TYLKO U NAS
Wsparcie PARP dla MŚP w obliczu pandemii COVID-19
Ponad 2,5 mld zł przeznaczonych na wsparcie małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) w ramach Dotacji na Kapitał Obrotowy, 100 tys. konsultacji na Infolinii PARP i ponad 20 tys. widzów webinarów – to efekty dodatkowych działań podejmowanych przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości w trakcie pierwszego roku pandemii. Wsparcie pochodziło zarówno z Funduszy Europejskich, jak i z budżetu państw – pisze Mikołaj Różycki p.o. prezes Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości w roczniku „Polski Kompas 2021”
Trudna sytuacja przedsiębiorstw, konieczność zapewnienia im wsparcia publicznego, spodziewane upadłości i wzrost bezrobocia – te tematy stały się stałym elementem niemal każdych programów informacyjnych podczas pandemii COVID-19. Przedsiębiorcy alarmowali o spadku zainteresowania klientów, utrudnieniach w zawieraniu kontraktów czy tych wynikających z procedur sanitarnych i wymagań reżimu sanitarnego. Odnotowano też spore problemy z dostawami, podwykonawstwem, opóźnienia w płatnościach. Wyzwaniem stały się problemy organizacyjno-pracownicze wynikające z kwarantanny, choroby czy zasiłków opiekuńczych pracowników.
Jak potwierdza badanie GEM Global Entrepreneurship Monitor z połowy 2020 r. przygotowane przez PARP, głównym powodem do wycofania się z prowadzenia działalności gospodarczej były właśnie niedogodności spowodowane pandemią COVID-19 – wskazało tak 52 proc. osób, które zaprzestały prowadzenia działalności w tym czasie.
Jednocześnie eksperci badania „National Expert Survey 2020” wskazali, że polskie firmy szybko dostosowały się do wyzwań pandemicznych. Przedsiębiorcy ograniczali wydatki niezwiązane bezpośrednio z działalnością podstawową, redukowali inwestycje. Ponad połowa firm przeszła na pracę zdalną lub hybrydową oraz ograniczyła produkcję. Kluczowe było zachowanie zdolności produkcyjnych, płynności finansowej i utrzymanie dotychczasowego zatrudniania, dlatego firmy często decydowały się na zmniejszenie wymiaru pracy oraz wynagrodzeń zamiast na redukcję zatrudnienia.
Rządowa pomoc podtrzymała przedsiębiorczość
Według Raportu Entrepreneurship Monitor Polska 2021, w 2020 r. mimo pandemii nie uległy pogorszeniu warunki rozwoju przedsiębiorczości w Polsce. Dzięki wsparciu rządowemu i dofinansowaniom z funduszy europejskich wartość Krajowego Wskaźnika Uwarunkowań Przedsiębiorczości (NECI) dla Polski w 2020 r. utrzymała poziom z 2019 r.
Potwierdzeniem jest również badanie GEM – „National Expert Survey 2020”, które wykazało, że średnia ocena działań polskiego rządu w kwestii wsparcia firm w obliczu COVID-19 jest zbliżona do przeciętnej oceny dla gospodarek o wysokich dochodach i krajów europejskich. Ankietowani docenili przede wszystkim działania zapobiegające masowym bankructwom nowych i rozwijających się firm. Zauważone zostały też działania mające na celu ochronę pracowników i klientów przedsiębiorstw.
W obliczu pandemii wprowadzano kolejne rządowe rozwiązania mające na celu zapobiegnięcie negatywnym skutkom pandemii dla gospodarki, m.in. programy pomocowe w ramach Tarcz Antykryzysowych, w tym Tarcz Finansowych, gwarancje kredytowe, płynnościowe, dotacje na kapitał obrotowy, Polski Bon Turystyczny, wsparcie na ratowanie lub restrukturyzację przedsiębiorstw.
PARP: Ratując MŚP
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości od 20 lat monitoruje i bada sytuację polskich MŚP, reagując i odpowiadając na aktualne potrzeby przedsiębiorców. W pierwszych miesiącach pandemii eksperci PARP intensywnie tworzyli ofertę dla firm, we współpracy z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej, Ministerstwem Rozwoju i Technologii oraz Polskim Funduszem Rozwoju.
Wiosną 2020 r. PARP wprowadziła wiele ułatwień dla firm, np. wydłużyła czas na dopełnienie formalności, a wnioski można było składać w pełni elektronicznie. Odnośnie do beneficjentów realizowanych już projektów, zastosowano bardziej elastyczne podejście w odniesieniu do wprowadzania zmian do umów oraz rozliczania projektów. Takie i inne działania sprawiły, że rok 2020 przyniósł wzrost zainteresowania we wszystkich ogłaszanych przez PARP konkursach. Wartość składanych przez przedsiębiorców wniosków często dwu lub trzykrotnie przekraczała dostępną alokację. Rekordy biła także infolinia Agencji. Liczba udzielonych konsultacji w 2020 r. przekroczyła 100 tys.
Od maja do lipca 2020 r., we współpracy z resortem rozwoju, przeprowadzono też cykl edukacyjnych wideokonferencji nt. rozwiązań przygotowanych dla przedsiębiorców w ramach Tarczy Antykryzysowej. Przez osiem tygodni eksperci poruszyli prawie 70 zagadnień z zakresu prawa pracy, finansów, podatków, ekonomii, ubezpieczeń społecznych czy zamówień publicznych. W 20 konferencjach on-line wzięło udział 20 220 widzów, którzy zadali ekspertom ponad 300 pytań.
