Rząd miesza w sektorze ubezpieczeń: będzie więcej uprawnień dla KNF

Większe finansowe bezpieczeństwo sektora ubezpieczeniowego, a także ochrona interesów konsumentów usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych to cel założeń do projektu ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej przyjętych w środę przez rząd.

W przedłożonych przez ministra finansów założeniach rząd określił, jak ma być skonstruowany nowy system wypłacalności dla zakładów ubezpieczeń i reasekuracji, zaproponował także wprowadzenie rozwiązań prokonsumenckich i zwiększenie uprawnień KNF.

"Podstawowym celem założeń do projektu ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej jest wdrożenie do krajowego porządku prawnego przepisów dyrektywy 2009/138/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 25 listopada 2009 r. (Wypłacalność II). Dotyczy ona podejmowania i prowadzenia działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, i reguluje kompleksowo nowy system wypłacalności zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji" - napisano w komunikacie CIR po posiedzeniu rządu.

Zaproponowany przez rząd system oparty jest na trzech filarach. Jak poinformowano, jego strukturę zaczerpnięto ze stosowanych w sektorze bankowym rozwiązań wypracowanych przez Komitet Bazylejski, znanych jako Nowa Umowa Kapitałowa (Bazylea II).

Filar I - dotyczy wymogów ilościowych (wymogów kapitałowych), filar II - to wymogi jakościowe (system zarządzania oraz proces nadzorczy), filar III - to obowiązki informacyjne zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji oraz dyscyplina rynkowa.

"Nowy system wypłacalności jest skonstruowany w taki sposób, aby - przez powiązanie wymogów kapitałowych z ryzykiem - zachęcać nadzorowane podmioty do jak najlepszej i najbardziej skutecznej oceny oraz pomiaru ryzyka związanego z wykonywaną przez nie działalnością ubezpieczeniową i reasekuracyjną, a następnie do jak najbardziej efektywnego zarządzania tym ryzykiem" - napisano w komunikacie CIR.

"System wypłacalności opiera się na dwóch wymogach kapitałowych, które różnią się pod względem celu i sposobu wyliczania: kapitałowym wymogu wypłacalności (Solvency Capital Requirement - SCR), który odpowiada wielkości dopuszczonych środków własnych, umożliwiających zakładowi pokrycie znacznych, nieprzewidzianych strat oraz zapewniających dostateczne zabezpieczenie interesu ubezpieczonych, uposażonych i uprawnionych z umów ubezpieczenia oraz cedentów z umów reasekuracji, minimalnym wymogu kapitałowym (Minimum Capital Requirement - MCR), który odpowiada wielkości dopuszczonych podstawowych środków własnych, poniżej której zakład ubezpieczeń lub zakład reasekuracji powinien utracić zezwolenie na wykonywanie działalności, jeżeli nie jest w stanie w krótkim czasie przywrócić poziomu dopuszczonych podstawowych środków własnych pokrywających minimalny wymóg kapitałowy" - czytamy.

W przyjętych założeniach określono też zasady tworzenia "rezerw techniczno-ubezpieczeniowych dla celów wypłacalności", a także podstawowe obowiązki zakładów ubezpieczeń przy tworzeniu tych rezerw dla celów rachunkowości (sprawozdawczości finansowej).

Rząd zaproponował również wprowadzenie rozwiązań o charakterze prokonsumenckim, które w trakcie konsultacji społecznych zgłosił UOKiK. Dotyczą one: m.in.: wzmocnienia praw osób ubezpieczonych w ubezpieczeniach na cudzy rachunek, w szczególności w ubezpieczeniach grupowych, np. poprzez udostępnienie ubezpieczonemu informacji o warunkach umowy oraz wprowadzenie zakazu pobierania przez ubezpieczającego wynagrodzenia.

Wprowadzenia obowiązków informacyjnych przed zawarciem umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, zwiększenia zakresu postanowień, które powinna zawierać umowa ubezpieczenia na życie o charakterze inwestycyjnym, a także wprowadzenie regulacji, zgodnie z którą przy ustalaniu wynagrodzenia pośrednika ubezpieczeniowego zakład ubezpieczeń powinien kierować się zasadą równomiernego rozłożenia w czasie wydatków z tytułu prowizji pośrednika ubezpieczeniowego.

Rząd chce też wprowadzić obowiązek przeprowadzenia przez zakład ubezpieczeń analizy potrzeb ubezpieczającego lub ubezpieczonego przed zawarciem umowy ubezpieczenia o charakterze inwestycyjnym w celu dokonania oceny, jaka umowa ubezpieczenia jest odpowiednia dla konsumenta.

Przewidział też możliwości pozasądowego rozstrzygania przez Rzecznika Ubezpieczonych sporów między konsumentami a zakładami ubezpieczeń w kwestii umów ubezpieczenia o charakterze inwestycyjnym.

Przez zwiększenie uprawnień Komisji Nadzoru Finansowego, rząd chce m.in.: umożliwić Komisji wydawanie rekomendacji w zakresie, jaki jest niezbędny do realizowania wytycznych i zaleceń Europejskiego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych, a także w celu zapewnienia zgodności działalności zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji z przepisami prawa. Ma to też służyć ograniczeniu ryzyka, jakie występuje w działalności takich zakładów oraz wzmocnić ochronę interesów ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia.

Rząd chce też, by KNF mogła sprawować kontrolę działalności oddziałów zagranicznych zakładów ubezpieczeń i zagranicznych zakładów reasekuracji z UE.

(PAP)