Opiekunowie osób niepełnosprawnych chcą sprawiedliwości. Proszą o zaskarżenie ustawy
Stowarzyszenie Opiekunów Osób Niepełnosprawnych "Stop Wykluczeniom" wystąpiło w środę do prezesa NIK i do prokuratora generalnego o zaskarżenie do Trybunału Konstytucyjnego ustawy o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów.
Zdaniem Stowarzyszenia uchwalona w kwietniu br. ustawa nie wypełnia wyroku Trybunału Konstytucyjnego z grudnia 2013 r. Trybunał zakwestionował wtedy nowelizację, która odebrała części opiekunów dorosłych niepełnosprawnych nabyte prawo do zasiłku.
Ustawa "nie przywraca w pełni praw nabytych do świadczenia pielęgnacyjnego, a jedynie daje możliwość ubiegania się o odmienną formę pomocy w postaci zasiłku dla opiekuna" - oceniło "Stop Wykluczeniom" w udostępnionych PAP pismach do prezesa NIK Krzysztofa Kwiatkowskiego i do prokuratora generalnego Andrzeja Seremeta.
Przed wejściem w życie nowelizacji uznanej przez TK za niekonstytucyjną świadczenie pielęgnacyjne przysługiwało wszystkim opiekunom w jednakowej wysokości. Na mocy zakwestionowanej przez Trybunał ustawy część opiekunów straciła prawo do świadczenia pielęgnacyjnego - zaczęło ono przysługiwać tylko rodzicom dzieci, których niepełnosprawność powstała przed osiągnięciem dorosłości. Od ub. roku dla opiekunów dorosłych przeznaczony jest specjalny zasiłek opiekuńczy w wysokości 520 zł, przy czym przysługuje on tylko wtedy, gdy łączny dochód dwóch rodzin - osoby sprawującej opiekę oraz wymagającej opieki - nie przekroczy kryterium dochodowego (obecnie 623 zł na osobę).
Stowarzyszenie ocenia, że ustawa "utrwala niczym nieuzasadnione bezprawne różnicowanie opiekunów osób niepełnosprawnych" w zależności od tego, kiedy powstała niepełnosprawność u ich podopiecznych.
Według Stowarzyszenia nowa ustawa "tylko teoretycznie" przywraca prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w formie zasiłku dla opiekuna współmałżonkom - w praktyce ośrodki pomocy społecznej informują, że zasiłek się nie należy.
Ustawę uchwaloną w odpowiedzi na wyrok TK prezydent podpisał pod koniec kwietnia.
Zgodnie z ustawą opiekunowie osób niepełnosprawnych, którzy utracili prawo do świadczeń pielęgnacyjnych, otrzymają zwrot zaległych pieniędzy wraz z ustawowymi odsetkami (ok. 5,5 tys. zł). Przywrócone zostanie im również prawo do zasiłku, niezależnie od kryterium dochodowego, jednak w wysokości 520 zł - tyle wynosiło świadczenie pielęgnacyjne przed zakwestionowaną nowelizacją. Obecnie jest to 820 zł - takie świadczenie dostają w tej chwili rodzice niepełnosprawnych dzieci. Od maja świadczenia dla tej grupy wzrosną do 1 tys. zł, a w 2016 r. mają osiągnąć poziom płacy minimalnej.
Ustawa nie przywraca opiekunom dorosłych niepełnosprawnych prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, ale wprowadza nowy rodzaj zasiłku przeznaczonego specjalnie dla tej grupy. To i zróżnicowanie świadczenia w zależności od tego, kiedy powstała niepełnosprawność, było powodem trwającego 30 dni protestu przed Sejmem. Opiekunowie niepełnosprawnych zapowiadali, że jeśli ustawa wejdzie w życie, dołożą starań, by ponownie trafiła do TK.
(PAP)
