NFOŚiGW wspiera niskoemisyjną gospodarkę

NFOŚiGW stworzył ogólnokrajowy efektywny system wsparcia rozwoju niskoemisyjnej gospodarki, wdrażania odnawialnych źródeł energii (OZE) oraz poprawy efektywności energetycznej

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej jest wiodącym partnerem projektu „Ogólnopolski system wsparcia doradczego dla sektora publicznego, mieszkaniowego oraz przedsiębiorstw w zakresie efektywności energetycznej oraz odnawialnych źródeł energii”. Projekt ten jest realizowany ze środków Funduszu Spójności jako poddziałanie 1.3.3 Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (POIiŚ) w pierwszej osi priorytetowej Zmniejszenie emisyjności gospodarki. Partnerami projektu są 15 wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej oraz Województwo Lubelskie.

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej jest Instytucją Wdrażającą (IW) dla podstawowych elementów pierwszej osi priorytetowej (energetycznej) Zmniejszenie emisyjności gospodarki i drugiej osi priorytetowej (ekologicznej) Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu w bieżącym okresie planistycznym Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (POIiŚ 2014–2020). Zadania NFOŚiGW jako Instytucji Wdrażającej zostały określone w odpowiednich porozumieniach z ministrem energii (dla pierwszej osi) i ministrem środowiska (dla drugiej osi).

W ramach pierwszej osi priorytetowej wsparcie uzyskują działania obejmujące m.in. zwiększenie efektywności wykorzystania energii pierwotnej, poprawę efektywności energetycznej sektora publicznego i mieszkaniowego (w tym zmniejszenie emisyjności) oraz obniżenie energochłonności przedsiębiorstw i zwiększenie wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych.

Realizacji celów pierwszej osi priorytetowej sprzyjają działania doradcze i popularyzujące wiedzę w zakresie efektywności energetycznej oraz odnawialnych źródeł energii. Dlatego w ramach pierwszej osi priorytetowej POIiŚ wyodrębniono poddziałanie 1.3.3 „Ogólnopolski system wsparcia doradczego dla sektora publicznego, mieszkaniowego oraz przedsiębiorstw w zakresie efektywności energetycznej oraz OZE”.

Celem tego projektu jest promocja gospodarki niskoemisyjnej w Polsce. Wsparcie doradcze przyczynia się do wdrażania zrównoważonej energetyki – efektywności energetycznej oraz OZE. Projekt obejmuje prowadzenie działań szkoleniowo-doradczych i zwiększających świadomość społeczeństwa (w tym grup, którym jest dedykowane wsparcie w ramach POIiŚ oraz Regionalnych Programów Operacyjnych [RPO]), w zakresie efektywności energetycznej i wykorzystywania odnawialnych źródeł energii. System jest oparty na utworzonej strukturze doradców świadczących usługi z poziomu lokalnego i regionalnego. Struktura, w której jest aktualnie zatrudnionych ok. 80 doradców, swoim zasięgiem obejmuje cały kraj. Doradcy, którzy są dostępni w każdym regionie kraju, udzielają nieodpłatnych konsultacji i porad dla projektów oraz koncepcji inwestycyjnych powstających na danym terenie.

Wsparcie doradcze jest finansowane ze środków Funduszu Spójności UE. Budżet projektu ogólnopolskiego doradztwa energetycznego (poddziałanie 1.3.3 POIiŚ) wynosi 30 mln euro, w okresie programowania 2014–2020. Umowa o dofinansowanie (określająca również zadania NFOŚiGW) została zawarta 3 marca 2016 r. pomiędzy ministrem energii (Instytucją Pośredniczącą [IP]) a NFOŚiGW (beneficjentem).

Ogólnopolski system wsparcia doradczego jest dla Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, który pełni w nim funkcję Partnera Wiodącego, jednym z kluczowych zadań.

W schemacie organizacyjnym Funduszu wyodrębniono Wydział Projektu Doradztwa Energetycznego. 15 wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej oraz Województwo Lubelskie mają status Partnerów. Budowa i realizacja ogólnopolskiego systemu doradztwa energetycznego jest unikatowym i ważnym zadaniem NFOŚiGW. Unikatowym, ponieważ po raz pierwszy w prawie trzydziestoletniej historii Narodowego Funduszu jesteśmy beneficjentem środków finansowych.

Zadanie to jest ważne, gdyż Fundusz ma świadomość, że dobrze realizowane zadania doradcze i przekazywana na odpowiednim poziomie wiedza techniczna, organizacyjna i finansowa w obszarze efektywności energetycznej oraz OZE dadzą kilkakrotnie większy efekt niż realizacja za te same pieniądze pojedynczych inwestycji. U osób mających związek z projektem wypracuje bowiem odpowiednie nawyki myślenia i działania według zasad zrównoważonego zarządzania energią.

Od 2016 r. doradcy wsparli przygotowanie i wdrażanie ok. 1,8 tys. Planów Gospodarki Niskoemisyjnej (PGN), które są dokumentami o charakterze strategicznym i mają na celu określenie wizji rozwoju gmin uwzględniającej oszczędność energii końcowej, wzrost wykorzystania odnawialnych źródeł energii, ograniczenie emisji dwutlenku węgla oraz emisji innych zanieczyszczeń do powietrza na danym obszarze. PGN ma służyć gminie, jej mieszkańcom i innym interesariuszom. Realizacja dobrego jakościowo PGN pozytywnie wpłynie na rozwój gospodarczy regionów i kraju. PGN wymaga stałego nadzoru przez gminy i okresowej aktualizacji.

W ramach działań informacyjno-promocyjnych zorganizowano 135 konferencji, którymi objęto 16,5 tys. osób w całym kraju. Organizacja konferencji, udział w wydarzeniach organizowanych przez Partnera Wiodącego i Partnerów współpracujących, wystąpienia i prezentacje na ogólnokrajowych oraz regionalnych konferencjach cieszą się dużym zainteresowaniem odbiorców, są skutecznym sposobem dostarczania informacji i równego wsparcia dla grupy odbiorców projektu.

W ramach projektu udzielono 27 tys. indywidualnych konsultacji i 21 tys. porad. Dzięki temu udało się wesprzeć przygotowanie ponad tysiąca nowoczesnych, służących środowisku inwestycji.

Prowadzone są szkolenia dla kandydatów na energetyków gminnych, których zadaniem będzie wspieranie samorządu i lokalnej społeczności w działaniach z zakresu oszczędzania energii, efektywności energetycznej, planowania energetycznego i poprawy jakości powietrza. Planuje się wykształcenie 1,4 tys. energetyków gminnych w całym kraju. Będzie to jeden z podstawowych efektów realizacji projektu.

Od 2017 r. w ramach projektu prowadzone są szkolenia dla pracowników socjalnych ośrodków pomocy społecznej prezentujących nisko kosztowe rozwiązania dla oszczędności energii w gospodarstwach domowych. Dotychczas w ramach projektu zorganizowano 137 szkoleń, w których uczestniczyło ponad 3,1 tys. osób. Przedsięwzięcie to wpisuje się w zadania ograniczania ubóstwa energetycznego.