Tajne kontakty Wenezueli i USA zakończą kryzys?

Wysocy rangą przedstawiciele rządów USA i Wenezueli „od miesięcy” utrzymują niejawne kontakty w celu zakończenia kryzysu trwającego w tym południowoamerykańskim państwie - potwierdzili prezydenci obu krajów, Donald Trump i Nicolas Maduro.

Trump powiedział we wtorek dziennikarzom w Białym Domu, że jego administracja prowadzi rozmowy „na bardzo wysokim szczeblu” z różnymi przedstawicielami władz Wenezueli, odmówił jednak podania szczegółów.

Później tego dnia także Maduro podczas wystąpienia w państwowej telewizji potwierdził, że przedstawiciele władz jego kraju i USA „pozostają w kontakcie od miesięcy”.

„Tak jak dążyłem do dialogu w Wenezueli, tak szukałem sposobu, by prezydent (USA) Donald Trump naprawdę Wenezueli posłuchał” - dodał.

Maduro powiedział, że nie może ujawnić, którzy przedstawiciele władz pozostawali w kontakcie z administracją USA ani czego dotyczyły dwustronne rozmowy. Jako cel tych kontaktów wskazał „normalizację (stosunków) i rozwiązanie konfliktu” między Wenezuelą i USA.

„Odbywaliśmy tajne spotkania w tajnych miejscach z (…) ludźmi, których nikt nie zna” - powiedział Maduro, dodając, że wszystkie spotkania mają miejsce za jego „bezpośrednią” zgodą. „Oczywiście, że kontakty były i będą” - dodał.

Socjalistyczny prezydent wyraził gotowość do spotkania się z osobiście z Trumpem, by unormować relacje między ich krajami. Podobną ofertę składał już wcześniej.

AP informowała niedawno, że USA nawiązały kontakt z szefem wenezuelskiej partii socjalistycznej Diosdadem Cabello, bo członkowie najbliższego otoczenia Maduro domagają się gwarancji, że w razie oddania władzy nie będzie im groziło pociągnięcie do odpowiedzialności za zbrodnie reżimu, którego są częścią.

Trump we wtorek nie potwierdził tych doniesień. Źródło w amerykańskiej administracji powiedziało AP, że jej celem jest, by nie wzmacniać pozycji Cabello ani nie uniemożliwić mu zastąpienia Maduro, ale by nasilić presję na zakulisowe, wewnętrzne walki w wenezuelskim obozie rządzącym, jakie zdaniem USA trwają między rywalizującymi środowiskami w partii rządzącej.

W styczniu Maduro zerwał stosunki dyplomatyczne z USA po uznaniu przez ten kraj przewodniczącego wenezuelskiego parlamentu i przywódcy opozycji Juana Guaido za prawowitego tymczasowego prezydenta Wenezueli. Z kolei USA nałożyły sankcje na wysokich funkcjonariuszy wenezuelskiego reżimu i państwowe podmioty, by zmusić Maduro do ustąpienia.

Do tej pory władze żadnego z tych krajów nie informowały o prowadzonych rozmowach.

Jednocześnie wenezuelska delegacja rządowa prowadzi na Barbadosie negocjacje z krajową opozycją w ramach wysiłków na rzecz rozwiązania politycznego kryzysu w Wenezueli.

„Wydaje się, że na uboczu pozostawiono jednego kluczowego gracza - (wenezuelską) opozycję” - ocenia agencja Associated Press, zauważając, że w swoich wypowiedziach o jej przywódcy Guaido nie wspomnieli ani Trump, ani Maduro.

„USA mają nie tylko szansę, ale wręcz powinność, by użyć swoich wpływów do wzmocnienia stanowiska opozycji i spróbować wypracować rozwiązanie. Przekroczą jednak dopuszczalne granice, jeśli będą poruszać się w kierunkach wyraźnie sprzecznych z tym, co popiera Guaido” - ocenia cytowany przez AP szef think tanku Inter-American Dialogue, Michael Shifter. W jego opinii dopiero przyszłość zweryfikuje skuteczność tych rokowań.

Guaido nie odniósł się bezpośrednio do informacji o kontaktach władz USA i Wenezueli. We wtorek podkreślił jedynie na Twitterze, że od miesięcy dąży do pokojowego przekazania władzy i że opozycja „nie odpuści nawet na chwilę”.

Wenezuela od kilku miesięcy przeżywa skrajne napięcie polityczne, odkąd Maduro po nieuznanych przez opozycję wyborach rozpoczął w styczniu nową kadencję jako prezydent kraju, a Guaido ogłosił się tymczasowym prezydentem. Uznało go dotychczas 50 krajów.

Od tego momentu kryzys polityczny w Wenezueli coraz bardziej się zaostrza, a w kraju panuje kryzys gospodarczy. Tamtejsza waluta nie ma praktycznie żadnej wartości, w sklepach brakuje niemal wszystkich produktów, hiperinflacja szacowana jest przez MFW na 10 mln proc. Według ONZ 7 mln osób, czyli jedna czwarta ludności tego kraju, potrzebuje pomocy humanitarnej.

PAP/ as/