NIK: Firmy rodzinne nadal mają pod górkę
Firmy rodzinne wciąż napotykają na bariery prawne, które nie pozwalają im swobodnie się rozwijać - wynika z raportu NIK. Izba zauważa, że część wprowadzonych udogodnień nie jest przez nie wykorzystywana. Wnioskuje też m.in. o przyspieszenie prac nad projektem nowej Ordynacji podatkowej.
W raporcie NIK przypomniano, że wprowadzenie rozwiązań ułatwiających zakładanie i prowadzenie działalności oraz likwidację barier prawnych zakładały projekty aktów prawnych w ramach Pakietu 100 zmian dla firm oraz Konstytucji dla Biznesu przygotowane przez ministerstwo przedsiębiorczości i technologii. Z kolei minister finansów koncentrował swoje prace w głównej mierze na przygotowaniu zmian przepisów Ordynacji podatkowej.
W ocenie NIK wprowadzone zmiany legislacyjne nie przyczyniają się w pełni do skutecznej likwidacji barier w rozwoju firm rodzinnych, a wprowadzone regulacje, jakkolwiek potrzebne, mogą nie dotyczyć obszarów i zagadnień najbardziej oczekiwanych przez przedsiębiorców - stwierdzono.
Powołując się na dane uzyskane przez NIK na podstawie kontroli w urzędach skarbowych, urzędach miast oraz oddziałach okręgowych ZUS, Izba stwierdziła, że przykładowo udogodnienia wprowadzone przepisami w ramach Pakietu 100 zmian dla firm prawie nie są wykorzystywane przez firmy rodzinne.
NIK wskazał jednocześnie, że Ministerstwo Finansów nie zakończyło prac nad Ordynacją podatkową - najważniejszą inicjatywą mającą uprościć procedury podatkowe i ułatwić prowadzenie działalności gospodarczej przez firmy sektora małych i średnich przedsiębiorstw, w tym rodzinne.
Izba zauważyła, że doświadczenia wielu krajów Europy pokazują potrzebę udogodnień prawnych adresowanych do takich firm, ze względu na ich znaczenie społeczne oraz wkład w tworzenie PKB.
Przeprowadzone przez NIK anonimowe badanie ankietowe wśród 101 przedsiębiorców rodzinnych wykazało, że zdaniem 78 proc. celowe jest wprowadzenie takich rozwiązań - podano w raporcie.
Podkreślono jednocześnie, że opinie dotyczące już wprowadzonych regulacji „nie napawają optymizmem”.
Według 73 proc. przedsiębiorców, od 2017 r. warunki prowadzenia firm rodzinnych nie uległy poprawie, przeciwną opinię wyraziło 9 proc. przedsiębiorców, natomiast 18 proc. nie miało zdania na ten temat. Jednocześnie 37 proc. przedsiębiorców uważa, że w ostatnim czasie wprowadzono rozwiązania wręcz utrudniające prowadzenie działalności w firmach rodzinnych, przeciwnego zdania było 63 proc. przedsiębiorców” - wskazano.
W opinii ankietowanych firm rodzinnych do największych barier w prowadzeniu działalności gospodarczej zaliczają się: w obszarze uwarunkowań prawnych - złożoność przepisów podatkowych lub brak ich dodatkowej interpretacji, a także częstotliwość ich zmian, w zakresie procedur administracyjnych - okres oczekiwania na wydanie interpretacji, w tym podatkowych, natomiast w zakresie uwarunkowań organizacyjnych lub finansowych - przede wszystkim koszty zatrudnienia i niedobór wykwalifikowanych pracowników.
W raporcie zauważono, że w polskim systemie prawnym nie zdefiniowano pojęcia firma rodzinna. Wśród wniosków NIK uwzględniono rozważenie przez ministra przedsiębiorczości i technologii wprowadzenia do polskiego porządku prawnego definicji takiego pojęcia.
Jednocześnie NIK zawnioskował do tego samego ministra o dokonanie oceny skuteczności wprowadzonych ułatwień dla przedsiębiorców w ramach Pakietu 100 zmian dla firm oraz Konstytucji Biznesu i ewentualne wprowadzenie niezbędnych zmian. Izba zawnioskowała też o przyśpieszenie przez ministra finansów prac nad przygotowaniem projektu nowej Ordynacji podatkowej.
SzSz (PAP)
