TYLKO U NAS
Sektor bankowy i banki spółdzielcze filarem gospodarki narodowej
Niejednokrotnie gospodarkę narodową porównuje się do skomplikowanego żywego organizmu. Zdarza się, że organizm ten trawią choroby. Naturalnym odruchem w takiej sytuacji jest poszukiwanie sposobu na uzdrowienie. Jednak zanim zacznie się terapia, potrzebne jest postawienie rozważnej diagnozy, aby podjąć odpowiednie działania. System bankowy jest natomiast często porównywany do krwiobiegu, co wskazuje na jego kluczową rolę w gospodarce narodowej. Zatem powinniśmy wspólnie dbać o jego kondycję - postuluje Krystyna Majerczyk-Żabówka, prezes zarządu Krajowego Związku Banków Spółdzielczych na łamach rocznika „Polski Kompas 2023”.
Szereg wydarzeń o charakterze bezprecedensowym, które w ostatnich kilku latach stały się istotnym elementem naszej codzienności, zaburzyły dotychczasowy porządek i wywołały liczne zmiany w wielu obszarach: geopolitycznym, gospodarczym, społecznym i demograficznym.
Globalne, międzynarodowe wydarzenia, takie jak pandemia czy wojna w Ukrainie, są poza naszą kontrolą. Tym bardziej więc warto się przyjrzeć tym elementom otoczenia, które lokalnie, w ramach gospodarki narodowej, możemy kształtować.
W połowie 2023 r. sygnały płynące z polskiej gospodarki miały charakter dwuznaczny. Z jednej strony obserwowana jest bardzo dobra sytuacja na rynku pracy – w tym zakresie można mówić wręcz o najlepszych wynikach w historii pod względem liczby osób zatrudnionych w gospodarce. Z drugiej strony coraz częściej mówi się o pogorszeniu koniunktury w przemyśle, co jest dowodem na spowolnienie wzrostu gospodarczego. W tym kontekście sytuacja Polski nie jest wyjątkowa. Podobnych, ale nie identycznych, symptomów doświadcza wiele państw w Europie. Jednak z uwagi na zróżnicowanie lokalnych uwarunkowań gospodarczych rozwiązania typu „one size fits all” nie zawsze mogą się okazać skuteczne. Stąd ważne jest, aby chronić własne, lokalne możliwości radzenia sobie z różnego rodzaju problemami, biorąc pod uwagę nie tylko przyczyny, ale i skutki podejmowanych działań.
W stabilizacji gospodarki narodowej rolę nie do przecenienia odgrywają banki, stanowiące krwiobieg gospodarki. Banki, a zwłaszcza będące blisko ludzi banki spółdzielcze, stanowiące filar otoczenia wsi i obszarów wiejskich, działalności sektora rolno-spożywczego, MŚP i JST, realizują powierzone im zadania tym lepiej i skuteczniej, im w bardziej stabilnych i przewidywalnych warunkach funkcjonują. Dotyczy to w szczególności stabilności otoczenia prawnego, w tym regulacji dotyczących funkcjonowania banków, udogodnień dla klientów banków czy też chociażby poziomu płacy minimalnej.
Specyfika bankowości spółdzielczej
Rola banków spółdzielczych w systemie finansowym jest bardzo istotna. Nie chodzi tutaj o udział w rynku, lecz o zapewnienie dostępu do usług finansowych w wielu miejscowościach w których brak infrastruktury usług finansowych, w tym w tych, które nie są komercyjnie atrakcyjne. Banki spółdzielcze są tymi, które znajdują się najbliżej klientów, udziałowców i ich realnych potrzeb, najszybciej reagując na wszelkie ich zmiany. Jednocześnie – dzięki współpracy z samorządami oraz ze środowiskami lokalnymi, inwestowaniu nadwyżek finansowych w rozwój najbliższego otoczenia – banki spółdzielcze wpływają na zjawiska społeczne, w tym redukcję migracji ludności z obszarów wiejskich do miast i miasteczek. Banki spółdzielcze odgrywają również ważną rolę w zakresie edukacji społecznej, jej dostępności i skuteczności – stale edukują pracowników, udziałowców i klientów, podejmując tematykę zarządzania finansami osobistymi i dotyczącą rozwoju przedsiębiorczości od najmłodszych lat, szkoląc z zagadnień cyberbezpieczeństwa oraz ekologii i zrównoważonego rozwoju. Banki spółdzielcze aktywnie angażują się w państwowe programy rozwojowe i pomocowe. Warto tu wymienić choćby współpracę w ramach dystrybuowania środków z tarcz ochronnych Polskiego Funduszu Rozwoju czy współpracę w programach „Czyste Powietrze”, „Mój Prąd”, prowadzonych przez NFOŚiGW oraz wspieranych funduszami Banku Gospodarstwa Krajowego.
Banki spółdzielcze w Polsce są też tymi instytucjami finansowymi, które są – ze względu na ich lokalizację i zdefiniowany statutowo teren działania – ściśle związane z produkcją rolną i spożywczą, która to ma olbrzymie znaczenie dla ogółu społeczeństwa, także z perspektywy koszyka inflacyjnego. W kontekście inflacji działania władz monetarnej i fiskalnej powinny być spójne, aby walka z inflacją była skuteczna. Należy dodać, że koszt kredytu bankowego ma również swoje przełożenie na ceny żywności, a wszelkie próby ingerowania w ten aspekt działalności bankowej mogą doprowadzić do wzrostu cen kredytów i ograniczenia akcji kredytowej. Ewentualne rozstrzygnięcia mające wpływ na ten aspekt działalności banków, przede wszystkim banków spółdzielczych, powinny uwzględniać złożone skutki działań i uwzględniać głosy oraz postulaty wynikające z konsultacji z przedstawicielami sektora, co przełoży się na podjęcie optymalnych decyzji i ich szeroką akceptację.
Banki polskiego kapitału
Ważne jest także poszukiwanie złotej proporcji pomiędzy obowiązkami regulacyjnymi, uprawnieniami instytucji nadzorujących a swobodą działalności gospodarczej. Dlatego ważne jest, aby obowiązki, w tym obowiązki informacyjne, nakładane na banki spółdzielcze przez organy krajowe i europejskie, uwzględniały zasadę proporcjonalności, nie były nadmiernie uciążliwe i nie stanowiły esencji działalności instytucji finansowych, lecz były ważnym, ale fragmentem tej działalności, zapewniającym stabilność, transparentność i bezpieczeństwo klientom i bankom. Warto w tym miejscu zwrócić uwagę, że banki spółdzielcze to te banki, które posiadają wyłącznie polski kapitał, a więc warto być jego członkiem – udziałowcem.
Partnerstwo instytucji państwowych i bankowych, podejście oparte na wzajemnym zrozumieniu, pomogą wypracować konstruktywne rozwiązania, tak niezbędne w rozchwianych czasach, w których najważniejsza jest dająca oparcie, przewidywalność i stabilność gospodarka narodowa.
Krystyna Majerczyk-Żabówka, prezes zarządu Krajowego Związku Banków Spółdzielczych
Tekst został opublikowany w elektronicznym wydaniu „Polskiego Kompasu 2023” dostępnym bezpłatnie do pobrania na stronie www.gb.pl a także w aplikacji „Gazety Bankowej” na urządzenia mobilne
»» Pobierz teraz bezpłatnie PDF „Polskiego Kompasu 2023”:
APPLE APP STORE - KLIKNIJ TUTAJ
Polecamy i zachęcamy do lektury tego wyjątkowego rocznika
