TYLKO U NAS
Banki spółdzielcze – technologicznie nowoczesne, zielone, zawsze blisko ludzi
Krystyna Majerczyk-Żabówka, prezes KZBS: Sektor bankowy musi być gotowy do funkcjonowania w rozpoczętej „cyfrowej” dekadzie
Za nami rok próby, z której wychodzimy bogatsi o nowe doświadczenia i refleksje. Pandemia wymusiła głębokie zmiany m.in. w usługach bankowych i w samej strukturze banków. Stała się testem szybkiej adaptacji do nowych realiów oraz radzenia sobie z niepewnością. Znacząco przyśpieszyła rozwój technologiczny w sektorze banków spółdzielczych, które w ten sposób jeszcze bardziej przybliżyły się do lokalnych społeczności, pomagając im w codziennym funkcjonowaniu – pisze Krystyna Majerczyk-Żabówka, prezes zarządu Krajowego Związku Banków Spółdzielczych na łamach rocznika „Polski Kompas 2021”
Działanie w warunkach stresu ekonomicznego i społecznego unaoczniło nam, w bankach spółdzielczych, jak na nowo można rozumieć słowo „dystans”. W czasie epidemii dystans zachowywany jest tylko w rozumieniu fizycznym, w myśl sanitarnych wytycznych. Nie umniejszyło to jednak skali intensywności kontaktu z klientami z uwagi na zastosowanie na masową skalę bezpiecznych technologii zdalnego bankowania.
Banki spółdzielcze nie tylko służą lokalnej społeczności, lecz również ją współtworzą poprzez udział szerokich rzesz jej przedstawicieli w szeregach członków swoich banków spółdzielczych. To jest ich wielka siła społeczna, a zarazem źródło niezbędnych kapitałów. Ta właściwość sprawia, że realizują swoją misję gospodarczą i społeczną z należytą starannością, zwracając uwagę na aspekty zarówno gospodarcze, jak i społeczne oraz ochrony środowiska naturalnego. Dzięki tym właściwościom ułatwiają także realizację wielu programów rządowych, zarówno tych o charakterze pomocowym (np. ostatnie działania w ramach Tarczy PFR), jak i proekologicznych – np. programy Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej – Mój Prąd, Czyste Powietrze.
Wykorzystując swoją pozycję w lokalnych środowiskach oraz nowe rozwiązania technologiczne, banki spółdzielcze prowadzą ustawiczne działania edukacyjne i propedeutyczne, np. w zakresie posługiwania się technologiami bankowymi, cyberbezpieczeństwa czy świadomości i postaw proekologicznych.
Nowoczesne i tradycyjne zarazem
Truizmem jest stwierdzenie, że pandemia COVID-19 uwypukliła znaczenie cyfryzacji dla społeczeństwa, niemniej jednak jest ono na wskroś prawdziwe. Technologie cyfrowe przynoszą ze sobą nowe sposoby uczenia się, komunikowania, pracy itd. Z nowymi możliwościami przychodzą nowe wyzwania, ale też zagrożenia. Należyte sprostanie im jest naszym wspólnym zadaniem. To praca domowa, którą musimy starannie odrabiać. Musimy wciąż się uczyć, jak się poruszać w cyberprzestrzeni, jak radzić sobie z istniejącymi w niej wyłudzeniami, przypadkami kradzieży tożsamości czy dezinformacją. Lokalne banki oferują tu swoim członkom i klientom pomoc, nie zapominając o szczególnych potrzebach seniorów w tym zakresie.
Jednym z ważniejszych obszarów nowych wyzwań, obok postępu technologicznego, jest pilna konieczność włączenia się w działania proekologiczne. Banki spółdzielcze w naturalny sposób zawsze są zaangażowane w konkretne przedsięwzięcia na rzecz poprawy dobrostanu mieszkańców lokalnego otoczenia. Dlatego to właśnie instytucje spółdzielcze mogą stanowić wsparcie dla ekologicznej transformacji mniejszych firm i wspomagać zmianę nastawienia klientów indywidualnych oraz małych firm wobec kwestii klimatu i ekologii, ponieważ odpowiedzialność za zagadnienia ekologiczne niemal od zawsze była wpisana w cele ich działania.
Cyfrowe i zielone banki
Sektor bankowy musi być gotowy do funkcjonowania w rozpoczętej „cyfrowej” dekadzie, jak określa się ją według nomenklatury Unii Europejskiej. Jego działania muszą być nakierowane na wzmacnianie pozycji swojej i klientów – ludzi i przedsiębiorstw. Zatem musi się realizować podejście bardziej zrównoważone i skoncentrowane na człowieku.
