Sejm: Co z użytkowaniem wieczystym?
Przekształcenie użytkowania wieczystego gruntów, na których stoją budynki mieszkalne, we współwłasność tych terenów - to główny cel projektu ustawy, który po czwartkowym pierwszym czytaniu w Sejmie trafił do dalszych prac w komisji.
Autorem projektu o przekształceniu współużytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe we współwłasność gruntów jest Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju.
Jak mówił w Sejmie wiceminister inwestycji i rozwoju Artur Soboń, projekt jest „odpowiedzią na oczekiwania blisko 2,5 mln użytkowników wieczystych”. „Wzmocnienie prawa do gruntu i skończenie z podwyżkami opłat rocznych zapewnia obywatelom naszego kraju poczucie stabilności prawnej” - wskazał. Zdaniem wiceszefa MIiR projekt ma „gigantyczne znaczenie społeczne i ogromne znaczenie dla obrotu gospodarczego w Polsce”.
„Tym projektem całkowicie rozwiązujemy nieracjonalną sytuację, w której osoby będące właścicielami lokali i domów, nie są jednocześnie właścicielami gruntu pod tym lokalem czy domem. Rozwiązujemy palące problemy rodzin zamieszkujących w budynkach wielorodzinnych, w spółdzielniach mieszkaniowych, czy we wspólnotach mieszkaniowych, w których dążenie do nabycia prawa własności i do gruntu pod mieszkaniem napotyka od lat na poważne przeszkody” - mówił wiceminister.
Stwierdził, że obecnie na gruntach zabudowanych budynkami wielolokalowymi dochodzi też do „absurdalnych sytuacji, w których mieszkańcy jednego bloku ponoszą opłaty za grunt w różnej wysokości”.
„Wzmocnienie prawa do gruntu i skończenie z podwyżkami opłat rocznych zapewni obywatelom naszego kraju poczucie stabilności prawnej” - wskazał, zaznaczając, że projekt „nie powtarza błędów poprzednich inicjatyw ustawodawczych”. „Dokonaliśmy pogłębionej pełnej analizy orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego i wyciągnęliśmy praktyczne wnioski” - zapewnił.
W projekcie zaproponowano, że od 1 stycznia 2019 r. prawo użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi i wielolokalowymi zostanie przekształcone w prawo współwłasności gruntu na rzecz właścicieli domów i lokali położonych na takich gruntach.
Osoby, które staną się z mocy prawa właścicielami gruntów, będą zobowiązane do uiszczania należności za nabycie prawa własności w formie opłat rocznych, przez okres 20 lat. Wysokość opłat za przekształcenie zostanie ustalona według stanu na 1 stycznia 2019 roku. Samorządy będą mogły waloryzować te opłaty - już z tytułu własności - ale tylko przy zastosowaniu wskaźników ogłaszanych przez GUS.
Osobom, które będą chciały uregulować opłaty wcześniej niż w ciągu 20 lat, zostaną zaproponowane bonifikaty. Dla tych, którzy postanowią zapłacić całą 20-letnią sumę jednorazowo w pierwszym roku, bonifikata będzie wynosiła 60 proc., a w kolejnych latach będzie obniżana o 10 proc. Taka bonifikata będzie dotyczyła tylko przekształcenia gruntów należących do Skarbu Państwa.
Podobnych ulg będą mogły udzielać samorządy, ale ich wysokość ustalą same - nie określono tego w projekcie ustawy.
Proponowane przepisy stanowią, że jeśli zajdzie taka sytuacja, iż na gruncie będą znajdowały się zarówno budynki mieszkalne, jak i komercyjne, to cały grunt zostanie przekształcony we własność, ale przedsiębiorca nie skorzysta z ewentualnej bonifikaty.
Własność gruntów w księgach wieczystych oraz w ewidencji gruntów i budynków będzie ustalana na podstawie zaświadczenia wydawanego przez organy reprezentujące dotychczasowych właścicieli gruntów - Skarb Państwa oraz gminy. Wpisy mają być wolne od opłat sądowych.
Proponuje się także wprowadzenie przepisu likwidującego możliwość ustanawiania od 1 stycznia 2019 r. nowych praw użytkowania wieczystego na cele mieszkaniowe. Oznacza to, że od tej daty, z własnością lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego będzie mogło być związane wyłącznie prawo własności gruntu.
Projektodawcy tłumaczą, że proponowane zmiany są odpowiedzią na problemy z przekształcaniem praw użytkowania wieczystego na mocy obowiązującej ustawy z 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości.
Soboń zapowiedział, że podobne rozwiązanie zostanie zaproponowane do pozostałych gruntów, jednak taka zmiana wymaga notyfikacji w Komisji Europejskiej, dlatego obecnie przekształcenie będzie dotyczyło jedynie gruntów mieszkaniowych.
PAP/ as/