PARP: Dotacje na środki bieżące i szkolenia
Tak zwaną kroplówką dla przedsiębiorców, dzięki której mogli oni otrzymać środki na bieżące potrzeby, były „Dotacje na kapitał obrotowy”. Program był elementem Funduszowego Pakietu Antywirusowego i uzupełnił rządową Tarczę Antykryzysową. Pomoc podzielono tak, że Regionalne Programy Operacyjne wspierały mikro- i małych przedsiębiorców, natomiast PARP wspierała średnich przedsiębiorców z całej Polski.
Spośród 15 tys. potencjalnych beneficjentów wnioski złożyło 6,5 tys., z czego pomoc otrzymało 4,5 tys. firm spełniających wymagane kryteria. Środki finansowe pochodziły z dwóch programów operacyjnych: 2 mld zł z Programu Inteligentny Rozwój oraz 500 mln zł z Programu Polska Wschodnia. Ogólna ocena przedsiębiorców, odnośnie do uzyskanego wsparcia w ramach „Dotacji na kapitał obrotowy”, była wysoka – średnia 5,43 na siedmiopunktowej skali ocen, gdzie 1 oznacza „bardzo nisko”, a 7 „bardzo wysoko”. Trzeba dodać, że punkty skali 6 i 7 wskazało łącznie 52 proc. badanych.
Firmy skorzystały również z unijnego dofinansowania do usług szkoleniowych i doradczych, w ramach programu „Kompetencje dla sektorów zadanie COVID-19 – oferta dla przedsiębiorców”. Budżet całego przedsięwzięcia wyniósł 60 mln zł. Szkolenia i doradztwo w ramach programu skierowano do 13 branż, m.in. sektora opieki zdrowotnej i pomocy społecznej, finansów, motoryzacji, IT, komunikacji marketingowej czy gospodarki wodno-ściekowej.
W 2020 r. zorganizowano kilka nowych konkursów. Jeden z nich – „100 najlepszych projektów na zwiększenie cyfryzacji w firmach” – miał na celu wyłonienie i upowszechnienie innowacyjnych rozwiązań zwiększających poziom cyfryzacji w przedsiębiorstwach. Dzięki temu firmy mogą łatwiej stawić czoła nowym wyzwaniom, wzmocnić swoją pozycję na rynku i wejść na nowy poziom rozwoju. W ciągu prawie trzech tygodni naboru wpłynęło do PARP aż 468 wniosków, co przerosło oczekiwania i pokazało, że firmy w trudnym dla siebie czasie myślą o rozwoju cyfrowym.
Agencja przyjęła również 481 wniosków do Pilotażu Przemysł 4.0 – instrumentu opracowanego podczas pandemii, który ma za zadanie wesprzeć małe i średnie przedsiębiorstwa produkcyjne w planowaniu transformacji firmy w kierunku Przemysłu 4.0.
Swoistą kontynuacją tych działań będzie nowy instrument – Bony na cyfryzację, który ma sprzyjać transformacji cyfrowej gospodarki, łagodzić skutki wystąpienia pandemii COVID-19 oraz ograniczać ryzyka gospodarcze i społeczne wywoływane przez pandemię.
Efekty działań PARP
Bezpośrednio po uzyskaniu wsparcia PARP sytuacja większości przedsiębiorstw uległa zmianie lub udało się ją ustabilizować. Poprawę ogólnej sytuacji firmy potwierdziła niemal połowa ankietowanych, a aż 72 proc. przyznało, że ich zatrudnienie zostało utrzymane na tym samym poziomie. Gdyby przedsiębiorcy nie otrzymali wsparcia, mogłoby dojść do ograniczeń w realizacji zobowiązań finansowych wobec dostawców i wierzycieli, wynagrodzenia uległyby zmniejszeniu lub nastąpiłaby redukcja zatrudnienia, a w najgorszym scenariuszu doszłoby do zaprzestania prowadzenia działalności.
Po 6–12 miesiącach od otrzymania dofinansowania od PARP, w ramach programu „Dotacje na kapitał obrotowy”, ponad połowa badanych uważała, że sytuacja w ich firmie jest pozytywna lub zdecydowanie pozytywna. Przedsiębiorstwa MŚP w Polsce starają się więc przywrócić u siebie sytuację sprzed pandemii, ponad połowa decyduje się na zatrudnianie nowych osób.
Co więcej, beneficjentom programów PARP udało się odnieść w trakcie pandemii sporo sukcesów. Znany europejski portal poświęcony start-upom – EU–Startups. com – przygotował ranking 10 polskich start-upów, którym warto się przyglądać w 2021 r. Na liście znalazły się Microamp Solution i Sundose, które za pośrednictwem Agencji otrzymały wsparcie unijne w wysokości prawie 1,8 mln zł. Start-upy te wzięły udział w procesie inkubacji oferowanym przez „Platformy startowe”.
Więcej informacji o poszczególnych programach wsparcia PARP można znaleźć na stronie: www.parp.gov.pl
Mikołaj Różycki p.o. prezes Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości
Tekst p.o. prezesa PARP został opublikowany w elektronicznym wydaniu „Polskiego Kompasu 2021” dostępnym bezpłatnie do pobrania na stronie www.gb.pl a także w aplikacji „Gazety Bankowej” na urządzenia mobilne
»» Pobierz teraz bezpłatnie PDF „Polskiego Kompasu 2021”:
APPLE APP STORE - KLIKNIJ TUTAJ
HUAWEI APP GALLERY - KLIKNIJ TUTAJ
Polecamy i zachęcamy do lektury tego wyjątkowego rocznika
UWAGA OD REDAKCJI: wszystkie teksty zamieszczone w roczniku „Polski Kompas 2021” zostały przygotowane przez autorów i nadesłane do redakcji do 2 września 2021 roku