Dwa główne filary wydatkowania środków w ramach nowego instrumentu to cyfryzacja oraz szeroko rozumiana ochrona środowiska. Pierwszy obszar – digitalizacji i gospodarki cyfrowej – jednoznacznie wskazuje na priorytet dla wspomnianego wzmocnienia potencjału gospodarek UE oraz zwiększenia ich produktywności. Drugi to obszar szeroko rozumianej ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju, który staje się jednoznacznym priorytetem naszego społeczeństwa. Wpisuje się też w realizację Europejskiego Zielonego Ładu, tj. zespołu strategii sektorowych realizowanych na poziomie UE i poszczególnych państw członkowskich, ogłoszonego na przełomie 2019/2020, tworzącego podwaliny myślenia o „zielonej” Europie dla jej mieszkańców, dążącej do neutralności klimatycznej w 2050 r.
Kompas i kierunki
Kompas jest tym narzędziem, które należy zabrać ze sobą, ruszając w podróż, w nieznane. Tą niewiadomą jest oczywiście przyszłość, co do której mamy pewne przywidywania czy nadzieje, ale też coraz więcej wątpliwości. Cyfrowy kompas określa cele, które należy osiągnąć, aby zrealizować wizję UE, w tym Polski, dotyczącą cyfrowej przyszłości. Wykorzystuje on cztery główne cele, które należy osiągnąć w ciągu następnej dekady. Są to: cyfrowo wyedukowane społeczeństwo i wysoko wykwalifikowani specjaliści w dziedzinie technologii cyfrowych, bezpieczna infrastruktura cyfrowa, cyfrowa transformacja przedsiębiorstw oraz cyfryzacja sektorów publicznych. Kluczowe obszary polityki, które mają zapewnić osiągnięcie tych celów, obejmują szerokie zastosowanie technologii chmury obliczeniowej, sztucznej inteligencji, powszechne posługiwanie się tożsamością cyfrową, przetwarzanie Big Data, cyfrową łączność.
Cyfrowy Kompas może również wesprzeć realizację wielu celów Europejskiego Zielonego Ładu. Technologie cyfrowe przyczyniają się bowiem do znacznego zmniejszenia negatywnego wpływu na środowisko. Na przykład powszechne stosowanie technologii komunikowania się na odległość pozwala znacząco ograniczyć ślad węglowy. Technologie cyfrowe odgrywają również rolę w tworzeniu bardziej ekologicznego podejścia do rolnictwa, wykorzystania energii odnawialnej w budownictwie czy bardziej zrównoważonego planowania miast i osiedli.
Kryzys jako szansa?
Z tego punktu widzenia epidemia koronawirusa nie jest wyłącznie zagrożeniem. Jest szansą i impulsem rozwojowym. W modelu biznesowym, który stosują banki spółdzielcze, tym bardziej istotne stają się spółdzielcze wartości (solidarność, odpowiedzialność społeczna, otwartość, troska o innych) oraz cele, do których zmierzamy.
Kryzys COVID-19 stworzył nowe ryzyka w światowej gospodarce, chociaż jego podstawową przyczyną były szeroko rozumiane zjawiska społeczne, wynikające z sytuacji epidemicznej. Zarządzenie tak złożonym kryzysem wymaga nie lada umiejętności – odpowiedniej wizji, kompetencji i środków finansowych. Pojawiają się nowe aspekty gospodarcze, m.in. rośnie znaczenie technologii cyfrowych i zdolności płynnego oraz efektywnego przechodzenia zespołów pracowników do pracy zdalnej. Jednocześnie, zwłaszcza w ramach UE, działania niwelujące znaczenie kryzysu są ukierunkowane na inwestycje mające na celu uzyskanie neutralności klimatycznej. Zwłaszcza w tych wyjątkowych warunkach warto, aby Polska wykazała się umiejętnością wykorzystania dostępnego potencjału i środków finansowych przeznaczonych do transformacji gospodarki opartej na digitalizacji procesów ekonomiczno-społecznych oraz polityki klimatycznej opartej na nowych zasadach, które są także treścią Krajowego Planu Odbudowy. Szerokie kompetencje banków spółdzielczych naturalnie predestynują je do pełnienia istotnej funkcji w tych złożonych procesach.
Krystyna Majerczyk-Żabówka, prezes zarządu Krajowego Związku Banków Spółdzielczych
Tekst prezes KZBS został opublikowany w elektronicznym wydaniu „Polskiego Kompasu 2021” dostępnym bezpłatnie do pobrania na stronie www.gb.pl a także w aplikacji „Gazety Bankowej” na urządzenia mobilne
»» Pobierz teraz bezpłatnie PDF „Polskiego Kompasu 2021”:
APPLE APP STORE - KLIKNIJ TUTAJ
HUAWEI APP GALLERY - KLIKNIJ TUTAJ
Polecamy i zachęcamy do lektury tego wyjątkowego rocznika
UWAGA OD REDAKCJI: wszystkie teksty zamieszczone w roczniku „Polski Kompas 2021” zostały przygotowane przez autorów i nadesłane do redakcji do 2 września 2021 roku