Wykonawcy obniżają koszt budowy dróg

Zmniejsza się średni koszt budowy kilometra dróg szybkiego ruch, zarówno autostrad jak i dróg ekspresowych. Mówimy tu o wartościach wynikających z podpisanych umów, a nie z ofert z najniższą ceną. Obserwujemy również spadek wartości najniższych ofert w porównaniu z naszymi kosztorysami.

16 umów w cztery miesiące. Poddajemy analizie

W ubiegłym roku GDDKiA podawali średnie wartości kosztów budowy dróg krajowych: autostrad, dróg ekspresowych oraz dróg głównych ruchu przyspieszonego (GP). Dziś to zestawienie poszerzają o dane z czterech miesięcy 2021 roku, w trakcie których podpisali 16 umów na realizację 114 km autostrad, ponad 92 km dróg ekspresowych oraz 13 km obwodnic (dróg klasy GP).

Co wpływa na cenę?

Przypomnijmy, że koszt powstania drogi jest uzależniony od wielu czynników. Znaczenie ma klasa drogi, ukształtowanie terenu, jego geologia, liczba obiektów inżynierskich i węzłów drogowych, nośność nawierzchni czy zakres prac, jakie są do wykonania na danym odcinku nowo budowanej drogi. Średnie ceny budowy typowego odcinka autostrady lub drogi ekspresowej są porównywalne. Na brak zdecydowanych różnic ma wpływ większa liczba generujących koszty węzłów, które na drogach ekspresowych mogą być lokowane częściej niż na autostradach. W ostatnich latach GDDKiA zawierało również umowy na kolejne odcinki dróg ekspresowych przechodzące tunelami i obiektami inżynierskimi przez tereny górzyste. Te bardzo kosztowne odcinki podnosiły średnią cenę kilometra drogi ekspresowej.

Cena za kilometr autostrady…

W 2020 roku GDDKiA podpisało trzy umowy na realizację autostrad - dwóch odcinków powstającej od podstaw A2 na wschód od Mińska Mazowieckiego oraz dobudowę jednej jezdni przyszłej A18 w woj. lubuskim. W bieżącym roku podpisali już umowy na siedem kolejnych odcinków autostrad - pięć na A2 i dwa na A18. O ile w 2020 roku koszt budowy 1 km autostrady A2 wynosił od 41,4 do 44,8 mln zł, to w podpisanych w tym roku umowach mamy wartości od 29,3 do 41,2 mln zł za 1 km. W przypadku przebudowy południowej jezdni i dostosowania obecnej DK18 do parametrów autostrady koszt 1 km zmniejszył się z ok. 15,9 do 11,4 mln zł.

…drogi ekspresowej…

Na średni koszt budowy dróg ekspresowych wpływają głównie wspomniane wcześniej odcinki z tunelami w terenach górskich. W 2019 roku GDDKiA podpisali umowę na budowę drogi S1 - obwodnicy Węgierskiej Górki, która znacznie podwyższa średnią cenę za 1 km (161,7 mln zł). Umowa na odcinek o długości 8,5 km opiewa na kwotę prawie 1,4 mld zł i uwzględnia m.in. budowę trzech mostów, dwóch tuneli, pięciu estakad oraz dwóch węzłów drogowych. Dla porównania w tym samym roku podpisaliśmy umowę na budowę obwodnicy Olesna w ciągu drogi S11. Jest to kontrakt o wartości 667 mln zł na odcinek o długości 24,8 km, czyli w przeliczeniu na 1 km daje to kwotę 26,9 mln zł.

W 2020 roku podpisano umowę na budowę S19 od węzła Rzeszów Południe do Babicy o długości 10,3 km z tunelem o długości ok. 2 km, sześcioma estakadami, dwoma wiaduktami nad S19 i jeszcze kilkoma innymi obiektami. Wartość tej umowy to ponad 2,2 mld zł, a średni koszt budowy 1 km to ponad 217 mln zł. Dla porównania budowa odcinka S11 Zegrze Pomorskie - Kłanino o długości ok. 19,3 km to koszt ok. 480 mln zł, czyli średnio 24,8 mln zł za 1 km.

Spośród podpisanych w tym roku umów na budowę dróg ekspresowych najwyższy średni koszt budowy 1 km jest na odcinku S6 Chwaszczyno - Żukowo, blisko 44 mln zł. Koszt budowy tego ponad 16-kilometrowego odcinka to ponad 715 mln zł. Z kolei ok. 30,5 mln zł wyniesie koszt budowy 1 km S7 pomiędzy Miechowem i Szczepanowicami. To krótki odcinek, o długości ok. 5,3 km i wartości robót blisko 162,4 mln zł.

…dróg klasy GP

Dla dróg kasy GP średnia wartość 1 km to ok. 26,7 mln zł w 2020 roku, a obecnie ok. 14,6 mln zł. Przypomnijmy, że to głównie jednojezdniowe drogi. Wyjątkiem są dwie inwestycje, na które umowy podpisano w 2020 roku, a przyczyniły się do wzrostu średniej wartości 1 km. To dwujezdniowa obwodnica Oświęcimia na DK44 o długości ok. 9 km i wartości umowy 467,7 km (średnio ok. 51,7 mln za 1 km) oraz również dwujezdniowy tzw. łącznik brzeski na DK75 o długości 3 km i wartości ok. 98,3 mln zł (1 km ok. 32,8 mln zł.).

Nie zawsze decyduje najniższa cena

Ogłaszając przetargi na realizację inwestycji, jako kryteria oceny ofert wpisywane są: cena, możliwość skrócenia czas realizacji i wydłużenia gwarancji na niektóre elementy drogi. W 2021 roku wartości najtańszych ofert wahały się między 53 a 99 proc. (średnio ok. 71,3 proc.) naszych kosztorysów. W roku ubiegłym rozrzut był zdecydowanie większy, od ok. 45,9 do 141,8 proc. (średnio 80,8 proc.) wartości naszych założeń. O ostatecznym wyborze decyduje dokładna ocena przesłanych ofert, a także rzetelne wyjaśnienia pod kątem rażąco niskiej ceny.

W 2021 roku dwukrotnie podpisano umowy na realizację odcinków z wykonawcami, których oferta pod względem ceny była w zestawieniu otwartych ofert na drugim miejscu. Dotyczy to odcinków S19 - Kuźnica - Sokółka Północ w woj. podlaskim oraz Lublin Rudnik - Lubartów Północ w woj. lubelskim. Na pierwszy z tych odcinków, o długości ok. 15,8 km, nasz kosztorys opiewał na ok. 832 mln zł, najniższa oferta na ok. 449 mln zł (54 proc. wartości kosztorysu), a wybrana oferta na 526,2 mln zł, co daje średnią za kilometr ok. 33,3 mln zł. Dla drugiego z odcinków, o długości ok. 23 km, kosztorys wynosił ok. 1,1 mld zł, najniższa oferta to ok. 663,6 mln zł (ok. 60 proc. kosztorysu), a wybrana ok. 835,7 mln zł, co dało średnią cenę 1 km na poziomie 36,3 mln zł.

Czytaj też: MI: Program budowy 100 obwodnic z akceptacją rządu

GDDKiA/KG