Upał jest zabójczy. Dosłownie!

Temperatury pomiędzy 40 a 50 stopni Celsjusza są zbyt wysokie dla ludzi – poinformowano podczas jubileuszowej konferencji z okazji stulecia Society for Experimental Biology w Edynburgu (Szkocja). W niedzielę w zachodniej i centralnej Polsce będzie „zaledwie” do 33 stopni ciepła.

Badania prowadzone przez zespół prof. Lewisa Halseya z University of Roehampton (Wielka Brytania) wykazały, że górna temperatura krytyczna (UCT) dla człowieka wynosi pomiędzy 40 a 50 stopni Celsjusza. Dalsze prace mają wyjaśnić wzrost metabolicznych „kosztów” energii w wysokich temperaturach.

Jak zauważył prof. Halsey, przeprowadzono wiele prac dotyczących zakresu temperatur odpowiednich do życia dla różnych zwierząt (takich, przy których tempo ich metabolizmu jest minimalne, a wydatek energii niski), jednak tego rodzaju informacje dotyczące ludzi są znacznie mniej dostępne niż w przypadku na przykład hodowanego drobiu.

Autorzy wykazali, że spoczynkowe tempo metabolizmu, czyli miara ilości energii zużywanej przez organizm ludzki na podtrzymanie funkcjonowania może być wyższe, gdy ludzie są narażeni na gorąco i wilgoć. Zrozumienie zakresu temperatur, w których tempo przemiany materii człowieka zaczyna rosnąć, oraz tego, jak zakres ten różni się u poszczególnych osób - może mieć wpływ na warunki pracy, sport, medycynę i podróże międzynarodowe.

»» O ochronie przed ociepleniem klimatu czytaj tutaj:

Dla klimatu jedz mniej mięsa czyli wytyczne dla Skandynawów

Drogo i ubogo ale klimatycznie?

Ludzie o różnych cechach mają różne temperatury optymalne. Prof. Halsey i jego zespół badają teraz z pomocą najnowocześniejszego echokardiografu, w jaki sposób zbyt wysoka temperatura - powyżej UCT - wpływa na czynność serca oraz jak różni się jej wpływ na serce u osób o różnych cechach, takich jak wiek, płeć czy sprawność fizyczna.

„W ocieplającym się świecie ta wiedza staje się coraz cenniejsza” – podkreślił profesor.

Prognoza pogody na niedzielę

W niedzielę będzie bezchmurnie lub zachmurzenie małe, tylko na Suwalszczyźnie i Podlasiu zachmurzenie umiarkowane i tam możliwy przelotny deszcz. Temperatura maksymalna od 24°C, 26°C na północnym wschodzie, około 30°C w centrum, do 32°C na południowym zachodzie, chłodniej nad morzem od 20°C do 22°C. Wiatr słaby, nad morzem umiarkowany, północny i północno-zachodni.

Ostrzeżenie pierwszego stopnia przed upałem w niedzielę dla wszystkich powiatów Wielkopolski wydał Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej. W całym regionie temperatura przekroczy 30 st. C. Spodziewana temperatura maksymalna w dzień może wynieść do 32 st. C. Ostrzeżenie obowiązuje od południa do godz. 20.00.

Ostrzeżenie pierwszego stopnia o upałach dla niemal całego województwa dolnośląskiego wydał IMGW. W niedzielę temperatura w regionie może wzrosnąć do 33 stopni Celsjusza. Ostrzeżenie obowiązuje do godziny 20 w niedzielę. Wydano je dla niemal całego województwa dolnośląskiego; oprócz powiatów południowych, czyli terenów górskich i podgórskich.

Ostrzeżenie pierwszego stopnia przed upałem, który wystąpi od południa w regionie łódzkim, opublikował w niedzielę Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej. „Od godz. 12 w niedzielę do godz. 20 w poniedziałek prognozuje się upał. Temperatura maksymalna w dzień wyniesie od 30 do 32 stopni Celsjusza. Natomiast w nocy temperatura minimalna utrzyma się na poziomie 14-16 stopni Celsjusza” - poinformowało Centralne Biuro Prognoz Meteorologicznych IMiGW.

Paweł Wernicki (PAP), sek