Poprawiają się nastroje na rynku budowlanym. Świadczą o tym przychody
W 2022 r. przychody największych piętnastu spółek budowlanych osiągnęły prawie 44,5 mld zł, po wzroście o 22,5 proc. r/r – wynika z raportu „Polskie Spółki Budowlane 2023” firmy Deloitte. Połowa firm budowlanych spodziewa się nieznacznego wzrostu koniunktury w okresie najbliższych 6-24 miesięcy.
Z badania wynika, że pomimo niełatwych warunków spowodowanych spowolnieniem koniunktury, nastroje na rynku budowlanym „zaczynają się nieznacznie poprawiać”.
W opublikowanym w poniedziałek raporcie firmy doradczej Deloitte wskazano, że 50 proc. respondentów ankiety Deloitte przewiduje nieznaczny wzrost koniunktury w okresie najbliższych 6-24 miesięcy (w zeszłorocznym badanu 10 proc. respondentów wykazywało delikatny optymizm wobec nadchodzących miesięcy). Największy wpływ na działalność firm w najbliższych latach według respondentów będą mieć trzy obszary: dostępność pracowników (wskazanie 59 proc. ankietowanych), wzrost cen materiałów (57 proc.), czy problemy z podwykonawcami (37 proc.).
„Warto zauważyć, że w zeszłorocznym badaniu aż 79 proc. respondentów również wskazywało wzrost cen materiałów jako jeden z czynników, 17 proc. wskazało na problemy z dostępnością pracowników, oraz 31 proc. wskazało na problemy z podwykonawcami” – poinformowano.
Zgodnie z raportem w 2022 r. przychody największych piętnastu spółek budowlanych osiągnęły poziom prawie 44,5 mld, co stanowiło wzrost o 22,5 proc. w stosunku do roku ubiegłego. Zgodnie z raportem, liderem rankingu została Grupa Budimex, której przychody wynosiły 8,6 mld zł, co oznacza wzrost o 8,9 proc. w porównaniu do 2021 r. Na drugim miejscu znalazła się Grupa Strabag z przychodami na poziomie 5,1 mld zł (poziom zbliżony do 2021 roku). Miejsce trzecie zajęła Grupa PORR realizując przychody na poziomie 3,9 mld zł (wzrost o 12 proc. w porównaniu do 2021 r.).
Według raportu, produkcja budowlano-montażowa, mierzona w cenach bieżących, w 2022 r. wzrosła o 20,5 proc. względem roku poprzedzającego. W cenach stałych wzrost ten wyniósł niemal 9 proc. Przedsiębiorstwa budowlane zrealizowały w tym okresie inwestycje o wartości 291,8 mld zł przy 242,1 mld zł w 2021 r.
„Istotny wpływ na ten wzrost wartości, podobnie jak w poprzednich latach, miała realizacja inwestycji infrastrukturalnych finansowanych z dotacji w ramach funduszy unijnych” – oceniono.
W raporcie stwierdzono, że rok 2022 był „szczególnie trudny dla rynku mieszkaniowego” z uwagi na ograniczony popyt wynikający m.in. z rosnących stóp procentowych oraz zaostrzenia kryteriów wyliczenia zdolności kredytowej dla kredytów mieszkaniowych. W 2022 r. na rynku pierwotnym w sześciu największych miastach w Polsce odnotowano spadek liczby sprzedanych mieszkań o blisko 50 proc. względem 2021 r.
Największą część rynku, tj. 31,8 proc., w 2022 r. stanowiły budynki niemieszkalne (w 2021 r. drugi największy segment rynku budowlano-montażowego). Na drugim i trzecim miejscu pod względem wielkości rynku była infrastruktura transportu (28,8 proc.) oraz budynki mieszkalne (17,5 proc.)
Jak ocenił cytowany w raporcie Maciej Niemierka z Deloitte, kluczowym czynnikiem wzrostu produkcji budowlanej w 2022 r. był sektor inżynierii lądowej i wodnej, w którym zaobserwowano wzrost rok do oku o 22,5 proc.
„Sektor robót budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków oraz sektor robót budowlanych specjalistycznych odnotowały w ujęciu rocznym porównywalny wzrost na poziomie odpowiednio 19,9 proc. oraz 19,8 proc. Prawdopodobnie istotny wpływ na tę sytuację miał m.in. wysoki poziom inflacji” – stwierdził Niemierka.
W raporcie zauważono, że wyniki ze sprzedaży w I półroczu br. dla notowanych na GPW największych firm budowlanych są łącznie wyższe w porównaniu do I półrocza 2022 r., odnotowując 12 proc. wzrost. Rynek budowlany zmaga się jednak z wyzwaniami dotyczącymi m.in. wysokich cen materiałów i energii czy też niższej podaży projektów w wybranych segmentach rynku.
Jak podano, w ciągu 7 miesięcy 2023 r. widoczny jest „ogólny trend spadku dynamiki produkcji budowlano-montażowej”.
W lipcu br. produkcja budowlano-montażowa wzrosła o 1,1 proc. w stosunku do analogicznego okresu ub.r. Wzrost na poziomie 6,6 proc. r/r w lutym br. wynikał w „znacznym stopniu z inwestycji infrastrukturalnych, w ramach których kończone są zadania inwestycyjne realizowane ze środków pochodzących z poprzedniej perspektywy UE”.
Cytowany w badaniu Łukasz Michorowski z Deloitte podkreślił, że podmioty publiczne pozostają kluczowymi inwestorami na polskim rynku budowlanym. Dodał, że „znaczna część z 76 mld euro, które Polska otrzyma z budżetu polityki spójności w perspektywie finansowej na lata 2021-2027, zostanie przeznaczona na dalszy rozwój m.in. infrastruktury drogowej oraz kolejowej”.
W raporcie stwierdzono, że standardy ESG i coraz liczniejsze regulacje z nimi związane „silnie wpływają na branżę budowlaną, która odpowiada za 37 proc. globalnej emisji dwutlenku węgla oraz 36 proc. światowego zużycia energii”.
Przekazano, że obecnie 24 proc. ankietowanych spółek budowlanych deklaruje posiadanie jasno zdefiniowanej strategii i polityki działania w odniesieniu do czynników środowiskowych, społecznych i zarządczych. 22 proc. organizacji przyjęło strategię/politykę ESG, definiującą ogólne priorytety działań, 39 proc. nie przyjęło, ale rozważa przyjęcie takiego dokumentu w przyszłości, a 15 proc. odpowiedziało, że w firmie „nie funkcjonuje żaden dokument porządkujący obszar ESG”.
Ankieta Deloitte była skierowana do podmiotów z branży budowlanej działających w Polsce. 54 proc. stanowiły podmioty, które w 2022 r. osiągnęły przychody mniejsze niż 100 mln zł oraz w przedziale 100 mln a 500 mln zł. 11 proc. stanowiły firmy o przychodzie 500-999 mln zł, a 35 proc. przedsiębiorstwa o przychodzie powyżej 1 mld zł.
Czytaj także: Polacy mają miliardowe zaległości w opłatach za mieszkania
PAP