Tylko 7 proc. Polaków korzystających z 500+ zamierza zainwestować w obligacje Skarbu Państwa

Obligacje emitowane wyłącznie dla beneficjentów rządowego programu miały ich zachęcić do długoterminowego oszczędzania, jednak na razie dodatkowe wpływy zaspokajają przede wszystkim bieżące potrzeby – wynika z badania przeprowadzonego przez Ipsos dla platformy edukacyjnej Kapitalni.org.

Program „Rodzina 500 plus” wszedł w życie 1 kwietnia 2016 r., przyznając 2,7 mln rodzin prawo do otrzymywania 500 zł na dziecko. Każdego miesiąca z tytułu świadczenia do gospodarstw domowych trafia dzięki temu około 2 mld zł. Dodatkowe wpływy w małym stopniu przekładają się jednak na zainteresowanie rodzinnymi obligacjami. Badania przeprowadzone przez Ipsos dla Kapitalni.org wśród beneficjentów programu, którzy korzystają z internetu, pokazują, że popyt na papiery skarbowe w tej grupie szybko nie wzrośnie.

Jak pokazały analizy PWC, Polska jest na czwartym miejscu w Unii Europejskiej pod względem wysokości świadczeń dla rodzin – jeśli poziom wsparcia zestawimy z wysokością średniego wynagrodzenia w danym kraju. Byłoby dobrze, gdyby Polacy zdecydowali się wykorzystać to wsparcie nie tylko na bieżące potrzeby, ale także do zbudowania tzw. poduszki finansowej, czyli zabezpieczenia na wypadek np. nagłego pogorszenia się ich sytuacji finansowej. Wysokość zgromadzonych środków powinna odpowiadać sumie kilkumiesięcznych wydatków gospodarstwa domowego. Dziś Polacy wydają 0,71 proc. więcej niż zarabiają – mówi Tomasz Jaroszek, ekspert platformy edukacyjnej Kapitalni.org.

Atrakcyjne obligacje, chętnych brak

Rodzinne Obligacje Skarbowe oferowane przez resort finansów są przeznaczone wyłącznie dla beneficjentów programu. W ofercie ministerstwa znajdują się dwa rodzaje obligacji – sześcioletnie, których roczne oprocentowanie w pierwszym, 12-miesięcznym okresie odsetkowym jest równe 2,80 proc. w skali roku oraz dwunastoletnie, z oprocentowaniem wynoszącym 3,20 proc. rocznie. W porównaniu do zwykłych 10-letnich i 4-letnich obligacji skarbowych to więcej o 0,5 pkt proc. Mimo że według większości analityków papiery są atrakcyjne (szczególnie w porównaniu do depozytów bankowych), łączna wartość ich listopadowej sprzedaży wyniosła 1,34 mln zł. Jak pokazały badania w najbliższej przyszłości z propozycji Ministerstwa Finansów zamierza skorzystać mniej niż 10 proc. uprawnionych.

Z badań przeprowadzonych wśród osób, które mogą zainwestować w obligacje skarbowe dla rodzin wynika, że ofertą zainteresowanych jest jedynie 7 proc. badanych. Blisko 20 proc. ankietowanych nie ma jeszcze zdania na ten temat. Pozostali nie planują zakupu. To pokazuje, że mimo większych wpływów Polacy nadal w małym stopniu myślą o przyszłości finansowej w sposób długoterminowy – mówi Tomasz Jaroszek.

Konsumpcja za 500 plus

Na co Polacy wydają pieniądze z programu „Rodzina 500 plus”? Badania Kapitalni.org pokazują, że połowa Polaków korzystających z internetu przeznaczyła dodatkowe wpływy na zakup nowych, niezbędnych rzeczy dla dziecka, takich jak ubrania czy książki. Na drugim miejscu znalazło się bieżące utrzymanie rodziny (31 proc.). Mężczyźni częściej twierdzili, że wykorzystali świadczenia na kupno nowych rzeczy dla dziecka i spłatę długów (10 proc. panów wobec 7 proc. pań), natomiast kobiety z większą częstotliwością deklarowały wydatki na zakup zabawek (14 proc. kobiet wobec 10 proc. mężczyzn) oraz bieżące wydatki (36 proc. pań wobec 25 proc. panów).

To, że Polacy nie są mistrzami oszczędzania, pokazuje także raport BGŻ Optima „Polak Oszczędny 2016”. Przeciętne aktywa finansowe Polaka (depozyty, akcje, obligacje, fundusze inwestycyjne itp.) wynoszą 2,1 tys. euro, podczas gdy dla mieszkańców krajów strefy euro średnia to 11,4 tys. euro. Pomimo podobnego poziomu zarobków pod względem odsetka oszczędzających mieszkańców wyprzedzają nas inne państwa z regionu, m.in. Czechy, Słowacja Litwa i Białoruś. Mniej niż Polacy oszczędzają jedynie Rosjanie i Ukraińcy, a tempo wzrostu liczby osób oszczędzających jest znacząco niższe niż w innych krajach. W latach 2011-2014 odsetek Polaków oszczędzających w instytucjach finansowych wzrósł o 15,5 proc., podczas gdy średnie tempo wzrostu na świecie wynosiło 21,2 proc.