mieszkańców. Jednocześnie zainstalowano systemy solarne na ponad 25 tys. budynków prywatnych - wynika z przedstawionych podczas konferencji danych.
Część przedsięwzięć dotyczyła zrównoważonego rozwoju kolejnictwa. Wiceminister Chorąży podkreślił, że dzięki dofinansowaniu m.in. uzupełniono tabor dla składów kolei regionalnych na trasie Malbork-Grudziądz oraz Warszawskiej Kolei Dojazdowej. W Legionowie zaś wybudowano dworzec kolejowy wraz z platformą autobusową i dwoma parkingami. Inwestowano także w infrastrukturę drogową w powiatach województw: lubuskiego, podlaskiego i mazowieckiego.
To tylko niektóre z podejmowanych działań. Ich lista jest znacznie dłuższa. Prócz projektów typowo środowiskowych, nakierowanych na ratowanie starorzeczy Wisły czy karpackiej fauny, podejmowaliśmy też szereg innych działań, m.in. na rzecz przedsiębiorczości, poprawy bezpieczeństwa i ochrony granic, zdrowia i pomocy społecznej, a także społeczeństwa obywatelskiego - wyliczył Chorąży.
W sumie, jak wynika z wyliczeń resortu rozwoju, na rozwój regionalny i ochronę granic przeznaczono 79,7 mln franków, na projekty z zakresu nauki, zdrowia i pomocy społecznej - 69,7 mln franków, zaś do sektora prywatnego trafiło 67,9 mln franków.
Środki Funduszu Szwajcarskiego posłużyły np. inwestycjom w innowacyjne małe i średnie przedsiębiorstwa.
Ważnym elementem tego programu było też promowanie współpracy dwustronnej polsko-szwajcarskiej" - wyjaśnił Chorąży. Polscy naukowcy wraz ze szwajcarskimi kolegami prowadzili np. badania nad nanomateriałami dla bioenergetyki oraz wykorzystaniem technologii informatycznych w astrofizyce.
Szwajcarsko-Polski Program Współpracy, czyli tzw. Fundusz Szwajcarski, jest formą bezzwrotnej pomocy zagranicznej przyznanej przez Szwajcarię państwom, które przystąpiły do Unii Europejskiej od 1 maja 2004 r. Na mocy umów międzynarodowych rozdysponowano ponad 1 mld franków szwajcarskich.
Do Polski trafiła niemal połowa tej kwoty. Program był realizowany na terenie całego kraju. Zakładał preferencje dla czterech województw: lubelskiego, podkarpackiego, świętokrzyskiego oraz małopolskiego. Na tych obszarach wydatkowano ok. 43 proc. wszystkich środków. Program trwał od czerwca 2007.
SzSz (PAP)
