32 lata od 4 czerwca - jak zmieniła się gospodarka?
Polska gospodarka zmieniła się niemal w każdym wymiarze przez 32 lata - powiedziała analityczka Polskiego Instytutu Ekonomicznego Paula Kukołowicz, komentując rocznicę częściowo wolnych wyborów 4 czerwca 1989 r.
Wskazała, że przemiany ustrojowe zapoczątkowane w 1989 r. postawiły przed Polską wiele wyzwań związanych między innymi ze zmianą struktury polskiej gospodarki, powstaniem i rozwojem sektora prywatnego, wejściem w globalne łańcuchy dostaw i rozpoczęciem wolnej wymiany handlowej, a także z koniecznością przekształcenia struktury kompetencji polskich pracowników.
„Po 32 latach od rozpoczęcia tych przemian polska gospodarka zmieniła się w niemal każdym wymiarze” - stwierdziła Kukołowicz. Podała przykład sektora rolnego, w którym jeszcze w 1989 r. zatrudnionych było ok. 26 proc. Polaków, natomiast w 2019 r. - już 10 proc. O zmianach zachodzących w polskiej gospodarce świadczy też wzrost zatrudnionych w usługach - z 38 proc. do 58 proc.
Równocześnie - jak wskazała - od 1989 r. do 2019 r. wartość polskiej gospodarki wzrosła ponad dwuipółkrotnie, a wartość polskiego eksportu - ponad czternastokrotnie, co przełożyło się na warunki życia Polaków, ich zasobność i możliwości.
Jak zauważyła, w tym czasie dochody realne Polaków wzrosły dwukrotnie, odsetek osób z wyższym wykształceniem z poziomu 6,6 proc. wzrósł do 27 proc., a długość życia wydłużyła się o 7-8 lat.
„Nie bez znaczenia jest również to, że po okresie wysokiego bezrobocia lat 90-ych i początku lat 2000-ych, charakteryzujących proces polskiej transformacji gospodarczej, odnotowujemy jedną z najniższych stóp bezrobocia w Europie (na poziomie 3 proc. według metodologii Eurostatu), a poziom aktywności zawodowej systematycznie rośnie i na koniec 2020 r. przekroczył średnią unijną” - wskazała.
4 czerwca 1989 r. odbyła się I tura częściowo wolnych wyborów do Sejmu i Senatu. Wybory zakończyły się zwycięstwem „Solidarności”, którego rozmiary zaskoczyły nie tylko komunistów, lecz i stronę opozycyjną. W II turze wyborów, która odbyła się 8 czerwca, kandydaci „Solidarności” uzyskali 260 miejsc w 560-osobowym Zgromadzeniu Narodowym.
Kolejne tygodnie pokazały, że zwycięstwo „S” pozwoliło doprowadzić do powołania na stanowisko szefa Rady Ministrów Tadeusza Mazowieckiego. Ukoronowaniem zwycięstwa z 4 czerwca było uzyskanie przez premiera wotum zaufania: 24 sierpnia 1989 r. zdobył poparcie 378 posłów spośród 423 biorących udział w głosowaniu.
Kilka tygodni później w krajach Europy Środkowej rozpoczęły się przemiany, które doprowadziły do upadku systemów komunistycznych. Wybory z 4 czerwca 1989 r. uważane są za symboliczny początek Jesieni Narodów.
PAP/ as/
