Trochę zdalnie, trochę w biurze. Nowe oczekiwania pracowników

Praca zdalna i hybrydowa weszły w ciągu ostatnich dwóch lat w rolę stałych, realnie funkcjonujących elementów świata zawodowego. Choć wciąż korzysta z nich mniejszość pracowników, aż 74 proc. respondentów Pracuj.pl chce po nie sięgać w bliskiej przyszłości.

Doświadczenie pandemii koronawirusa niewątpliwie niezwykle przyspieszyło procesy popularyzacji nowych modeli pracy, które już zmieniły i będą dalej trwale zmieniać świat zawodowy. Co ważne, kandydaci już niemal powszechnie domagają się, by pracodawcy jasno określali swoje podejście do pracy zdalnej i hybrydowej. Aż 91 proc. ze wszystkich badanych Pracuj.pl wyraża opinię, że w ofertach zatrudnienia powinna być zamieszczana wyraźna informacja o tym, czy stanowisko umożliwia wykonywanie obowiązków w tych modelach.

Tylko co czwarty respondent Pracuj.pl z grupy ogólnej (26 proc.) deklaruje, że chciałby wykonywać obowiązki wyłącznie w biurze. Jednocześnie jeszcze mniej, bo 14,5 proc. chciałoby pracować w pełni zdalnie. Najchętniej wybieraną opcją jest praca hybrydowa, na którą stawia 59,5 proc. kandydatów i pracowników. To kolejne badanie Pracuj.pl wykazujące, że pracownicy nie chcą całkiem rezygnować z dostępu do przestrzeni biurowej czy innej wspólnej przestrzeni pracy – jednak rola tych miejsc będzie prawdopodobnie ewoluować, by lepiej wspierać cele modelu hybrydowego.

Sukcesywnie obserwujemy na rynku umacnianie się perspektywy, zgodnie z którą praca hybrydowa w różnych wariantach będzie także po pandemii najbardziej pożądanym modelem wykonywania obowiązków. Pociąga to za sobą wiele innych konsekwencji dla życia firm, od konieczności przeprojektowania biur i zmiany ich roli, przez wdrożenie na stałe metod zarządzania pracą, aż po nowe formy budowy więzi pracowników z firmą – komentuje Jolanta Lewandowska-Bitkowska, HR Business Partner w Grupie Pracuj.

Istotna jest kontrola zadań podczas wykonywania pracy zdalnej. Ten temat budzi na rynku pracy duże emocje. Pomijając kwestie formalne i prawne, nie zawsze pod tym względem jasne, na rynku powstała potrzeba korzystania z narzędzi, które pozwalają zarządzać na odległość.

Okazało się to dużym testem zaufania między pracownikami i ich przełożonymi. 35 proc. respondentów Pracuj.pl pracujących zdalnie lub hybrydowo przyznaje, że ich pracodawca weryfikował, czy realnie wykonują oni swoje obowiązki zawodowe. Kolejne 28 proc. badanych przyznało, że nie ma pewności, czy taka weryfikacja miała lub ma miejsce – co jest niepokojącym sygnałem. Eksperci podkreślają bowiem, że skuteczny i etyczny monitoring pracy podwładnych powinien odbywać się w transparentny i zrozumiały sposób. W jaki sposób firmy najczęściej weryfikują pracę zdalną, wykonywaną przez członków zespołu? Na podstawie badań wyliczyć można trzy podgrupy: metody oparte na bezpośrednim kontakcie, oprogramowanie i formularze do raportowania zadań, a także narzędzia monitorujące.

W pierwszej z nich znajdują się cykliczne wideokonferencje z zespołem i przełożonymi (50 proc.), a także weryfikujące telefony od pracodawcy lub przełożonego (33 proc.). W drugiej podgrupie znalazły się: raportowanie wykonanych zadań mailowo (41 proc.), programy do raportowania zadań i wyników pracy (40 proc.), formularze i listy zadań (38 proc.), a także programy do mierzenia czasu poświęcanego na obowiązki (26  proc.). Ostatni typ metod weryfikacji pracy zdalnej to narzędzia monitorujące komputer lub inny sprzęt firmowy, które wykorzystywane są w przypadku co trzeciego badanego (33 proc.).

Pracując z domu częściej, niż wcześniej mieszamy także różne sfery swojego życia. Badania pokazują, że zdecydowana większość osób wykonujących obowiązki spoza biura realizuje w godzinach pracy czynności związane z życiem prywatnym. Aż 89 proc. respondentów pracujących zdalnie lub hybrydowo przyznaje, że podczas godzin pracy zdarzało się im poświęcać czas na prywatne czynności, nie dotyczące aktywności zawodowej.

W czołówce aktywności, które badani wymieniają najczęściej, znajdują się dwie kwestie związane z pracami w domu – gotowanie i przygotowywanie posiłków (63 proc.) oraz pranie i sprzątanie (49 proc.). Drugą popularną grupą aktywności są te związane z ogromnym wzrostem znaczenia usług e-commerce w trakcie pandemii. Obecność w przestrzeni służącej pracownikom także do  celów prywatnych ułatwia korzystanie z usług internetowych. 43 proc. badanych robiło w czasie pracy zdalnej zakupy przez internet. W efekcie aż 61 proc. respondentów pracujących zdalnie lub hybrydowo zdarzało się w godzinach pracy odbierać przesyłki od kuriera lub z paczkomatu.

Kolejnym punktem na liście są elementy związane z rozrywką, wydające się najbardziej kontrowersyjnymi w kontekście godzin pracy, czyli prywatne korzystanie z mediów społecznościowych (41 proc.) oraz oglądanie filmów, seriali oraz materiałów wideo w sieci (19 proc.). Wyraźnie mniej popularne, ale wciąż dotyczące od 1/5 do 1/4 respondentów pracujących zdalnie lub hybrydowo, są trzy kolejne kwestie – opieka nad swoimi dziećmi (27 proc.), wyjście na wizytę do lekarza (24 proc.) oraz wyprowadzanie zwierząt na spacer (19 proc.).

W marcu 2020 roku, w reakcji na pierwszą falę pandemii koronawirusa, na Pracuj.pl po raz pierwszy pojawił się tag „rekrutacja zdalna”. Dwa lata później oznaczonych było nim aż 37 proc. aktywnych ofert pracy.

Badanie, przeprowadzone w marcu 2022 r. pokazuje, że rekrutacja zdalna jest absolutnie akceptowalną formą dla zdecydowanej większości kandydatów, a nieliczni są do niej nastawieni negatywnie.

Tylko 13 proc. badanych byłoby mniej skłonnych wysłać swoje CV do pracodawcy, który oferuje wyłącznie zdalny proces rekrutacji - czyli online lub telefoniczny, bez fizycznego kontaktu na żadnym etapie. 42 proc. osób jest wręcz bardziej skłonnych wysłać swoje CV na taką ofertę pracodawcy. Dla największej liczby badanych (dla 45 proc.) nie ma znaczenia forma procesu rekrutacyjnego przy podejmowaniu decyzji o wysłaniu aplikacji w odpowiedzi na ogłoszenie.

Otwartość kandydatów na nowe formy rekrutacji jest stale wysoka. Podobnie działy HR sprawnie zaadaptowały nowe narzędzia, w tym platformy do zarządzania rekrutacjami, komunikatory i programy do połączeń video. W obszarze rekrutacji zdalnej pozostaje jednak wciąż wiele wyzwań do rozwiązania. Niektóre grupy kandydatów cały czas doświadczają wykluczenia cyfrowego. Innym wyzwaniem jest projektowanie hybrydowych bądź bezpiecznych modeli prowadzenia rekrutacji dla branż, w których decyzja o zatrudnieniu nie może opierać się na rozmowie, ale także np. na testach manualnych – podsumowuje Konstancja Zyzik, Menedżerka ds. Pozyskiwania Talentów i Rozwoju Pracowników w Grupie Pracuj.

Analizując nastawienie kandydatów w ciągu dwóch lat pandemii można stwierdzić, że nastawienie zmieniało się wraz z liczbą zachorowań i specyfiką obostrzeń nakładanych na społeczeństwo. Ta forma rozmowy o pracę miała najwięcej zwolenników podczas pierwszej fali pandemii, czyli w kwietniu 2020 r. Obecnie można stwierdzić, że zdalny proces rekrutacji jest akceptowany, mimo braku obostrzeń uniemożliwiających obecność fizyczną podczas rozmowy o pracę.

Najnowszy pomiar zrealizowano na początku marca 2022 roku na grupie 964 użytkowników Pracuj.pl. Poprzednie trzy pomiary Pracuj.pl dowiodły, że osoby mające za sobą doświadczenie pracy zdalnej lub hybrydowej zazwyczaj nie wyobrażają sobie powrotu do modelu w pełni stacjonarnego.

PR/RO